در این مطلب به موضوع روش ها و راه حل مشکلات زندگی پرداخته ایم.
در زندگی هر فردی مشکلاتی وجود دارد که می تواند زندگی را مایوس کننده نماید اما در صورتی که بتوان با مساله های مهم خود به درستی برخورد نمود و راه حل های صحیح را به کار برد تحمل مشکلات آسان تر خواهد.اگر در زندگی خود به مشکلی برخورده اید و برای رفع آن مستاصل هستید بد نیست در ادامه همراه با نیک صالحی شوید تا درباره راه حل مشکلات زندگی بیشتر بخوانید.
راه حل مشکلات زندگی
هر کس کاری را بدون شناخت انجام دهد، تباه کاری او بیشتر است از آنچه سامان می دهد.
شاید خیلی به این موضوع توجه نداشته باشیم، ولی ما در روز تعداد زیادی مسئله حل میکنیم.
مسائل ریز و درشتی که در زندگی فردی، خانوادگی و اجتماعی گریبانگیرمان هستند.
در واقع زندگی چیزی جز روند پیاپی مواجه شدن با مسایل و مشکلات و تلاش برای حل و فصل آنها
نیست.
ما ناگزیر هستیم برای هر یک از مسائل و مشکلاتی که در فعالیتهای مختلف زندگی اعم از تحصیلی، شغلی، اقتصادی
و …
پیش میآید، راهحلی بیابیم.
وقتی با موقعیتی روبرو میشوید که نمیتوانید با اطلاعات و مهارتهایی که درآن لحظه در اختیار دارید به آن موقعیت
پاسخ دهید،در واقع شما با مساله روبرو شدهاید.
البته مشکلات انسان ها با هم فرق می کند، مثلاً مشکل یکی مستاجری، مشکل دیگری بیماری و گاهی هم مشکلاتی
چون فقر، اختلاف خانوادگی، طلاق و مرگ است.
آنچه به شکل مشکل یا سختی زندگی تجربه میشود چهره واقعی و منطقی زندگی است و هنر زندگی در توانایی
مقابله با مسائل و حل کردن یا کنار آمدن با مشکلات میباشد.
مهارت حل مساله در مسائل زناشویی
مهارت حل مساله رویکردی منظم و متوالی است که به فرد کمک می کند تا به طور موثری مسابل زندگی
خود را حل کند.در واقع حل مسئله یک مهارت است که میزان این مهارت در افراد مختلف، عامل مهمی در
تعیین کیفیت زندگی و موفقیت آنها در جنبههای مختلف زندگی اعم از فردی، تحصیلی، شغلی و اجتماعی است.
مهمترین فایده یادگیری مهارت حل مساله این است که به فرد کمک میکند تا هنگام رویارویی با مشکلات راهحلهای متعددی
را جستجو کرده آنها را بررسی نموده و پس از تجزیه و تحلیل بهترین راهحل را انتخاب نماید.
افرادی هستند که در برخورد با مسائل احساس ناتوانی میکنند ،چنین افرادی بیشتر به ناتوانایی های خود آگاهی دارند تا
به نقاط قوتشان و باورهای آنان تعیین کننده ی رفتارشان خواهد بود .
افرادی که هنگام مواجه شدن با مشکلات دچار درماندگی می شوند، معمولاً تنها یک راه حل برای مشکلات دارند و
هنگامی که این راه موثر نیست ، راه دیگری را امتحان نمی کنند.افرادی دیگر احساس میکنند قادر به حل مسائل
خود هستند.نقاط قوت خود را باور دارند و مشکلات را به عنوان فرصتی برای یافتن توانمندی ها و برطرف نمودن
ضعف های خود میدانند.
آموزش مهارت حل مساله و راه حل مشکلات زندگی
آموزش مهارت حل مساله، آموزش تفکر منطقی است به صورت منظم و گام به گام.
این مهارت از چندین مرحله تشکیل شده است:
۱٫
جهت گیری صحیح نسبت به مشکل و پذیرش مشکل: بسیاری از افراد هنگامی که با مشکل یا مسئله ای روبه
رو می شوند شروع به سرزنش خود می کنند معمولاً این افراد اعتقاد دارند که:
ـ انسان قوی در زندگی
خود دچار مشکل نمی شود.
