بیماری کم خونی یا فقر آهن اغلب ناشی از زایمان، آسیب های شدید، جراحی کردن و زخم است. بعضی از افراد هم مشکل کمبود جذب آهن در بدن را دارند.
بیشترین علت کم خونی به ویژه در خانم ها ، فقر آهن می باشد. آهن جزء اصلی و مهم هموگلوبین است و اگر در بدن انسان به اندازه کافی آهن وجود نداشته باشد، اکسیژن مورد نیاز به سلولهای قرمز نمی رسد. از علائم کم خونی می توان به خستگی ، رنگ پریدگی ، تنگی نفس، سرد بودن دست ها و پاها اشاره کرد. برای خواندن مطلب کامل در مورد علائم کم خونی با نیک صالحی همراه باشید.
علائم کم خونی ناشی از کمبود اسیدفولیک
عبارت است از کمخونی ناشی از کمبود اسیدفولیک.
این نوع کمخونی اغلب همراه با کمخونی فقر آهن رخ میدهد.
علایم شایع : خستگی و ضعف زبان سرخ و دردناک رنگ پریدگی حالت تنگی نفس تهوع ، استفراغ
و اسهال (نادر)
علل ابتلا به علائم کم خونی
به عنوان عارضهای به هنگام بارداری، توجه داشته باشید که بدن یک خانم باردار ۸ برابر
بیشتر از حد معمول به اسیدفولیک نیاز دارد.
دریافت یا جذب ناکافی غذاهای حاوی مقادیر زیاد اسیدفولیک، مثلاً گوشت، مرغ، ماهی، پنیر، شیر، تخممرغ، سبزیجات سبزرنگ، قارچ و
مخمر.
الکلیسم
پختن بیش از اندازه غذا، که باعث تخریب اسیدفولیک میشود.
کمبود ویتامین ـ ب۱۲ یا ویتامین ـ ث
عوامل افزایشدهنده خطر ابتلا به علائم کم خونی
عوامل افزایشدهنده خطر
سن بیش از ۶۰ سال، به خصوص در کسانی
که تغذیه نامناسب و ناکافی دارند.
بارداری
بیماریهایی مثل یک نوع بیماری شبیه سلیاک، پسوریازیس، آکنه روزاسه، اگزما، یا درماتیت هِرپتی
فُرم رژیمهای غذایی غیرطبیعی، یا
تغذیه ناکافی و نامناسب، به خصوص آنهایی که باعث کمبود ویتامین ـ ث میشوند.
برداشتن معده با جراحی
سیگارکشیدن، که باعث کاهش جذب ویتامین ـ ث میشود.
توجه داشته باشید که ویتامین ـ ث برای جذب اسیدفولیک ضروری است.
استفاده از بعضی داروها، مثل قرصهای ضدبارداری، داروهای ضدتشنج، متوتروکسات، تریامترن، یا سولفاسالازین
چگونه از ابتلا به علائم کم خونی پیشگیری کنیم؟
الکل ننوشید
در طی بارداری، به طور منظم برای معاینات ادواری مراجعه نمایید.
در صورت صلاحدید پزشک، مکمل ویتامینی تجویز شده به هنگام بارداری را مصرف نمایید.
خوب غذا بخورید.
در رژیم غذایی خود سبزیجات تازه، گوشت، و سایر پروتئینهای حیوانی را بگنجانید.
از رژیمهای غیرطبیعی پرهیز کنید.
غذا را بیش از اندازه نپزید.
سیگار نکشید.سیگار کشیدن باعث افزایش نیاز به ویتامینها میشوند.
درمان کم خونی ناشی از کمبود اسیدفولیک
عواقب مورد انتظار با دریافت اسیدفولیک به مقدار کافی معمولاً در عرض ۳ هفته قابل درمان است.
عوارض احتمالی نازایی افزایش استعداد ابتلا به عفونت نارسایی احتقانی قلب (تنها در موارد کمبود شدید رخ میدهد).
کمبود اسیدفولیک میتواند خطر بروز نقایص در مغز و نخاع جنین را افزایش دهد.
درمان اصول کلی آزمایشات تشخیصی ممکن است شامل موارد زیر باشد: آزمایش خون، آزمایش شیلینگ برای بررسی ویتامین ب۱۲ و
تجویز ویتامینب۱۲ به صورت امتحانی برای بررسی اینکه آیا علایم بهبود مییابند یا خیر.
درمان عمدتاً عبارت است از تجویز مکمل اسیدفولیک و حذف عوامل کمککننده به بروز کمبود اسیدفولیک اگر سیگار میکشید، آن
را ترک کنید.
اگر قرص ضدبارداری استفاده میکنید، به فکر استفاده از روشی دیگر برای جلوگیری از بارداری باشید.
