ویروس ایدز چیست ویروس ایدز همان ویروس نقص ایمنی اکتسابی انسان است که بیماری ایدز را به وجود میاورد. ویروس ایدز عضو گروهی از ویروسها به نام رترویروسها است که سلولهای انسان را آلوده میکند و انرژی و مواد غذایی این سلولها را صرف رشد و تولیدمثل خود میکند. بیماری ایدز چیست بیماری ایدز یا […]
ویروس ایدز چیست
ویروس ایدز همان ویروس نقص ایمنی اکتسابی انسان است که بیماری ایدز را به وجود میاورد.
ویروس ایدز عضو گروهی از ویروسها به نام رترویروسها است که سلولهای انسان را آلوده میکند و انرژی و
مواد غذایی این سلولها را صرف رشد و تولیدمثل خود میکند.
بیماری ایدز چیست
بیماری ایدز یا سندرم نقص ایمنی اکتسابی بیماری است که سبب اختلال سیستم ایمنی بدن
میشود به صورتی که بدن قادر به مبارزه با برخی عفونتها نمیباشد.
این عفونتها عبارتند از: عفونتهایی که عفونتهای فرصت طلب نام دارند و سایر بیماریهایی که در شرایط ضعف سیستم ایمنی
عمل میکنند.
وقتی فردی با ویروس ایدز آلوده میشود و ویروس وارد بدن او میگردد ابتدا ویروس در سلولهای سفید خون او
زندگی وتکثیر پیدا میکند.
این سلولهای سفید سلولهای ایمنی هستند که بطور طبیعی ما را در مقابل بیماریها محافظت میکنند.
شاه علامت آلودگی با ویروس ایدز بصورت از بین رفتن پیشرونده گروه خاصی از سلولهای ایمنی به نام سلولهای T
کمکی یا سلولهای CD4 میباشد.
ویروس در حین رشد خود در بدن سبب از بین رفتن این سلول وسلولهای دیگر میشود.
انهدام این سلولها سیستم ایمنی را تضعیف میکند در نتیجه باعث مستعد شدن شخص به عفونتها وبیماریهای فرصت طلب مختلف
میشود از عفونت ریه گرفته تا سرطان.
مرکز کنترل و پیشگیری بیماریهای ایالات متحد (CDC) فردی را مبتلا به بیماری ایدز میداند که تست ویروس ایدز
(تستHIV) وی مثبت بوده ویک یا هر دو شرط زیر را داشته باشد:
۱٫
مبتلا به حداقل یک نوع عفونت یا بیماری وابسته به ایدز شده باشد.
۲٫
تعداد سلولهای کمکی از ۲۰۰ عدد در میلیمتر مکعب خون بیشتر نباشد (به این معیار تعداد سلولهای T میگویند).
در یک شخص سالم تعداد سلولهای T بین ۴۵۰ تا ۱۲۰۰ عدد است.
فاصله زمانی ورود ویروس تا بروز علایم بیماری چقدر است؟
در برخی افراد علایم ایدز که همانا کاهش
تعداد سلولهای T و عفونتهای فرصت طلب میباشد خیلی زود بعد از اولین آلودگی با ویروس اتفاق میافتد.
اما اغلب افراد به مدت ۱۲-۱۰ سال و تعداد کمی حتی مدتهای طولانی تری بدون علامت باقی میمانند.
همانند بیشتر بیماریهای دیگر رسیدگیهای بموقع پزشکی میتواند عمر شخص را طولانی تر سازد.
تعداد افراد آلوده به ویروس یا مبتلا به بیماری ایدز چقدر است؟
مجمع برنامه ریزی برای ویروس/ بیماری
ایدز سازمان ملل متحد تعداد مبتلایان به ویروس / بیماری ایدز را در دنیا در حال حاضر حدود ۱/۳۶ میلیون
نفر تخمین زده است.
اغلب این افراد نمیدانند که حامل ویروس ایدز هستند وممکن است که سبب انتقال ویروس به افراد دیگر بشوند.
