علائم چربی خون و راهکار های کاهش چربی خون را در نیک صالحی دنبال کنید.
به مولکول های لیپیدی که در خون وجود دارد چربی های خون گفته می شود و شامل دو گروه عمده می باشد کلسترول , تری گلیسیرید که از خوردن گوشت
و لبنیات ناشی می شود بالا رفتن مقدار کلسترول و یا تری گلیسرید از حد طبیعی سبب تجمع چربی در دیواره رگ ها و ابتلا به بیماری چربی خون
می شود و عواملی چون چاقی , عدم تحرک , مصرف الکل , و… باعث افزایش تری گلیسرید خون می شود در قسمت زیر در مورد علائم چربی خون و راهکار های
ساده برای کاهش چربی خون را قرار داده ایم برای افزایش اطلاعات در این زمینه نیک صالحی را دنبال کنید.
علائم چربی خون
چربی های اصلی موجود در پلاسما عبارت است از کلسترول و تری گلیسرید که به صورت متصل به پروتئین در
پلاسما ( تحت عنوان لیپوپروتئین ها ) در گردش می باشند.
لیپوپروتئین های اصلی عبارت است از : شیلومیکرون ، VLDL, LDL.
HDL .
بیشترین نوع چربی که در خون جابجا می شود تری گلیسرید می باشد که در شبانه روز در حدود ۷۰
تا ۱۵۰ گرم از آن وارد پلاسما شده و خارج می شود.
در صورتی که این میزان برای کلسترول ۱ تا ۲ گرم می باشد.
شیلومیکرون بزرگترین لیپوپروتئین می باشد که تری گلیسرید را از روده از طریق مجرای توراسیک به درون سیستم وریدی حمل
می کند.در مویرگهای بافت چربی و بافت عضلانی در حدود ۹۰ درصد این تری گلیسرید موجود در شیلومیکرون برداشته می شود.
از هیدرولیز شیلومیکرون اسید چرب و گلیسرول حاصل می شود که بدورن سلولهای چربی و عضلاتت وارد شده و به
مصرف انرژِی رسیده و یا ذخیره می شود .
مابقی توسط کبد برداشته می شود.VLDL تری گلیسرید تولید شده در داخل بدن را حمل می کند از کبد به مناطق محیطی مانند عضلات .
VLDL بعد از مدتی به IDL تبدیل می شود و بعد از ۲ تا ۶ ساعت به LDL تبدیل می
شود که نیمه عمر آن در خون در حدود ۲ تا ۳ روز خواهد بود.
بنابراین عمده ترین منبع LDL ، .
VLDL می باشد .
در حدود ۷۰ درصد LDL توسط کبد برداشته می شود.
قسمت مقدار کمی از آن که البته بسیار مهم هم می باشد توسط ماکروفاز ها برداشته می شود که به
دیواره شریانها مهاجرت می کنند و سبب تشکیل پلاکهای اترواسکلروز ی می شوند.
افزایش کلسترول خون می تواند بدلیل افزایش تولید و یا نقص در پاکسازی VLDL و یا افزایش تبدیل VLDL به
LDL باشد.
عوامل موثر در افزایش کلسترول خون
افزایش تولید VLDL توسط کبد میتواند ناشی چاقی ، دیابت ، مصرف الکل ، سندروم نفروتیک و یا ناشی از
عوامل ژنتیکی باشد .
هر وضعیتی که سبب افزایش میزان LDL و کلسترول خون می شود اغلب سبب افزایش سطح تری گلیسرید خون هم
می شود.
نقص در برداشت LDL می تواند ژنتیکی باشد.
گاهی مسائل تغذیه ای هم در این افزایش چربی نقش دارند.
افزایش ۲۵ تا ۴۰ میلی گرم کلسترول از حد نرمال آن می تواند ریسک ابتلا به بیماریهای عروقی قلب را
بالا ببرد.
درمان چربی خون بالا
چربی بالای خون به چند گروه می تواند تقسیم بندی شود .
در نوع اول آن برداشت تری گلیسرید موجود در شیلومیکرون
و VLDL دچار نقص می باشد. در افراد جوان می تواند خود را تشان دهد . در این حالت احتمال پانکراتیت و درد شکمی وجود دارد . وجود گزانتوما در این افراد شایع است.
نیز بزرگ شدن کبد و طحال می تواند وجود داشته باشد.
مصرف غذای چرب سبب افزایش بروز علائم چربی خون خواهد شد .هدف از درمان در این افراد کاهش میزان شیلومیکرون در خون می باشد . همه نوع چربی
باید در رژیم غذایی محدود شود.
در این افراد LDL و کلسترول خون بالا می باشد . در این افراد باید
با استفاده از رژِیم غذایی و مصرف دارو میزان کلسترول را تحت کنترل درآورد . در نوع سوم
میزان VLDL و کلسترول خون بالا است . ( بنابراین میزان تری گلیسرید خون بالا می باشد ) .در این افراد هم باید با استفاده از رژیم غذایی و دارو چربی خون در حد نرمال حفظ شود.
در نوع چهارم میزان تری گلیسرید بالاست .
میزان کلسترول نرمال و یا کمی بالاست.
این نوع چربی خون معمولا می تواند با اختلال در متبولیسم قند ( مقاومت به انسولین ) و چاقی همراه
باشد.
راهکار های ساده کاهش چربی خون
رژیم محدودیت مصرف چربی و افزایش مصرف کربوهیدراتها می تواند سبب افزایش سطح چربی باشد.
کاهش وزن ، عدم مصرف الکل ونیز رعایت در صرف کربوهیدراتها لازم است.
در نوع پنجم میزان تری گلیسرید بالا ست و علاوه بر آن میزان شیلومیکرون هم بالاست.
علایم با مصرف الکل و چربی تشدید می شود .
افزایش اسید اوریک ، عدم تحمل گلوکز و چاقی می تواند وجود داشته باشد.
خطر اصلی در این افراد پانکراتیت می باشد.رعایت رژیم غذایی ، کاهش وزن و دارو برای کنترل چربی لازم است .
گاهی هم افزایش چربی خون ثانویه به وجود بیماریهای دیگر می باشد.
مانند مصرف الکل ، دیابت کنترل نشده ، مشکلات کبدی و مصرف داروها ( مانند استروژنها ، قرص های پیشگیری
از بارداری ، رتینوئیدها ، تیازیدها و کورتون) .
اولین علامت افزایش کلسترول خون
وعدههای غذایی بیشتر و با حجم کم باعث کاهش کلسترول بد در خون میشود. این مطالعات نشان میدهد، کسانی که
روزانه بین ۵ تا ۶ وعده غذایی مصرف میکنند، نسبت به کسانی که ۱ تا ۲ وعده غذایی مصرف میکنند از سطح کلسترول کلی و LDL پایینتری برخـوردارند.
اولین علامت افزایش چربی خون حمله قلبی یا یک درد در ناحیه قفسه سینه است. بهترین راه برای کنترل کردن این عارضه
و تشخیص به موقع آن، آزمایش خون است. این آزمایش شامل بررسی تری گلیسیرید، VLDL , HDL , LDL خواهدبود و میزان آن تعیین کننده مرحله بیماری فرد است.
همراه این آزمایشها، اندازه گیری قند حتما توصیهمیشود. و از علائم چربی خون احساس سنگینی، خستگی یا کوفتگی در بدن.
خواب آلودگی. سوزش و احساس افزایش حرارت بدن و کف پا دردهای ناحیه ساق و کف پا
آزمایشگاه دی تبریز , خبرگزاری صدا و سیما