زنان باردار به دلیل تغییرات هورمونی زیادی که دارند ممکن است دچار اختلالات روحی و روانی شده و حساس تر می شوند.
چند سالی است که این باور در بین مردم رواج یافته است که افسردگی در زنان باردار امری طبیعی است و بعد از زایمان به خودی خود خوب می شود. اما امروز در نیک صالحی می خواهیم به شما بگوییم که افسردگی دوران بارداری به هیچ هنوان طبیعی نیست و باید خیلی جدی درمان شود.
اهمیت افسردگی دوران بارداری
روانشناسان و محققان علوم روانپزشکی تاکید کردند: افسردگی دوران بارداری طبیعی نیست و باید مورد توجه و تحت درمان قرار
بگیرد.
محققان میگویند؛ برخی تصور میکنند که افسردگی یک بخش طبیعی از دوران بارداری است در حالی که این یک باور
اشتباه است.
این تحقیق که روی ۷۳۳ مرد و زن استرالیایی انجام شده نشان میدهد؛ بیش از نیمی از این افراد بر
این باور هستند که ابتلای زنان به افسردگی در دوران حاملگی امری طبیعی و عادی است.
این کارشناسان تاکید کردند: چنین باور اشتباهی میتواند پیامدهای نامطلوبی برای مادر و فرزند و یا حتی خانواده وی داشته
باشد و بنابراین این مادران، نیازمند درمان هستند و نباید تصور کرد که افسردگی زایمان به خودی خود از بین
میرود.
بد نیست بدانید افسردگی پرعارضه دوران بارداری را باید جدی گرفت
در مورد توزیع عوامل تنشزا بین زنان افسرده و غیرافسرده نیز، تفاوتی از نظر فراوانی مرگ نزدیکان یا اسبابکشی در دوران بارداری مشاهده نشد. ولی ۱۹٫۲ درصد از زنان افسرده در مقابل ۸٫۵ درصد زنان غیر افسرده، تغییر شغل خود یا همسر را حین بارداری اخیر ذکر کردند.
نتایج یک پژوهش نشان داد: افسردگی حین بارداری حتی از افسردگی پس از زایمان نیز شایعتر است.
افسردگی پس از زایمان، موضوعی است که از دیرباز مورد توجه قرار گرفته است؛ ولی طبق آخرین بررسیها به نظر میرسد زنان در هنگام حاملگی بیش از دوره پس از زایمان مستعد ابتلا به افسردگی هستند و این درحالیست که در مقابل وجود آگاهی نسبی درباره تاثیر افسردگی پس از زایمان بر سلامت کودک، مادر و خانواده، مساله افسردگی حین بارداری، نسبتا مورد غفلت قرار گرفته است.
عوارض افسردگی دوران بارداری
افسردگی حین بارداری میتواند باعث کاهش مراجعه زن باردار جهت دریافت مراقبتهای بارداری، تولد نوزاد کم وزن و زایمان زودرس شود که بخشی از این عوارض به علت نشانههای سایکوپاتولوژیک افسردگی است.
از سوی دیگر، در یک تفکر سنتی نسبت به فرآیند بارداری، توجه منحصرا به محصول آن یعنی تولد نوزاد سالم معطوف است و به زن فقط به عنوان یک عامل (واسطه) در این میان نگریسته میشود در حالی که نشانههای خلقی افسردگی بر توانایی زن در رویارویی با تغییرات عمیق توام با تولد یک کودک تاثیر میگذارد.
با توجه به اهمیت موضوع افسردگی حین بارداری و با هدف تعیین فراوانی افسردگی در زنان باردار، پژوهشی بر روی ۲۰۰ تن از زنان مراجعه کننده به درمانگاه مراقبتهای بارداری مجتمع بیمارستانی امام خمینی انجام شده است.
نیمی از زنان باردار عوامل تنشزا را تجربه میکنند
نتایج تحقیق نشان داد: از ۲۰۰ زن باردار مورد بررسی، ۴۸٫۲ درصد افراد، حداقل یک عامل تنشزا را در حین حاملگی تجربه کرده بودند. همچنین ۱۶٫۵ درصد علائم افسردگی را در گذشته، ۸٫۲ درصد قبل از عادت ماهانه، ۴٫۷ درصد در حاملگیهای قبلی و ۹٫۴ درصد این علایم را در منسوبین خود گزارش کردند.
رنج افسردگی دوران بارداری، بدون مراجعه برای درمان
نتایج این پژوهش همچنین حاکیست: حداقل ۳۰٫۶ خانمهای مورد مطالعه از درجات مختلف
افسردگی رنج میبردند، حال آنکه هیچ یک از آنها برای این اختلال، درمان و مراقبت دریافت نمیکردند.
مشکلات افسردگی دوران بارداری
در این پژوهش، وضعیت زنان باردار از نظر غم، بدبینی، احساس شکست، عدم رضایت، احساس گناه، انتظار تنبیه، تنفر از خویش، محکوم و سرزنش کردن خود، ایدههای خودکشی، گریه کردن، انزوای اجتماعی، عدم قاطعیت در تصمیمگیری، تغییر نگرش درباره تصور از بدن خود، سستی و کندی، بیخوابی، خستگی پذیری، از دست دادن اشتها، کاهش وزن، نگرانیهای جسمی و کاهش سطح انرژی مورد بررسی قرار گرفتند.
امتیاز وضعیت افسردگی نیز در سطوح دامنه طبیعی، افسردگی خفیف تا متوسط،
افسردگی خفیف تا شدید، افسردگی شدید، تقسیمبندی شد.
از نظر نوبت حاملگی، ۴۹٫۴ درصد زنان تحت مطالعه، حاملگی اول و ۳۲٫۹ درصد حاملگی دوم خود را تجربه میکردند. ۵۵٫۳ درصد این زنان نیز تا زمان انجام مطالعه، زایمان (ختم حاملگی پس از ۲۰ هفته) نداشتند.
همچنین ۳٫۵ درصد از این زنان، سابقه مرگ دو فرزند و ۱٫۲ درصد سابقه از دست دادن ۳ فرزند را گزارش کردند. اکثر این افراد (۶۹٫۴ درصد) در سه ماهه سوم بارداری و ۲۴٫۷ درصد نیز در سه ماه دوم قرار داشته، در ۷٫۱ درصد موارد نیز سابقه نازایی وجود داشته است.
همچنین در ۱۲٫۹ درصد زنان، حاملگی ناخواسته (Unwanted) بوده و در ۲۱٫۲ درصد دیگر،
حاملگی از قبل برنامهریزی نشده بوده است.
تنشهایی که زنان باردار تجربه کردند
از نظر مواجهه با عوامل تنشزا در حین بارداری، ۱۵٫۳ درصد سابقه فوت یکی از اقوام، ۲۱٫۲ درصد سابقه تغییر محل سکونت (اسباب کشی)، ۱۱٫۸ درصد وجود یک بیماری زمینهای، ۴٫۹ درصد تغییر شغل همسر و ۲٫۴ درصد تغییر شغل خود را که حین حاملگی رخ داده بود اعلام کردند.
عصر ایران