از زمان شروع همه گیری ایدز در دنیا حدود ۲۲ میلیون نفر بر اثر ایدز درگذشته اند.
ایدز در دنیا چهارمین علت اصلی مرگ بالغین را تشکیل میدهد و بعد از مالاریا وسل کشنده ترین بیماری عفونی
بالغین است.
در اثر همه گیری ایدز در دنیا تابحال بیش از ۱۳ میلیون کودک یتیم شده اند.
چگونه ویروس ایدز منتقل میشود؟
فرد آلوده به ویروس ایدز ویروس را در مایعات خاص بدنش از جمله
خون، منی، ترشحات واژن و شیر حمل میکند.
انتقال ویروس فقط در صورتی میسر است که این چنین مایعات آلوده به ویروس ایدز وارد جریان خون فرد دیگری
بشوند.
این نوع ورود مستقیم ویروس در موارد زیر اتفاق میافتد:
۱٫
از طریق بافت پوشاننده واژن، راست روده، دهان و بافت پوششی نوک مجرای ادراری مردان در حین تماس جنسی.
۲٫
از طریق تزریق داخل وریدی سرنگ آلوده
۳٫
از طریق شکافهای پوستی، مثل بریدگی یا زخم
– معمولا انتقال ویروس ایدز از یکی از این راهها اتفاق
میافتد
– تماس جنسی بدون پیشگیری با فرد آلوده به ایدز.
اگرچه ویروس از آلوده به مردان نیز منتقل میشود اما خطر انتقال ویروس در صورتی که مرد آلوده باشد
بیشتر است.
انتقال ویروس ایدز در بین همجنس بازان بدلیل اینکه بافت پوشاننده راست روده بسیار نازک و پر از رگهای خونی
کوچک است بسیار بالاست.
خطر انتقال ویروس از راه دهان نیز وجود دارد اما به مراتب کمتر است.
استفاده از سوزن یا سرنگ مشترک با یک فرد آلوده به ویروس ایدز
بررسیهای آزمایشگاهی نشان داده است که
ویروس ایدز در یک سرنگ آلوده میتواند حتی بیشتر از یک ماه زنده بماند، ومعتادان تزریقی به منظور پیشگیری از
ایدز هرگز نباید سرنگ، آب و وسایل تهیه مواد مخدر را بطور اشتراکی مصرف نمایند یا اینکه بیشتر از یک
بار مصرف کنند.
(!!!) این شامل سوزنها و سرنگهایی میشود که برای تزریق مواد مخدر و حتی داروهایی مثل استروئیدها به کار میرود.
سایر انواع سوزن و سرنگ مثل آنهایی که برای سوراخ کردن گوش و خالکوبی یا تاتو کردن به کار میرود
نیز میتواند سبب انتقال ایدز شود.
انتقال ویروس از مادر به فرزند در حین بارداری، زایمان، یا شیردهی
هر زنی که باردار است یا قصد
بارداری دارد و بهردلیل مشکوک است که احتمال آلودگی با ویروس برای وی وجود دارد لازم است قبل از بارداری
آزمایش و مشاوره مربوط به ایدز را دریافت کند.
اگر آزمایش ایدز خانم بارداری مثبت باشد باید داروهای لازم برای پیشگیری از انتقال ایدز به فرزندش را دریافت
کرده و از شیر دادن وی خودداری نماید.
ویروس ایدز از چه راههایی منتقل نمیشود؟
انتقال ویروس ایدز از یک فرد به فرد دیگر به آسانی
ویروسهای دیگر نمیباشد.
این ویروس از راه هوا یا غذا منتقل نمیشود (به عنوان مثال از طریق عطسه یا سرفه کردن).
هیچ موردی از انتقال ایدز از طریق تماسهای عادی روزانه یک فرد آلوده با همخانه ایها، همکاران، خویشاوندان، یا دوستانش
که از ظروف وتوالت مشترک استفاده میکنند دیده نشده است.
ایدز همچنین از طریق در آغوش گرفتن و بوسیدن منتقل نمیشود.
