
در تشخیص ناباروری در مردان برخی از عوامل میتواند نشان دهنده اختلال در باروری مرد باشد مانند تغییر در رشد موها،مشکلات نعوظ و انزال و درد و تورم بیضه ها.
ناباروری یک زن را میتوان این گونه تعریف نمود که در واقع به معنای باردار نشدن یک زن زیر ۳۵ سال پس از یک سال رابطه منظم و بدون جلوگیری می باشد که این مدت برای زنان بالای ۳۵ سال به شش ماه کاهش می یابد.اما ناباروری به معنای عقیم بودن نیست و در بسیاری از موارد زوجین به وسیله درمان یا بدون درمان صاحب فرزند می شوند.باید بدانید در صورتی که پس از مدتی که در بالا ذکر شد صاحب فرزند نشدید باید برای تشخیص ناباروری به متخصص مراجعه نمایید.در این مطلب در Niksalehi به روش های تشخیص ناباروری در زنان و مردان پرداخته ایم.
تشخیص ناباروری
در هر زوج نابارور سه کار تشخیصی باید انجام شود:
▪ اول: بررسی اسپرم های مرد با تست آنالیز اسپرم است که در آزمایشگاه های خاص انجام می شود.
شرط لازم برای این بررسی آن است که سه روز از آخرین نزدیکی گذشته باشد.
با این تست از شکل، تعداد و حرکت طبیعی اسپرم ها آگاه می شویم.
از آنجا که این تست برای زوجین راحت بوده و بررسی آن نیز دقیق است، باید به عنوان اولین قدم
تشخیصی ناباروری در نظر گرفته شود.
▪ دوم : راه دیگر تشخیصی ناباروری بررسی تخمک گذاری مناسب از طرق مختلف از جمله سونوگرافی در روز
۱۴ سیکل قاعدگی.
یعنی ۱۴ روز پس از شروع پریود سونوگرافی انجام شود تا تخمک بالغ یا آزاد شده دیده شود.
البته در حالت طبیعی در یک خانم سالم ممکن است گاه یک یا حتی دو ماه تخمک گذاری انجام نشود،
پس با یک بار سونوگرافی و ندیدن تخمک گذاری نمی توان با اطمینان بیماری اختلال در تخمک گذاری را تشخیص
داد.
همچنین جهت بررسی وجود تخمک، راه های دیگری هم وجود دارد که مثل سونوگرافی مطمئن نیستند یا تکنولوژی آن در
ایران موجود نیست.
عکس رنگی رحم برای تشخیص ناباروری
▪ سوم: راه سوم برای تشخیص ناباروری بررسی باز بودن لوله های رحمی که با انجام هیستروسالپنگوگرافی (یا همان
طور که در عوام گفته می شود عکس رنگی رحم) تشخیص داده می شود.
این بررسی بهتر است در روز ۸ قاعدگی یا بلافاصله پس از پاک شدن انجام شود تا از حامله نبودن
خانم در حین انجام بررسی مطمئن باشیم.
همچنین قبل از انجام این بررسی باید عفونت های احتمالی واژن و رحم تشخیص داده و درمان شود تا از
عفونت های شدید رحمی بعدی جلوگیری شود.
با این بررسی رادیولوژی می توان از باز بودن یا انسداد لوله های رحمی مطلع شد، همچنین در صورت وجود
اشکال در شکل داخلی رحم به آن هم پی می بریم.
در کنار این بررسی ها، برای تشخیص بیماری های احتمالی دیگری مثل کم کاری تیروئید، افزایش هورمون پرولاکتین (هورمون شیر)،
بیماری های ایمونولوژیک و سیستمیک (مثل نارسایی کلیه) نیز باید اقدام کرد.
در نهایت ممکن است علی رغم بررسی های مختلف آزمایشگاهی و عملی (مثل لاپاراسکوپی) هیچ علتی برای نازایی یافت نشود
یا به بیماری هایی مثل اندومتریوز مشکوک شویم که البته برای چنین مواردی نیز درمان هایی وجود دارد.
بد نیست بدانید آیا راهی برای تشخیص ناباروری پیش از ازدواج وجود دارد؟
آندومتریوز از دسته بیماریهای شایع دختران است.
بافتی در داخل رحم به نام آندومتر وجود دارد که با ریزش آن خونریزی ماهانه صورت میگیرد.
گاهی این بافت که باید در داخل رحم باشد به فضاهای دیگر میرود و علائمی مانند چسبندگی رحم بروز میکند که باعث نازایی است.
اگر دختران دچار این بیماریها شوند، میتوان ناباروری آنها تشخیص داد، اما در بیشتر موارد تا زمان برقراری رابطه و یک سال از آغاز آن نمیتوان متوجه نازایی شد و مبتلایان به تخمدان پلیکیستیک هم میتوانند با دارو تحت کنترل قرار گیرند و بچهدارشوند.
نازایی همیشه علامت ندارد، اما شایعترین علامتهای مشکلات زنانگی دردهای شدید قاعدگی است.یک خانم هم با سونوگرافی از تخمدان و رحم میتواند سلامت قدرت باروری خود را بسنجد و متوجه شود تخمدانهای او سالماند یا نه.
آیا ناباروری پسران قبل از ازدواج قابل تشخیص است؟
از آنجا که نیمی از مشکلات ناباروری به مردان و نیمی به خانمها مربوط است، یک آقا میتواند قبل از ازدواج آزمایش اسپرموگرام بدهد تا معلوم شود در مایع منی او اسپرم (سلول جنسی نر) وجود دارد یا نه و آیا اسپرمها قدرت حرکتی مناسب برای بارور کردن تخمک دارند یا ندارند؟
اما بسیاری از آقایان تمایلی ندارند این بررسی را انجام دهند.
این آقایان باید بدانند همان اندازه که قدرت باروری خانم مهم است، سلامت سلولهای جنسی آنها هم اهمیت دارد.
معمولا آقایان سلامت عمومی و قدرت مردانه و ظاهری خود را ملاک قرار میدهند، به همین دلیل از این نکته غفلت میکنند و به انجام بررسی مردانه تن نمیدهند.
پزشک آنلاین – باشگاه خبرنگاران جوان