ضرب و المثل گدای سامره
ضرب و المثل گدای سامره , اگرچه کسانی هستند که درعین ناداری و بیچارگی با سیلی صورت خویش
راسرخ نگاه می دارند و منت نمی پذیرند ولی این گونه آحاد و افراد آدمی شاد و نادر هستند و
مستمندان قاطباً دست نیاز و توسل به سوی این و آن دراز می کنند و از ارباب مکنت و ثروت
برای دفع نیازمندیهای خویش استرحام و استمداد می کنند.
اگر دادند می گیرند و دعای خیر نثار می کنند اگر ندادند معمولاً سربه زیر انداخته به دیگری می پردازند.
متاسفانه در میان این عده کسانی هستند که گدایی را به مرحله وقاحت و سماجت می کشانند و تا چیزی
نستانند دست از دامن مسئول برنمی دارند.
این دسته گدایان و گداصفتان را به گدا ی سامره تشبیه و تمثیل می کنند که لازم است دانسته
شود سامره کجاست و گدایان سامره چه نوع گدایانی هستند که اعمال و رفتارشان صورت ضرب المثل پیدا کرده است.ضرب
و المثل گدای سامره سامره یا سامرا از بلاد شمالی کشور عراق و به فاصله یک و صدوبیست
کیلومتری شهر بغداد و در کنار شط دجله واقع شده است.نام اصلی آن به روایتی سرمن رای بود یعنی هرکس
آن را ببیند مسرور می شود که اکنون براثر کثرت استعمال سامرا شده است.
بعضی از مورخین آن را سام راه یعنی راه سام می دانند ولی علت تسمیه آن به این شرح است
: « به عهد ملوک عجم جزیه بنی اسراییلیان ستدندی آن جایگاه هرسالی ، و به حال عمارت بود ،
و ساو به عبارت و لفظ پهلوی آن است که تقریری برکسی نهند که چندینی بدهد چون جزیت و جزیت
گزیت است معرب کرده ، و مره عدد باشد به پارسی.
پس سامره خواندنی یعنی به عدد سرها جزیت ستانند ، ساومره.
»
اما گدای سامره :
غالب سکنه فعلی سامره از پیروان اهل سنت و جماعت هستند و حتی به طوری که نگارنده شخصاً از
افراد مطلع و موجد کسب اطلاع کرد خادمان و زیارتنامه خوانهای حرم مطهر عسکریین نیز علی اکثر سنی هستند.
این خادمان که غالباً گردنهای کلفت و چشمان دریده و شکمهای برآمده دارند به محض آنکه زائری داخل صحن شود
او را چون نگین انگشتر در میان می گیرند و هریک به نحوی اصرارمی ورزد که آداب دخول و زیارت
را برای او انجام دهد.
ضرب و المثل گدای سامره
اگر زائر بیچاره سواد نداشته باشد عرصه را چنان براو تنگ می کنند که فریادش
به آسمان می رسد ولی کسی نیست که به دادش برسد زیرا همه متحد هستند و حتی پلیس هم کمتر
جرات مداخله می کند.
چنانچه زائر باسواد باشد و به آنها بگوید که خود می تواند آداب و تشریفات مذهبی را انجام دهد به
هیچ وجه زیربار نرفته وقاحت و سماجت را به حد اعلی می رسانند.
خلاصه تاچیزی نگیرند دست برنمی دارند و چنانچه زائری در مقابل آنها مقاومت نماید از دشنام و ناسزا و حتی تهمت و افترا نیز دریغ نمی ورزند.عجیب ترآنکه گدایان واقعی درسامره زیاد هستند ولی آن بیچارگان جرات نمی
کنند که با وجود این گداصفتان ثروتمند که هرکدام چندخانه و مسافرخانه دارند روی نشان دهند و از زائران پاکدل
درهم و دیناری برای اعاشه و ارتزاق عایله خویش بستانند.
آری ، منظور از گدای سامره بعضی از خدام حرمین شریفین شهرسامره هستند که در لجاج و سماجت روی گدایان
لاشیئی مستمند را سفید کرده اند.
آی کتاب
بهنوش بختیاری در میان سیل زدگان + فیلم