انتقال ایدز از طریق تزریق خون در صورتی که آن قبلا از نظر آلودگی با ویروس کنترل شده باشد اتفاق
نمیافتد.
همچنین اهدا خون در یک مرکز معتبر باعث آلوده شدن با ویروس ایدز نمیشود.
ویروس ایدز در عرق، استفراغ، مدفوع وادرار وجود دارد ولی تاکنون مواردی از انتقال توسط انها گزارش نشده است.
(بجز دو مورد که انتقال ویروس از طریق تماس مدفوع با پوست بریده شده اتفاق افتاده است). مگس، پشه وحشرات
دیگر ویروس را منتقل نمیکنند.
چگونه میتوان ازخطر انتقال ویروس پیشگیری نمود؟
– استفاده از کاندوم در تماسهای جنسی
– در صورت استفاده
از لوبریکانت فقط از انواع محلول در آب آن استفاده نمایید.
– اگر به شما دارو یا هر ماده دیگری تزریق میشود هرگز سرنگ یا سایر وسایل تزریقی خود را
با شخص دیگری شریک نشوید.
– ضدعفونی کردن سوزنها و سرنگها با روش قدیمی استفاده از مواد سفیدکننده خطرانتقال ایدز را کاهش میدهد.
– اگر میخواهید خالکوبی (تاتو) شوید یا گوشتان را سوراخ کنید حتما به فرد باتجربه ای که وسایل خود
را به خوبی گندزدائی (استریل) میکند مراجعه کنید.
برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید به سایت اینترنتی www.cdc.gov/hiv/pubs/hiv_prev.txt.
مراجعه نمائید.
همچنین برای راهنمایی بیشتر میتوانید با یک پزشک، پرستار، یا کارشناس بهداشت مشورت نمائید.
در حال حاضر تلاشهایی برای ساختن کرمها یا ژلهای موضعی ضدعفونی کننده برای استفاده قبل از تماس جنسی وجود
دارد تا بتوانند از آلودگی با ویروس ایدز و سایر بیماریهای آمیزشی که انتقال ویروس ایدز را تسهیل میکند پیشگیری
نمایند.
رابطه بین ویروس ایدز و سایر بیماریهای آمیزشی
ابتلا به یک بیماری آمیزشی دیگر خطر ابتلا یا انتقال
دادن ایدز را افزایش میدهد.
چه بیماری آمیزشی همراه با زخم و شکافهای پوستی باشد (مثل سفیلیس، هرپس، یا شانکروئید) یا نباشد (مثل عفونت کلامیدیایی
و سوزاک).
اگر پوست زخم باشد، ورود وخروج ویروس ایدز به بدن راحتتر است.
اما حتی وقتی که پوست زخم نباشد، بیماریهای آمیزشی باعث ایجاد اختلالات بیولوژیکی میشوند که انتقال ویروس ایدز را محتمل
تر میسازد.
بررسیها نشان داده اند که افراد دارای آزمایش مثبت ایدز که عفونت با یک بیماری آمیزشی دیگر نیز دارند در
تماسهای جنسی خود سریعتر باعث انتقال ویروس میشوند.
افرادی که بیشتر در خطر عفونت با ویروس ایدز هستند
ویروس ایدز هیچ تبعیضی قائل نمیشود! مهم این
نیست که شخص کیست، بلکه این که شخص چگونه زندگی میکند تعیین کننده احتمال آلودگی وی با ویروس ایدز است.
شایعترین راه انتقال ویروس ایدز در دنیا تماس جنسی است.
دومین علت شیوع ایدز در دنیا وشایعترین در کشور ما استفاده از وسایل آلوده تزریق مواد مخدر میباشد.
آیا درمانهایی برای ویروس یا بیماری ایدز وجود دارد؟
سالیان سال درمان مؤثری برای ایدز وجود نداشت.
امروزه داروهایی برای درمان ویروس یا بیماری ایدز وجود دارد.
بعضی از این داروها برای درمان عفونتها یا بیماریهای فرصت طلب که افراد مبتلا به ایدز را گرفتار میکنند به
کار میروند.
