یکی از حیرت‌انگیزترین و مشهورترین بخش‌های زندگی علی اشرف، نقشه فرار بی‌نظیر او از زندان مخوف رجایی‌شهر کرج بود. او به همراه دو زندانی دیگر به نام‌های اردشیر و صدیق، با صبر و پشتکار مثال‌زدنی، طی مدت سه سال با استفاده از قاشق‌های غذاخوری و ابزارهای بسیار ابتدایی، اقدام به حفر یک تونل عمیق در زیر زمین زندان کردند. در طول این مدت، آن‌ها رژیم غذایی بسیار سختی را تحمل کردند تا بتوانند از تونل باریک و طولانی حفر شده عبور نمایند.
علی اشرف پروانه در یکی از مناطق کردنشین غرب ایران، حوالی استان کرمانشاه، چشم به جهان گشود. او در خانواده‌ای با وضعیت اقتصادی نسبتاً نامناسب رشد کرد و از همان دوران نوجوانی برای کمک به معیشت خانواده، مشغول به کارگری شد.
زندان رجایی شهر
علی اشرف پس از اولین دستگیری، با ترفندی هوشمندانه از چنگ مأموران گریخت. او وانمود کرد که قصد همکاری با پلیس برای شناسایی و دستگیری همدستانش را دارد، اما در میانه عملیات با کمک چند فرد مسلح، موفق به فرار شد.
این روزها با پخش سریال وحشی گمانه‌زنی‌ها درباره هویت واقعی شخصیت اصلی داستان یعنی داوود اشرف بالا گرفته است. بسیاری معتقدند که هومن سیدی در خلق این کاراکتر از زندگی جنجالی علی اشرف پروانه معروف به «علی کرده»، الهام گرفته است. علی اشرف یکی از مشهورترین زندانیان فراری ایران است که با نقشه‌ای پیچیده از زندان رجایی‌شهر کرج گریخت.
مایکل اسکافیلدِ ایرانی که از زندان رجایی‌شهر گریختعلی اشرف پروانه در یکی از مناطق کردنشین غرب کشور، حوالی کرمانشاه به دنیا آمد. او در خانواده‌ای نسبتاً فقیر رشد کرد و از نوجوانی مشغول به کارگری شد.
پس از وقوع یک قتل غیرعمد در تصادف جاده‌ای با دو دانش آموز، علی اشرف ناچار به پرداخت دیه‌ای سنگین شد که زندگی اقتصادی‌اش را تحت تأثیر قرار داد.
اواسط دهه ۷۰ به تهران رفت و مدتی به کارگری و بنایی مشغول بود. اما به‌گفته خودش، فقر و تنگدستی باعث شد همراه چند نفر دیگر به سرقت روی بیاورد.
فرار اول بیرون از زندان
علی اشرف پس از اولین دستگیری، با ترفندی هوشمندانه از چنگ مأموران گریخت. او وانمود کرد که قصد همکاری با پلیس برای شناسایی و دستگیری همدستانش را دارد، اما در میانه عملیات با کمک چند فرد مسلح، موفق به فرار شد. این فرار آغاز مرحله تازه‌ای در زندگی او بود؛ دورانی که با تغییر چهره، استفاده از مدارک جعلی و هویت‌های متفاوت، توانست آزادانه در جامعه تردد کند و فعالیت‌های مجرمانه‌اش را ادامه دهد.
دستگیری مجدد و محکومیت سنگین
نهایتاً او در سال ۱۳۸۱ پس از چندین سرقت، توسط پلیس دستگیر شد و پس از بازجویی‌های گسترده، به اتهام «سرقت مسلحانه» به اعدام محکوم شد. این حکم بعدها به ۲۹ سال و نیم زندان کاهش یافت.
فرار جنجالی از زندان با قاشق و لباس پلاستیکی
یکی از عجیب‌ترین بخش‌های زندگی علی اشرف، نقشه فرار بی‌سابقه او از زندان رجایی‌شهر کرج است. او به همراه دو زندانی دیگر به نام‌های اردشیر و صدیق، طی سه سال با قاشق و ابزارهای ابتدایی تونلی عمیق در دل زمین حفر کردند. در این مدت رژیم غذایی سختی گرفتند تا بتوانند از تونل باریک عبور کنند.
خرداد ۱۳۸۴، آن‌ها با لباس‌های یکسره پلاستیکی که خودشان دوخته بودند، از طریق کانال فاضلاب از زندان خارج شدند. پس از خروج، لباس‌ها را کنار گذاشته و با پوشش عادی از یکدیگر جدا شدند و گریختند.
بسیاری به خاطر این شیوه فرار از زندان لقب «مایکل اسکافیلد ایران» را به او داده‌اند. اشاره به شخصیت اصلی سریال معروف فرار از زندان که برای نجات برادرش از زندان نقشه‌ای برای فرار طراحی می‌کند.
او بعد از فرار، بار دیگر به سرقت روی آورد و با هویت جعلی به‌عنوان آسفالت‌کار مشغول به کار شد. اما پس از درگیری با یک مهاجر افغان که او را در زندان دیده بود، شناسایی شد و لو رفت.
در جریان عملیات دستگیری در شهرک ولیعصر، علی اشرف با شلیک گلوله به پا مجروح و بازداشت شد و بار دیگر به زندان رجایی‌شهر منتقل شد.
فقدان خانواده و تقاضای بی‌پاسخ برای مرخصی
در سال ۱۳۹۸ و پس از زلزله کرمانشاه، علی اشرف از مسئولان زندان درخواست مرخصی کرد اما مسئولان قضایی و زندان با درخواست او مخالفت کردند.
با تعطیل شدن زندان رجایی شهر در سال ۱۴۰۲، احتمال می رود او به یکی از زندان‌های اطراف تهران منتقل شده و همچنان در حال گذراندن حبس طولانی مدت خود باشد.