و یا مکرراً این سوال را در ذهن خود تکرار می کنند که چرا من؟؟؟ مشکلات یا بعضی از مشکلات
را نمی توان حل کرد.
اما داشتن این قبیل افکار و نگرش نسبت به مشکل نه تنها راه حلی پیش پایتان نخواهد گذاشت، بلکه بر
عکس بیشتر انرژی و وقت شما را در این نقطه به هدر خواهد داد.
و بدیهی است که با وجود استرس و نگرانی نمیتوان انتظار برخورد مناسب با مشکلات را داشت.
به همین دلیل این افراد معمولا در مواجهه با مسائل حالت انفعالی دارند و حتی قادر به حل اصولی سادهترین
مسائل نیز نیستند و اغلب از حل مسائلشان طفره میروند و آنها را به تعویق میاندازند .
بنابراین وقتی با مشکلی مواجه می شوید، اولین قدم اتخاذ نگرش حل مساله و شناسایی خودگویی های منفی و مبارزه
با آنها از طریق گفت و گوی درونی مثبت است.
۲٫
تعریف دقیق مشکل یا مساله : در مورد مساله خود فکر کنید و دریابید که مساله شما چیست؟ و پس
از اینکه توانستید به تعریفی از مساله خود برسید،فکر کنید که چه عواملی باعث ایجاد آن شده است.
مساله را به صورت دقیق مشخص کنید.
بررسی مشکل و حل مساله
برای تعریف مشکل به این ۴ سوال توجه داشته باشید:
۱- مشکل چیست؟
۲- مشکل از چه زمانی ایجاد شده
است؟
۳– مشکل در چه موقعیت مکانی و در کجا به وجود آمده است؟
۴- چه کسانی در ایجاد
مشکل یا گسترش آن دخالت دارند؟
۳٫
ارائه راه حل های متعدد و فراوان: پس از آن که مشخص شد مشکل چیست، سپس، باید برای حل آن
مشکل راه حل های متعدد و فراوان ارائه شود.
در این مرحله از تکنیک «بارش ذهنی» استفاده می شود یعنی آن که فرد هرچه در ذهن دارد بدون سانسور
و بدون این که به درست و غلط آن فکر کند، آنها را به روی کاغذ «می بارد».
اعتقاد بر آن است کمیت ، کیفیت می آفریند یعنی افراد بتوانند بیست راه حل مطرح کنند حتی اگر پانزده
راه حل مفید نباشد، پنج راه حل مفید برای او باقی می ماند اگر اولی، دومی، سومی و حتی چهارمی
مفید نباشد راه حل پنجم مفید خواهد بود.
بنابراین نباید در تولید و ارائه ایده خساست به خرج داد.
حتی اگر برخی از ایدهها غیرمنطقی و غیرعملی به نظر برسند.
هر چه بتوانید راههای بیشتری، برای حل مشکل خود پیدا کنید، در حل مشکلات موفق تر خواهید بود.
۴٫
ارزیابی راه حل مشکلات زندگی
هنگامی که گروه یا فرد راه حل های زیادی بدست آورد با استفاده از تفکر نقاد
شروع به ارزیابی آنها می کند.
در این مرحله، لازم است از بین راه حل های فهرست شده، بهترین راه حل را انتخاب کنید.
برای این کار از خود سوال کنید:
اگر از این راه حل استفاده کنم چه اتفاقی خواهد افتاد و پیامد
یا نتیجه آن چه خواهد بود؟ آیا انجام این راه حل خاص باعث ضرر یا دردسر من می شود؟
•
آیا انجام این راه حل خاص باعث ضرر یا دردسر دیگری می شود؟
• آیا انجام این راه حل خاص
باعث ضرر یا دردسر جامعه می شود؟
• آیا می توانم به خانواده یا نزدیکانم بگویم که چنین کاری کرده
ام؟
• آیا عملی است؟
۵٫
انتخاب و اجرای راه حل پس از آن که راه حلی انتخاب شد مراحل اجرای آن باید روشن شود.
بهترین راه حل هم اگر اجرا نشود فایده ای نخواهد داشت.