بعلاوه چند نوع از این داروها سبب پیشگیری از تکثیر وتخریب سیستم ایمنی بدن توسط ویروس ایدز میشوند:
۱٫
مهار کننده های آنزیم ترانس کریپتاز معکوس که به این آنزیم ویروس ایدز حمله میکنند.
داروهای این گروه عبارتند از: آباکاویر، دلاویردین، دیدانوزین، افاویرنز، لامیوودین، نویراپین، استاوودین، زالسیتابین و زیدوودین.
۲٫
مهار کننده های پروتئاز که به آنزیم پروتئاز ویروس ایدز حمله میکنند.
داروهای این گروه شامل: آمپرناویر، ایندیناویر، لوپیناویر، نلفیناویر، ریتوناویر و ساکویناویر میباشند.
بسیاری از بیماران ایدز رژیمی بنام درمان ضدویروس بسیارمؤثر دریافت میکنند که شامل ترکیبی از چند تا از این
داروها است.
این رژیم درمانی در صورتی که به موفقیت برسد میزان ویروس ایدز در جریان خون به حداقل یا میزان غیرقابل
اندازه گیری میرسد و میزان سلولهای T کمکی ممکن است حتی به حد طبیعی برسد.
محققین در حال تلاش برای ساخت داروهای ضدفیوژن هستند که از چسبیدن اولیه ویروس به سلولهای بدن وآلوده کردن
آنها جلوگیری کنند.
همچنین تلاشهایی برای ساختن داروهای جدید ضدویروس ایدز با مکانیسمهای دیگر در حال انجام است.
محققین همچنین سعی میکنند راهها یی را بیابند که باعث بازگشت توانایی سیستم ایمنی منهدم شده بدن برای دفاع بر
علیه ویروس ایدز وبیماریهای دیگری که افراد مبتلا به ایدز را گرفتار میکنند بشود.
درنهایت، پیشرفت در دوباره سازی سیستم ایمنی بیماران مبتلا به ویروس ایدز به نفع بیمارانی که مبتلا به برخی
بیماریهای شدید دیگر مثل سرطان، بیماری آلزایمر، اسکلروز مولتیپل و نقص ایمنی ناشی از سالخوردگی یا تولد زودرس میباشند تمام
میشود.
آیا بیماری ایدز علاج قطعی دارد؟
تابحال بیماری ایدز علاج قطعی نداشته است.
داروهای جدید اگرچه دربرخی بیماران باعث افزایش طول عمر و بهبود نسبی بیماری آنها میشود مشکلات زیادی را نیز به
همراه دارند:
درمانهای موجود در حال حاضر برای بسیاری از بیماران مبتلا به ویروس/ بیماری ایدز کارگر نمیباشد.
داروهای ضدویروس ایدز عوارض زیادی از قبیل آسیبهای قلبی، نارسایی کلیه، وپوکی استخوان دارند.
بسیاری (شاید اکثر بیماران) نمیتوانند عوارض درمان درازمدت بسیار مؤثر ضدویروس را تحمل کنند.
ویروس ایدز دائما جهش پیدا میکند.
حتی آنهایی که به درما ن ضدویروس بسیار مؤثر پاسخ خوبی میدهند، تقریبا نیمی از آنها بدلیل این که ویروس
به داروهای موجود مقاومت پیدا میکند در عرض یکی دو سال درمانشان دچار مشکل میشود.
در آمریکا در حدود ۱۴% بیماران جدید دچار گونه هایی از ویروس میشوند که به داروهای موجود از ابتدا مقاوم
هستند.
چون رژیمهای درمانی نامطلوب و پیچیده هستند، بسیاری از بیماران گاها دزهایی از درمانشان را فراموش میکنند.
درست مصرف نکردن داروهای ضد ویروس ایدز طبق برنامه و دز تعیین شده قبلی میتواند ایجاد گونه های جدید
ویروسی مقاوم به دارو را تسریع کند.
حتی هنگامی که بیماران به درمان ضدویروسی بسیار مؤثر خوب پاسخ میدهند، این درمان ویروس ایدز را ریشه کن
نمیکند.
