تکه های غذا یا خرده ریزه های سلول هی مرده و موکوس در حفرات لوزه ها گرفتار شده و قارچ و باکتری جمع شده روی آن ها باعث ایجاد سنگ لوزه بدبو می شود
سنگهای لوزه یا سنگ تونسیل Tonsil stones تکه های سفید یا
زرد رنگ بدبویی هستند که از حفره های انتهایی گلو بیرون
می آیند. سنگ لوزه معمولا درون لوزه ها یا در حفرات بین
لوزه ها ایجاد می شود.
خیلی از افراد مبتلا به سنگ لوزه اصلا متوجه آن نمی شوند
سنگهای لوزه یا تونسیلیت tonsilloliths در اغلب موارد قابل دیدن
نیست و میتواند در اندازه خیلی کوچکتر از یک دانه برنج باشد
و در موارد نادر به اندازه یک حبه انگور بزرگ شوند. تجمع
سنگهای لوزه گاهی خود به خود از گلو بیرون می آید و شما
با حس کردن بافت و بوی بد آن ها در دهان خارجشان می کنید
ولی گاهی سر جایشان چسبیده و باعث ایجاد بوی تعفن و تورم
در لوزه ها می شوند.
سنگ لوزه و عوامل ایجاد کننده
لوزه شما از شکاف ها، تونل ها و حفره هایی به نام تونسیل
تشکیل شده است. خرده ریزه های متفاوت از جمله سلول های
مرده، موکوس، بزاق و خرده غذا می تواند در این حفرات گیر
افتاده و جمع شوند. باکتری ها و قارچ ها به آن ها اضافه شده
و بوی تعفن ایجاد می کنند.
با گذشته زمان این خرده ریزه ها به هم چسبیده و بافتی به نام
سنگهای لوزه را تشکیل می دهند که البته با دست قابل له شدن است.
برخی افراد ممکن است فقط یک سنگهای لوزه داشته باشند و برخی دیگر
تکه های ریزتر در تعداد زیاد.
علل احتمالی ایجاد سنگ لوزه
بهداشت ضعیف دهان و دندان
لوزه های بزرگ
مشکلات مزمن سینوسی
التهاب لوزه
علائم سنگ لوزه
سنگ لوزه حتی اگر قابل دیدن نباشد باز هم می تواند
علائم قابل توجهی ایجاد کند. از جمله :
بوی دهان
گلو درد
مشکل بلعیدن
درد گوش
سرفه مداوم
تورم لوزه ها
بقایای سفید یا زرد روی لوزه ها
پیشگیری از ایجاد سنگهای لوزه
مسواک زدن منظم دندان و زبان
توقف سیگار کشیدن
غرغره با آب نمک
نوشیدن مقدار زیادی آب برای هیدراته ماندن بدن
روش های برداشتن سنگهای لوزه
اغلب سنگ های لوزه بی ضرر هستند ولی به دلیل بوی ناخوشایندی که
ایجاد می کنند اغلب مردم تمایل به درمان سنگ لوزه و برداشتن آن دارند.
غرغره با آب نمک غلیظ هر شب می تواند به شما کمک کند.
عطسه و سرفه در برخی موارد سنگ لوزه را بیرون می اندازد
برداشتن دستی سنگ لوزه ، لوزه بافت بسیار حساسی است می توانید
با انگشت یا یک گوش پاک کن به آرامی اطراف لوزه را فشار دهید
تا سنگ لوزه ای که در حفرات گیر کرده خارج شود.
درمان سنگ لوزه با لیزر
اگر سنگ لوزه منجر به عفونت و درد شده باشد باید به پزشک
مراجعه نموده و با بی حسی موضعی توسط لیزر برداشته شود.
درمان سنگ لوزه با کریپتولیز کوبالتین
در این رووش محلول نمک را با امواج رادیویی یونیزه کرده و
با برش لوزه سنگی که در آن گیر افتاده را خارج می کنند.
عوارض سنگ لوزه
با این که عوارض سنگ لوزه بسیار نادر است ولی یکی از
جدی ترین عوارض ناشی از سنگ لوزه عفونت عمیق لوزه است
سنگ های بزرگ به بافت لوزه آسیب می رسانند و موجب تورم
و التهاب می شوند که باید با جراحی برداشته شوند.
درمان سنگ لوزه با روش های خانگی
درمان های خانگی سنگ لوزه بسیار ساده و پیش پا افتاده هستند ولی با
رعایت هر روز آن ها می توانید از شر بوی بدن سنگهای لوزه راحت شوید.
نوشیدن آب به مقدار کافی . هم باعث شستشوی مداوم لوزه ها از ذرات
اضافی می شود و جلوی تجمع مواد ناخواسته را می گیرد هم با هیدراته
کردن بدن مانع از تجمع دوباره ذرات می شد.
غرغره آب نمک . بعد از هر وعده غذایی یا میان وعده گلویتان را با
آب نمک غرغره کنید.
رژیم غذایی. رژیم غذایی نقش مهمی در تولید سنگهای لوزه دارد
اگر رژیم غذایی شما بیشتر حاو مواد نمیه جامد یا مایع باشد احتمال
ایجاد سنگهای لوزه بیشتر است مثلا میوه ها، آب سبزیجات، سوپ و
اسموتی ها.
داروها . یکی از داروهای پرکاربرد در درمان سنگ لوزه
اسیدوفیلوس Acidophilus است که معمولا باید با شیر
مصرف شود.
لبنیات . بهتر است از مصرف شیر و فراورده های لبنی اجتناب
کنید چون تولید موکوس را افزایش داده و در نتیجه احتمال تولید
سنگ لوزه را بیشتر می کنند.
دراز نکشیدن. بلافاصله بعد از مصرف غذا دراز نکشید و اجازه
دهید کاملا مواد غذایی از دهانتان خارج شوند.
مسواک . به طور منظم مسواک بزنید به خصوص بخش انتهای
زبان .
آدامس . جویدن آدامس بدون قند کمک می کند بزاق بیشتری در دهانتان
ترشح شود و جلوی جمع شدن مواد در لوزه ها را می گیرد.
فیلم خارج کردن سنگ لوزه
منبع : Healthline ، webmd
تهیه و ترجمه گروه پزشکی نیک صالحی
اختصاصی نیک صالحی