داروها مکملهای اسیدفولیک مکملهای آهن به صورت خوراکی فعالیت کمخونی باعث خستگی میشود.
در برنامه روزانه خود دورههای زمانی مناسبی برای استراحت بگنجانید تا زمانی که بتوانید فعالیت طبیعی خود را از سر
گیرید.
رژیم غذایی هیچ رژیم خاصی توصیه نمیشود.
تنها روزانه غذاهایی را مصرف کنید که حاوی مقادیر زیادی اسیدفولیک باشند.
توجه داشته باشید که کبد قادر است اسیدفولیک را برای مدت زمان محدودی ذخیره کند.
غذاهای حاوی مقادیر زیاد اسیدفولیک عبارتند از:
مارچوبه، جگر گوساله، بروکلی، کلم پیچ پخته شده، قارچ، پوره جو دوسر، بادام
کوهی (پسته شام)، لوبیا چیتی، و جوانه گندم
در صورت داشتن علائم کم خونی در شرایط زیر به پزشک مراجعه کنید
در این شرایط به پزشک خود مراجعه نمایید
اگر شما یا یکی
از اعضای خانواده تان علایم کمخونی دارید.
اگر علایم در عرض ۲ هفته علیرغم درمان مناسب، رو به بهبود نمیگذارند.
اگر حین درمان، علایم عفونت ظاهر شدهاند، مثل تب، لرز، درد عضلانی
خوب است بدانید : ۱۰ مورد از علائم کم خونی
خستگی و ضعف از علائم کم خونی :
اولین علامت شایع کمخونی فقر آهن خستگی است. چون بدون اکسیژن کافی در خون، بدن به اندازه کافی قادر به شکستن مواد مغذی و انرژی نیست. بدون انرژی نیز فرد احساس خستگی و ضعف میکند.
تمایل به خوردن چیزهای عجیب از علائم کم خونی :
مبتلایان به کم خونی فقر آهن اغلب دچار سندرم پیکا میشوند؛ سندرمی که در اثر آن، این افراد تمایل عجیبی به مصرف مواد غیر خوراکی مانند خاک، یخ، چسب و کاغذ دارند. علت واقعی ابتلا به این سندرم نامشخص است اما با دریافت مکملهای آهن احساس تمایل به این مواد از بین میرود.
سردرد و سرگیجه از علائم کم خونی :
سردرد و احساس سبکی سر همگی میتواند نشانه ابتلا به کمخونی باشد و آنهم به دلیل فقدان اکسیژن مغز. این عارضه حتی میتواند منجر به بروز غش در برخی افراد شود.
ضربان قلب نامنظم از علائم کم خونی :
تپش قلب و ضربان نامنظم میتواند به علت عدم انرژی بروز کند. چون بدن شما در تلاش برای افزایش سطح اکسیژن، گردش خون را سریع تر میکند.
تنگی نفس از علائم کم خونی :
زمانی که اندام شما به اندازه کافی اکسیژن دریافت نمیکند، فعالیت ریهها برای افزایش دریافت اکسیژن بیشتر میشود. برای همین مبتلایان به فقر آهن با بالا رفتن از پله ها و یا در طول تمرینات ورزشی دچار تنگی نفس میشوند.
درد قفسه سینه از علائم کم خونی :
این درد به علت عدم هموگلوبین و اکسیژن کافی شایع است و در کمخونیهای بسیار شدید حتی سکته قلبی نیز میتواند رخ دهد.
سوزن سوزن شدن پاها از علائم کم خونی :
هنوز مشخص نشده که کم خونی فقر آهن با سندرم پای بی قرار ارتباط دارد یا نه اما احساس نیاز قوی و ناخوشایند به حرکت دادن پاها در مبتلایان به فقر آهن شایع است و میتواند خواب شبانه را حتی دچار اختلال کند.
رنگ پریدگی از علائم کم خونی :
هنگامی که اندام حیاتی شما مانند قلب و مغز به اندازه کافی اکسیژن دریافت نمیکنند، جریان خون به پوست کاهش مییابد و شما دچار رنگ پریدگی میشوید.
شکنندگی ناخنها از علائم کم خونی :
سلولهای ناخن مانند هر سلول دیگر زنده نیاز به اکسیژن برای تنفس و رشد دارد و در غیر این صورت دچار شکنندگی و تضعیف میشود. ناخنهای مبتلایان به فقر آهن از انحنای طبیعی خارج میشود و در روی ناخن آنها، شیارهای طولی پیدا میشود که گاهی صاف هستند و در موارد شدیدتر، فرو رفتگی روی ناخن ایجاد میشود که به نام ناخنهای قاشقی معروف هستند.
سرد بودن دست ها و پاها از علائم کم خونی :
کاهش جریان خون در اندام بدن منجر به احساس سردی در دست و پاها در مبتلایان به کمخونی فقر آهن میشود.
همشهری