دراین مطلب به معرفی انواع روشهای موثر در پیشگیری از بارداری برای زوجین خواهیم پرداخت ، تا به صورت آگاهانه بهترین و موثرترین روش را انتخاب کنید ! در ادامه با ما همراه شوید .
بارداری، اتفاقی شگفت انگیز و آغازگر مسیر پر مهر مادری است. اما گاهی زوجین به دلایل مختلف، تمایل به عقب انداختن یا جلوگیری از بارداری دارند. در اینجاست که معرفی انواع روشهای موثر در پیشگیری از بارداری اهمیت پیدا میکند. از جملۀ این روشها که در این مطلب به بررسی آنها میپردازیم، استفاده از قرصهای ضد بارداری، (IUD)، کاندوم و دیافراگم هستند.
روشهای هورمونی
روشهای هورمونی پیشگیری از بارداری رایجترین شیوههایی هستند که در معرفی انواع روشهای موثر در پیشگیری از بارداری باید به آنها بپردازیم. این روشها با تنظیم هورمونهای زنانه در بدن، از بارداری جلوگیری میکنند. این روشها شامل قرصهای ضد بارداری، آمپول و (IUD) به عنوان دستگاه داخل رحمی میشوند. هر یک از این روشها مزایا و معایب خاص خود را دارند.
قرصهای ضد بارداری
قرصهای ضد بارداری نوعی از روشهای هورمونی پیشگیری از بارداری هستند که با تنظیم سطح هورمونهای زنانه در بدن، از بارداری جلوگیری میکنند. این قرصها حاوی هورمونهای استروژن و پروژسترون مصنوعی هستند که با پیشگیری از تخمک گذاری، مانع از ایجاد شرایط مناسب برای باروری میشوند.
قرصهای ضد بارداری انواع گوناگونی دارند و به صورت ترکیبی (حاوی دو هورمون استروژن و پروژسترون) یا قرصهای تهیه شده از پروژسترون هستند. گروه دوم قرصهای بارداری برای زنانی که امکان استفاده از استروژن را ندارند، گزینۀ ایده آلتری محسوب میشود. برخی از افراد مثل خانمهای باردار یا شیرده، افراد مبتلا به مشکلات کبدی، افراد مبتلا به سرطان پستان یا رحم نباید از این روش استفاده کنند. آگاهی از نحوه استفاده از ال دی یا دیگر قرصهای ضد بارداری برای افزایش اثربخشی آنها بسیار مهم است.
مزایا
- در صورت استفاده صحیح، بسیار مۀثر در پیشگیری از بارداری هستند.
- استفاده از آنها آسان است و نیازی به کار خاصی در زمان رابطه جنسی نیست.
- میتوانند به کاهش خونریزی و درد قاعدگی کمک کنند.
- میتوانند به تنظیم هورمونها و کاهش علائم (PMS) کمک کنند.
معایب
- ممکن است عوارضی مانند حالت تهوع، سردرد، افزایش وزن و تغییرات خلقی ایجاد کنند.
- از بیماریهای مقاربتی محافظت نمیکنند.
- برای اثربخشی نیاز به مصرف منظم دارند.
آمپول ضد بارداری
در معرفی انواع روشهای موثر در پیشگیری از بارداری هورمونی، نوبت به بررسی آمپول ضد بارداری میرسد. این آمپول با تزریق هورمون پروژسترون به شکل دورهای، از وقوع بارداری جلوگیری میکند. آمپولهای ضد بارداری به عنوان جایگزینی آسان و طولانی مدت برای قرصهای ضد بارداری محسوب میشوند. در واقع با استفاده از این روش، دیگر نیازی به مصرف روزانۀ قرص ضد بارداری ندارید.
اثربخشی این آمپول به شکلی است که با تزریق دورهای (معمولاً هر ۸ تا ۱۲ هفته) یکبار، هورمون پروژسترون مصنوعی را از طریق عضلۀ ران یا بازو وارد بدن میکند. این هورمون مانعی برای تخمک گذاری است که نهایتاً عدم باروری را به دنبال دارد. این آمپول هم برای برخی از افراد منع مصرف دارد که برای اطلاع دقیق از آن باید با پزشک متخصص زنان مشورت کرد.
مزایا
- در صورت تزریق منظم، در پیشگیری از بارداری اثربخش هستند.
