آدمی را وقتی خجلت و شرمساری دست دهد بدنش گرم می شود و گونه هایش سرخی می گیرد.خلاصه عرق شرمساری که ناشی از شدت وحدت گرمی و حرارت است از مسامات بدنش جاری می گردد. عبارت بالا گویای آن مرتبه از شرمندگی و سر شکستگی است که خجلت زده را یارای سر بلند کردن نباشد […]
آدمی را وقتی خجلت و شرمساری دست دهد بدنش گرم می شود و گونه هایش سرخی می گیرد.
خلاصه عرق شرمساری که ناشی از شدت وحدت گرمی و حرارت است از مسامات بدنش جاری می گردد.
عبارت بالا گویای آن مرتبه از شرمندگی و سر شکستگی است که خجلت زده را یارای سر بلند کردن نباشد
و از فرط انفعال و سر افکندگی سر تا پا خیس عرق شود و زبانش بند آید.
اما فعل آب شدن که در این عبارت به کار رفته ریشه تاریخی دارد و همان ریشه و واقعه تاریخی
موجب گردیده که به صورت ضرب المثل در آید.
نقل است روزی مریدی از حیا و شرم مسئله ای از «بایزید بسطامی» پرسید.
شیخ جواب آن مسئله چنان موثر گفت که درویش آب گشت و روی زمین روان شد.
در این موقع درویشی وارد شد و آبی زرد دید.
پرسید : «یا شیخ، این چیست؟» گفت : «یکی از در درآمد و سئوالی از حیا کرد من جواب دادم.
طاقت نداشت چنین آب شد از شرم.»
به قول علامه قزوینی :
«گفت این بیچاره فلان کس است که از
خجالت آب شده است.»
این عبارت از آن تاریخ به صورت ضرب المثل در آمد و در مواردی که بحث
از شرم و آزرم به میان آید از آن استفاده و به آن استناد می شود.
داستانک
ماجرای ضرب المثل کوه به کوه نمی رسد
ریشه ضرب المثل میخشو بکوب سر زبون من!!
داستان طنز:آن را که گفتی اسمش را نبر و بردار بیار!
حکایت جالب:از گردنم بیفتی انشاالله!
