مصرف آنتی بیوتیک باعث تغییر در میکروب های روده می شود، که احتمال ابتلا به اسهال مرتبط با مصرف آنتی بیوتیک ، به خصوص در کودکان، را افزایش می دهد.
مصرف آنتی بیوتیک ها گاهی در افراد مختلف عوارض گوناگونی را نشان می دهد. اسهال یکی از عوارضی است که انسان ها پس از مصرف آنتی بیوتیک ها ممکن است به آن دچار شوند. داروهای آنتی بیوتیک نوعی از داروهای مورد استفاده برای درمان کردن عفونت های باکتریایی هستند. آنتی بیوتیک ها با کشتن عفونت یا پیشگیری کردن از گسترش آن شخص بیمار را درمان می کنند. انواع متفاوتی از آنتی بیوتیک ها وجود دارند. برای خواندن مطلبی در مورد اسهال ناشی از مصرف آنتی بیوتیک ها با نیک صالحی همراه باشید.
اسهال از عوارض مصرف آنتی بیوتیک ها
اسهال یکى از عوارض جانبى مصرف اغلب آنتى بیوتیک هاست اما معمولا خفیف
است و پس از اتمام مصرف آنتى بیوتیک برطرف مى شود.
اما گاهى اوقات داروهاى آنتى بیوتیک مى توانند موجب اسهال شدید و قابل توجهى بشوند که نیاز به مراقبت هاى
بیشتر دارد.
آنتى بیوتیک ها براى درمان بیمارى هاى ناشى از باکترى ها بکار مى روند و بعضى از آنها برروى
چندگونه باکترى مؤثر هستند.
اگرچه معمولا تصور مى شود تمام باکترى ها مضر هستند، اما واقعاً اینگونه نیست.
در حقیقت بسیارى از باکترى ها در بدن انسان بخصوص در روده ها وجود دارند
که به ما در
امور مهمى همچون مقابله با باکترى هاى مضر کمک مى کنند.
گاهى اوقات آنتى بیوتیک ها مى توانند این تعادل را برهم بزنند و به باکترى هاى مقام به آنتى
بیوتیک اجازه رشد بدهند.
به این ترتیب در %۲-۱ افرادى که آنتى بیوتیک مصرف مى کنند ممکن است یک باکترى مهاجم منجربه بروز اسهال
شدید آبکى و گاهى خونى بشود.
بنابراین در مواردى که بدنبال مصرف آنتى بیوتیک دچار اسهال مى شوید اگر به اسهال شَدیدِ آبکى همراه
خون، درد و دل پیچه شَدید، تب، تهوع و کم آبى مبتلا گشتید حتماً سریع تر به پزشک مراجعه کنید.
در مواقعى که اسهال شما خفیف است و سایر علایم به همراه آن نیست مى توانید سر فرصت با پزشک
تجویز کننده در مورد ادامه درمان با آنتى بیوتیک مشورت کنید.
بیشتر بدانید : بخور و نخورها حین و پس از مصرف آنتی بیوتیک
حین و پس از درمان با آنتی بیوتیک پروبیوتیک مصرف کنید
مصرف آنتی بیوتیک می تواند موجب تغییر در میکروبیوتا روده شود، که احتمال ابتلا به اسهال مرتبط با مصرف آنتی بیوتیک، به ویژه در کودکان، را افزایش می دهد. خوشبختانه، چندین مطالعه نشان داده اند که مصرف پروبیوتیک ها، باکتری های خوب، می تواند خطر ابتلا به اسهال مرتبط با مصرف آنتی بیوتیک را کاهش دهد.
با این وجود، پروبیوتیک های دریافتی به طور معمول خود باکتری هستند و مصرف همزمان آنها با آنتی بیوتیک می تواند موجب مرگ این باکتری های مفید نیز شود. از این رو، چند ساعت فاصله بین مصرف پروبیوتیک ها و آنتی بیوتیک ها اهمیت دارد. پروبیوتیک ها باید پس از دوره درمان با آنتی بیوتیک ها نیز مصرف شوند تا بازیابی برخی باکتری های سالم در روده ها که ممکن است طی دوره درمان کشته شده باشند، صورت بگیرد.
اگر پس از دوره استفاده از آنتی بیوتیک ها قصد مصرف پروبیوتیک ها را دارید بهتر است گزینه هایی که حاوی ترکیبی از گونه های مختلف پروبیوتیک ها هستند را انتخاب کنید.