- نیاز به مصرف روزانۀ قرص نیست و تزریق هر ۸ تا ۱۲ هفته یکبار انجام میشود.
- ممکن است قاعدگی را کاملًا متوقف کند یا خونریزی آن را کاهش دهد.
معایب
- ممکن است بازگشت باروری پس از قطع مصرف چند ماه طول بکشد.
- ممکن است عوارضی مانند خونریزی نامنظم، افزایش وزن، تغییرات خلقی و درد عضلات ایجاد کند.
- از بیماریهای مقاربتی محافظت نمیکند.
دستگاه داخل رحمی (IUD)
آی یو دی به عنوان یک دستگاه داخل رحمی، نوعی روش هورمونی پیشگیری از بارداری محسوب میشود که بسیاری از افراد به صورت طولانی مدت از آن استفاده میکنند. این دستگاه که ظاهر آن به شکل (T) است، با قرارگیری در داخل رحم، از بارداری جلوگیری میکند.
البته آی یو دی به دو صورت هورمونی و غیر هورمونی است. نمونههای هورمونی به دلیل وجود پروژسترون و آزاد شدن آن به صورت مداوم، از ورود اسپرم به داخل رحم جلوگیری میکنند. نمونههای غیر هورمونی تنها سد فیزیکی هستند که مانع از رسیدن اسپرم به تخمک آزاد شده میشوند. (IUD) به عنوان یکی از اثربخشترین روشهای ضد بارداری، میتواند تا چندین سال اثربخشی داشته باشد.
اگر از آن دسته افرادی هستید که سابقۀ عفونت لگنی دارید، یا به بیماریهای التهابی لگن، خونریزی غیر طبیعی رحم و سرطان در این ناحیه مبتلا هستید، نباید از آی یو دی استفاده کنید. در مورد سایر موارد منع مصرف حتماً از پزشک متخصص زنان خود کمک بگیرید.
مزایا
- در صورت قرارگیری صحیح، در پیشگیری از بارداری مؤثر عمل میکند.
- میتوانند تا چندین سال (معمولاً ۳ تا ۱۰ سال) از بارداری جلوگیری کنند.
- نیازی به استفادۀ روزانه از روشهای پیشگیری از بارداری نیست.
- باروری پس از برداشتن (IUD) به سرعت باز میگردد.
معایب
- قرار دادن آی یو دی ممکن است با کمی درد و خونریزی همراه باشد.
- ممکن است عوارضی مانند خونریزی نامنظم، لکه بینی، درد لگن و عفونت ایجاد کند.
- از بیماریهای مقاربتی محافظت نمیکنند.
روشهای مانع
روشهای مانع ، که به عنوان روشهای حفاظتی نیز شناخته میشوند، گروهی از روشهای پیشگیری از بارداری هستند که با ایجاد سدی فیزیکی بین اسپرم و تخمک، از بارداری جلوگیری میکنند. این روشها نه تنها از بارداری ناخواسته پیشگیری میکنند، بلکه از انتقال بیماریهای مقاربتی نیز محافظت میکنند. از این روشها میتوانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
کاندوم مردانه
رایجترین نوع روش مانع است که از آلت تناسلی مرد در هنگام رابطه جنسی محافظت میکند و از خروج اسپرم به واژن جلوگیری میکند. کاندومها از لاتکس، پلی اورتان یا مواد دیگر ساخته میشوند و در اندازهها و مدلهای مختلفی موجود هستند.
کاندوم زنانه
پوششی نازک و الاستیک است که داخل واژن قرار داده میشود و از ورود اسپرم به رحم جلوگیری میکند. کاندومهای زنانه از لاتکس یا پلی اورتان ساخته میشوند و به اندازۀ کاندومهای مردانه رایج نیستند.
دیافراگم
یک فنجان سیلیکونی نرم و انعطاف پذیر است که داخل واژن قرار داده میشود و دهانۀ رحم را مسدود میکند. دیافراگم باید با اسپرم کش استفاده شود تا اثربخشی آن افزایش یابد.
کلاهک دهانۀ رحم
یک فنجان کوچک سیلیکونی یا پلاستیکی نرم است که روی دهانۀ رحم قرار میگیرد و آن را مسدود میکند. کلاهک دهانۀ رحم را میتوان تا ۴۸ ساعت قبل از رابطه جنسی گذاشت و باید بعد از رابطه جنسی خارج شود.
