آداب سخن گفتن در قرآن

آداب سخن گفتن در قرآن

آداب سخن گفتن در قرآن , قبل از هر چیز توجه شما را به نکاتی جلب می‌کنیم: ۱ـ قرآن کریم
درباره کیفیت سخن گفتن به برخی از محورهای چگونگی سخن گفتن اشاره فرموده است، از جمله: الف) سخن
گفتن باید با نرمی باشد،«فَقُولا لَهُ قَوْلًا لَیِّناً لَعَلَّهُ یَتَذَکَّرُ أَوْ یَخْشى‏ ؛ [۱] ولی به نرمی با او (
فرعون ) سخن بگویید؛ شاید متذکر شود، یا (از خدا ) بترسد!».
ب) سخن گفتن نباید با داد و فریاد همراه باشد، نه در همه جا بلکه در نوع محاورات عرفی و
در شرایط عمومی و الا در مقابل حاکم «لا یُحِبُّ اللَّهُ الْجَهْرَ بِالسُّوءِ مِنَ الْقَوْلِ إِلاَّ مَنْ ظُلِم‏ ؛ [۲]
زیرا خداوند متعال می‌فرماید: «َ وَ اغْضُضْ مِنْ صَوْتِکَ إِنَّ أَنْکَرَ الْأَصْواتِ لَصَوْتُ الْحَمِیر ،…
؛ [۳] از صدای خود بکاه (و هرگز فریاد مزن) که زشت‌ترین صداها صدای درازگوشان است»،[۴] ج) سخن گفتن در
غیر جای خودش نباید همراه با ناله و نفرین و یا اف گفتن و…
باشد زیرا در قرآن کریم از این گونه تکلم کردن و سخن گفتن نهی شده است.[۵] مثلاً درباره سخن گفتن
با پدر و مادر می‌فرماید:«…
وَ قُلْ لَهُما قَوْلًا کَرِیما؛[۶] و گفتار سنجیده و بزرگوارانه به آن‌ها (پدر و مادر) بگو و…
»

۲ـ در سخن گفتن باید سعی شود که محتوای سخن از امراض و بیماری‌های اخلاقی که غالباً زبان انسان
به آن‌ها آلوده می‌شود، مبرّا و پاک باشد.
برخی بیماریهای زبان عبارتند از: الف) کذب[۷] ب) غیبت[۸] ج) تمسخر دیگران و آن‌ها را با القاب زشت
صداکردن.[۹] و…
۳ـ باید از سخن گفتن در جایی که زمینه انگیزه‌های فاسد و امراض گوناگون می‌شود خودداری کرد.
۴ـ انسان باید سخنانش مزّین به صفات پسندیده و خوب باشد از جمله: الف) صادقانه باشد: «….ِ وَ الصَّادِقِینَ وَ الصَّادِقاتِ……
لَهُمْ مَغْفِرَهً وَ أَجْراً عَظِیماً[۱۰] ترجمه: مردان راستگو و زنان راستگو و…
خداوند برای همه آن‌ها مغفرت و پاداش عظیمی فراهم ساخته است».
پی نوشت ها: [۱].
طه/ ۴۴٫
[۲].
نساء/ ۱۴۸٫
[۳].
لقمان/ ۱۹٫
[۴].
ر.ک: مکارم شیرازی، ناصر و همکاران، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ج ۱۷،ص ۵۹٫
[۵] .
لقمان/ ۱۹؛ نساء/ ۸،۹،۱۴۸٫٫
[۶] .
اسراء/۲۳٫
[۷].
حج/۳۰٫
[۸].
حجرات/ ۱۲٫
[۹].
حجرات/ ۱۱٫
[۱۰].
احزاب/ ۳۵٫
اندیشه قم