با مصرف آنتی بیوتیک ، غذاهای تخمیر شده مصرف کنید
برخی مواد غذایی می توانند به احیای میکروبیوتا روده پس از آسیب ناشی از مصرف آنتی بیوتیک ها کمک کنند. غذاهای تخمیر شده به واسطه فعالیت میکروب ها شکل می گیرند، که از آن جمله می توان به ماست، پنیر، کلم ترش، کامبوچا، کیمچی و غیره اشاره کرد. آنها حاوی تعدادی از گونه های باکتری سالم، مانند لاکتوباسیل، هستند که می تواند به احیای میکروبیوتا روده و بازگشت آن به وضعیت سالم پس از مصرف آنتی بیوتیک ها کمک کند.
مطالعات نشان داده اند، افرادی که ماست یا شیر تخمیر شده مصرف می کنند از مقدار لاکتوباسیل بیشتر و باکتری های بیماریزای کمتر در روده های خود برخوردار هستند.
کیمچی و شیر سویا دارای اثرات مفید مشابه هستند و می توانند به افزایش باکتری های خوب در روده کمک کنند. از این رو، مصرف غذاهای تخمیر شده ممکن است به بهبود سلامت روده پس از مصرف آنتی بیوتیک ها کمک کند.
مطالعات دیگر نیز نشان داده اند که غذاهای تخمیر شده ممکن است طی دوره درمان با آنتی بیوتیک ها نیز مفید باشند. برخی از این مطالعات نشان داده اند که مصرف ماست معمولی یا حاوی پروبیوتیک می تواند ابتلا به اسهال را در افرادی که آنتی بیوتیک مصرف می کنند، کاهش دهد.
در هنگام مصرف آنتی بیوتیک غذاهایی با محتوای بالای فیبر مصرف کنید
فیبر توسط بدن قابل گوارش نیست، اما باکتری های روده توانایی انجام این کار را دارند، که به رشد آنها کمک می کند. در نتیجه، فیبر ممکن است به احیای باکتری های سالم روده پس از دوره درمان با آنتی بیوتیک ها کمک کند.
از مواد غذایی با محتوای فیبر بالا می توان به موارد زیر اشاره کرد:
غلات کامل
مغزهای خوراکی
دانه ها
لوبیاها
عدس
توت ها
بروکلی
نخودها
موز
آرتیشو
مطالعات نشان داده اند که مواد غذایی حاوی فیبر غذایی نه تنها رشد باکتری های سالم را در روده تحریک می کنند، بلکه ممکن است رشد برخی باکتری های مضر را نیز کاهش دهند. با این وجود، فیبر غذایی می تواند سرعت تخلیه معده را کاهش دهد. این شرایط می تواند سرعت جذب داروها را کاهش دهد.
بر همین اساس، طی دوره درمان با آنتی بیوتیک ها بهتر است به طور موقت از مصرف مواد غذایی حاوی فیبر بالا پرهیز کنید و پس از تکمیل درمان روی مصرف این مواد غذایی متمرکز شوید.
در زمان مصرف آنتی بیوتیک غذاهای پریبیوتیک مصرف کنید
برخلاف پروبیوتیک ها، که میکروب های زنده هستند، پریبیوتیک ها غذاهایی هستند که باکتری های خوب در روده از آنها تغذیه می کنند. بسیاری از مواد غذایی با محتوای فیبر بالا پریبیوتیک هستند. فیبر توسط باکتری های سالم روده گوارش و تخمیر می شود، که امکان رشد را برای آنها فراهم می کند. با این وجود، برخی غذاهای دیگر فیبر بالایی ندارند، اما به واسطه کمک به رشد باکتری های سالم، مانند بیفیدوباکتری، به عنوان پریبیوتیک عمل می کنند.
به عنوان مثال، کاکائو دارای پلی فنول های آنتی اکسیدانی است، که اثرات پریبیوتیکی مفید برای میکروبیوتا روده دارند. چندین مطالعه نشان داده اند که پلی فنول های کاکائو جمعیت بیفیدوباکتری و لاکتوباسیل را در روده افزایش داده و برخی باکتری های مضر، مانند کلوستریدیا، را کاهش می دهند.
از این رو، مصرف غذاهای پریبیوتیک پس از دوره درمان با آنتی بیوتیک ممکن است به رشد باکتری های خوب روده که به واسطه آنتی بیوتیک آسیب دیده اند، کمک کند.
مجله پزشکی سلامت و عصر ایران