بر ای اجرای درست راه حل انتخابی، به طور دقیق مشخص کنید که اجرای نقشه ی شما مستلزم چه چیزهایی
است، چه کاری، کجا، چه موقع و توسط چه کسی باید انجام شود و چه موادی لازم است.
۶٫
ارزیابی مشکلات
اگر راهکار شما موفقیتآمیز بود چه بهتر، در غیر این صورت باید مراحل حل مساله را مجدد مرور کنید.
معمولاً اشکال در آن است که یا صورت مساله را به خوبی تعریف نکرده است یا در طی زمان، مشکل
تغییر یافته است و مشکل دیگری بر مشکلات فرد اضافه شده است.
شما باید پذیرای همه راهحلها باشید و همیشه به خاطر داشته باشید که یک مشکلگشا هستید.
به طور کلی میتوان گفت عدم برخورد درست با مشکلات و عدم توانایی حل مساله ممکن است مشکل را پیچیدهتر
نماید.
بنابراین به منظور افزایش سطح سلامت روان افراد و پیشگیری از آسیبهای اجتماعی لازم است آموزش این مهارت مهم برای
تمامی افراد در سنین مختلف در نظر گرفته شود تا با فراگیری آن توانایی لازم برای برخورد منطقی با مسائل
را داشته باشیم.
بد نیست سایر روش های حل مشکلات زندگی را بدانید
به خودتان بگویید که میتوانید از پس آن برآیید.
نـه مشـکـل و نـه تـوانایی خود را برای حل آن مشکل دست کم نگیرید. مـمـکن اسـت عـادت کـرده بـاشیـد تا با مشکلات سـطحـی بـرخـورد کـنید و یا آنها را نادیده بگیرید تا زمانی که مشکلات آنقدر بزرگ شونـد کـه ندانید چگونه و از کجا شروع کنید. بـه خـاطر داشته باشید که هیچ مشکلی آنقدر بیاهمیت نیست که آن را نادیـده بگیرید. به جای آنکه مشکلات را پنهان کنید، آنها را جدی بگیرید و درصدد حل آنها برآیید.
قدرت در دستان خود شما است.
شـما قدرت آن را دارید که مشکلی را حل کنید و یا به مشکلی دامن بزنید. این بـستگی بـه آن دارد که واکنشتان نسبت به آن مشکل مثبت باشد یا منفی. واکنش منفی معمولا شامل احساس تهدید و خـطـر نـسـبت به مشکل است که یک واکنش زنجیره وار را پدید میآورد. فرد بـیمناک ، احـساس خشم توام با نفرت در خود میکند. نفرت و خشم تنها مشکل را وخیمتر میکند. برای مثال: اگـر شما اضافه وزن داشته باشید، از این که زیاد غذا میخورید از خودتان متنفر میشوید. شـمـا میباید مثبت بیندیشید. خود را دوست بدارید، سپس خواهید دید که اراده تغییر شکل ظاهری خود را در خویش خواهید یافت.
از کاه ، کوه نسازید
آیا عادت دارید مشکلات را اغراق آمیز جلوه دهید؟ اگـر الان بیکار هستید این بدین مفهوم نیست که هیچگاه قادر نخواهید بود شغـلـی بـیابید. و اگـر شـرکــتتان از رونق افتاده، بدین مفهوم نیست که به پایان خط رسیدهاید. بـه خـاطـر داشته باشید که بسیاری از افراد دیگر در شرایط بسیار بدتری نسبت به شما قرار دارند. از منظر دیگری به مشکلات بنگرید و از خـود سـؤال کـنـیـد بـدتـرین اتـفاقی که میتوانست برای شما روی دهد چه میتوانست باشد؟ آیا میتوانم آن را حل کنم؟
منابع: ۱-سایت کانون- نجمه اصغری ۲-چگونه مسایل سازمان را حل کنیم- ادوارد آنتونی گیلبرت ۳-جام جم- معصومه اسدی ۴- مهارت
حل مساله- جلال مرادی ۵-سایت فرهنگی –آموزشی علامه طباطبایی- دکتر ربابه نوری ۶-سایت معلم خلاق ۷- مهارت حل مساله- هسته
مشاوره دانشگاه پیام نور قوچان – باشگاه خبرنگاران جوان