روش طبیعی
در معرفی انواع روشهای موثر در پیشگیری از بارداری، نوبت به بررسی روش طبیعی میرسد. این روش با استفاده از آگاهی دربارۀ دورههای ماهانه و سیکل قاعدگی استفاده میشود. مراحل این روش شامل دنبال کردن چرخۀ قاعدگی، تشخیص علائم تخمک گذاری، محاسبۀ دورۀ باروری و جلوگیری از رابطه جنسی محافظت نشده در دوره باروری میشود.
مزایا
- این روش از داروها یا دستگاههای پزشکی استفاده نمیکند.
- این روش بدون صرف هزینه است.
- به شما کمک میکند تا چرخۀ قاعدگی خود را بهتر بشناسید و زمان تخمک گذاری خود را پیش بینی کنید.
معایب
- به پیگیری دقیق چرخۀ قاعدگی و علائم تخمک گذاری نیاز دارد.
- اگر به طور کامل و دقیق انجام نشود، میتواند منجر به بارداری ناخواسته شود. درصد خطای این روش بسیار بالاست به طوری که بسیاری آن را روش پیشگیری از بارداری محسوب نمیکنند.
- از بیماریهای مقاربتی محافظت نمیکند.
نکتۀ مهم: اگر چرخۀ قاعدگی نامنظمی دارید یا به طور جدی قصد باردار شدن ندارید، نباید از این روش استفاده کنید.
روشهای دائمی
علاو بر تمامی مواردی که نام بردیم، شما میتوانید از یکی از دو روش دائمی پیشگیری از بارداری استفاده کنید. این دو روش برای دو گروه زنان و مردان کاربرد دارند. در ادامه به معرفی آنها میپردازیم.
وازکتومی (vasectomy)
وازکتومی روشی جراحی برای مردان است که با مسدود کردن مجرای وابران بیضه (لولههای منی بر) و جلوگیری از خروج اسپرم از آلت تناسلی، باعث عقیم شدن مرد میشود. این روش یک عمل سرپایی است که معمولاً در مطب پزشک انجام میشود و نیاز به بستری شدن در بیمارستان نیست.
مزایا
- در جلوگیری از بارداری بسیار مؤثر است.
- یک عمل سرپایی است که اغلب زمان زیادی نمیبرد.
- معمولاً قابل بازگشت نیست.
- بر عملکرد جنسی مرد تأثیر نمیگذارد.
معایب
- یک عمل جراحی است که ممکن است با عوارض جانبی مانند درد، تورم و کبودی همراه باشد.
- از بیماریهای مقاربتی محافظت نمیکند.
- برخی از مردان ممکن است بعداً از انجام وازکتومی پشیمان شوند.
توبکتومی (tubectomy)
توبکتومی روشی جراحی برای زنان است که با مسدود کردن یا بریدن لولههای رحمی و جلوگیری از رسیدن تخمک به اسپرم، باعث عقیم شدن زن میشود.
مزایا
- در جلوگیری از بارداری بسیار مؤثر است.
- یک روش قطعی برای جلوگیری از بارداری است.
معایب
- یک عمل جراحی است که ممکن است با عوارض جانبی مانند درد، تورم و کبودی همراه باشد.
- ممکن است نیاز به بستری در بیمارستان داشته باشد.
- برخی از زنان ممکن است بعداً از انجام توبکتومی پشیمان شوند.
در دنیایی که بارداری آگاهانه و مطابق با میل شما اتفاق بیفتد، شما قدرت انتخاب دارید تا زمان مناسب فرزند آوری را تعیین کنید و با آرامش خاطر، به زندگی مشترک خود بپردازید. اما این کار بدون شناخت و بهره مندی از معرفی انواع روشهای موثر در پیشگیری از بارداری میسر نیست.
از جملۀ این روشها میتوانیم به شیوههای هورمونی پیشگیری از بارداری (قرصهای ضد بارداری، آمپول هورمونی و آی یو دی)، روش طبیعی، روشهای دائمی (توبکتومی و وازکتومی) و روشهای مانع (کاندوم مردانه، کاندوم زنانه و دیافراگم) اشاره کنیم.
برای وزنگیری جنین در هفتههای آخر بارداری چه کنیم؟
کدام دسته از خانمها احتمال بارداری خارج از رحم دارند؟
اجاره کردن رحم
فعالیتهای ممنوعه دوران بارداری