ویروس در حد بسیار کم به تکثیر خود ادامه میدهد و اغلب در مخازن خود در بدن (مثل غدد لنفاوی
و مغز) باقی میماند.
۹۵% مبتلایان به ویروس/ بیماری ایدز در کشورهای در حال توسعه زندگی میکنند که در آنها احتمال دستیابی به
داروهای ضدرتروویروس کم است.
در کشور امریکا بین سالهای ۱۹۹۸-۱۹۹۶ استفاده از رژیم دارویی ضدویروس بسیار مؤثرسبب کاهش تعداد مرگ و میر سالیانه
ناشی از ایدز شده بود اما این روند کاهش به نحو فاحشی کند شده است و در برخی جوامع مرگهای
ناشی از ایدز بیشتر شده است.
کاربرد واکسیناسیون در پیشگیری از عفونی شدن با ویروس ایدز
علیرغم تحقیقات مداوم و همه جانبه، صاحب نظران
عقیده دارند حداقل ده سال دیگر تا کشف یک واکسن ایمن، مؤثر، و پذیرفتنی بر علیه بیماری ایدز طول میکشد.
و حتی بعد از به وجود آمدن چنین واکسنی، سالهای زیادی طول میکشد تا میلیونها فرد در معرض خطر آلودگی
با ویروس ایدز در سراسر جهان بتوانند واکسینه شوند.
بنابراین، سایر روشهای پیشگیری از ایدز مثل تماسهای جنسی سالم و استفاده از سرنگهای گندزدائی شده (استریل) اهمیت فوق العاده
ای پیدا میکند.
آیا میتوان فهمید فردی مبتلا به ویروس/ بیماری ایدز است؟
شخص مبتلا به ایدز ممکن است کاملا سالم
به نظر برسد.
اما هر شخص آلوده به ویروس ایدز میتواند سبب آلودگی دیگران شود، حتی اگر ظاهرا کاملا سالم به نظر بیاید.
تشخیص آلودگی با ویروس ایدز
بلافاصله بعداز آلوده شدن، برخی افراد ممکن است علائمی گذرا شبیه یک سرماخوردگی
ساده داشته باشند.
حتی ممکن است آلوده شده باشند اما کاملا احساس سلامت کنند.
تنها راهی که شخص میتواند از وضعیت خود مطمئن شود انجام آزمایش برای کشف آنتی بادیهای ضدویروس ایدز (پروتئین هایی
که در بدن برای مبارزه برعلیه ویروس ایدز تولید میشوند) میباشد.
این آزمایش بر روی نمونه خون فرد مشکوک انجام میشود.
اگر در خون شخص آنتی بادیهای ضدویروس ایدز موجود باشد معنای آن این است که به ویروس ایدز آلوده
شده است.
مواردی که باید آزمایش ایدز انجام شود
اگر شخص به هر دلیل احتمال میدهد که به ویروس ایدز آلوده شده باشد باید هرچه سریعتر مورد آزمایش قرار گیرد، زیرا:
حتی در اولین مراحل بیماری باید گامهای سازمان
یافته ای برای حفظ درازمدت سلامتی فرد برداشته شود.
بیمار باید به طور منظم به یک متخصص بیماریهای عفونی مراجعه کند تا در وقت مقتضی قبل از بدحال شدن
بیمار درمان ضدویروس ایدز شروع شود.
این روش رسیدگی فعالانه در بیماران ایدز سبب میشود بیمار سالهای بیشتری زندگی سالم داشته باشد.
شخصی که آزمایش ایدز مثبت دارد باید اقدامات احتیاطی لازم برای پیشگیری از مبتلا شدن دیگران به ایدز را
انجام دهد.
اگر آزمایش ایدز یک خانم باردار مثبت باشد باید دارو مصرف کند و اقدامات پیشگیرانه لازم (مانند خودداری از شیر
دادن نوزاد) را انجام دهد تا خطر آلوده شدن نوزاد به حداقل برسد.
آفتاب
۷۰۷۵