درمان بواسیر در مرحل اولیه با روش هایی ساده و در منزل با تغییراتی در سبک زندگی و مراقبت های بهداشتی انجام پذیر است ولی در مراحل پیشرفته نیاز به درمان های جراحی سرپایی دارد.
درمان بواسیر در مرحل اولیه با روش هایی ساده و در منزل با تغییراتی در سبک زندگی
و مراقبت های بهداشتی انجام پذیر است ولی در مراحل پیشرفته نیاز به درمان های جراحی سرپایی دارد.
بواسیر یا هموروئید بافت های چند لایه هستند که در انتهای روده بزرگ در داخل مقعد قرار دارند
که همراه با اسفنکتر مقعد به کنترل حرکات روده کمک می کنند.
درمان بواسیر
زمانی که بافت هموروئید بزرگ و ملتهب شود فرد به بیماری هموروئید یا بواسیر مبتلا می شود.
بواسیر معمولا با علایمی همچون خارش، ترشحات مخاطی و خونریزی همراه است.
بواسیر به دو نوع داخلی و خارجی تقسیم می شود که بواسیر داخلی شایع تر است.
بواسیر خارجی به شکل برجستگی اطراف مقعد دیده می شود که می تواند نشستن را دردناک کند.
در صورتی که مدفوع سفت باشد و باعث خراش بواسیر شود خونریزی همراه با درد خواهید داشت.
بواسیر داخلی ممکن است از مقعد بیرون بزند و به صورت توده اید نرم مشاهده شود که به آن بواسیر پرولاپس یا بیرون زده می گویند.
بواسیرهای بزرگ را می توانید حس کنید انگار توده ای به مقعد فشار می آورد و نشستن را مشکل خواهند کرد.
بواسیر از نظر شدت به ۴ درجه یا گرید تقسیم می شود
بواسیر گرید ۱ : بواسیر کمی بزرگ شده که از بیرون قابل مشاهده نیست.
بواسیر گرید ۲ : بواسیر بزرگتر شده و گاهی اووقات مثل زمانی که مدفوع می کنید از مقعد بیرون زده سپس به داخل باز میگردد.
بواسیر گرید ۳ : بواسیر بعد از عبور مدفوع یا فعالیت فیزیکی شدید از مقعد بیرون زده ولی به داخل مقعد باز نمی گردد ولی می توانید با دست آن را به داخل مقعد بفشارید.
بواسیر گرید ۴ : بواسیر همیشه خارج از مقعد است و دیگر نمی توان آن را به داخل بازگرداند.
شایع ترین علامت بواسیر خونریزی مقعدی است.
سایر علایم بواسیر عبارتند از
تحریک و خارش مقعد
ترشح مخاط
توده های حساس در مقعد
حرکات دردناک روده
مشاهده خون روی دستمال توالت بعد از تمیز کردن مدفوع
اگر علایم بواسیر بیش از یکی دو هفته ادامه داشت و با درمان خانگی از بین نرفت باید به پزشک مراجعه کنید.
علل ایجاد بواسیر
تخریب یا نازک شدن بافت هموروئید سبب ایجاد بواسیر می شود، علل اصلی ایجاد بواسیر عبارتند از :
اضافه وزن
بلند کردن دائم اجسام سنگین
افزایش سن
بارداری و زایمان
وراثت
یبوست یا اسهال مزمن
اختلال عملکرد روده به دلیل استفاده بیش از حد مسهل
زور زدن زیاد هنگام مدفوع
رژیم غذایی کم فیب
غذاهای تند
مصرف الکل
روش های درمان بواسیر در منزل
درمان بواسیر با هاماملیس Witch hazel
هاماملیس طبیعی یا نارون کوهی ماده ای است که باعث جمع شدن بافت بواسیر می شود.
همچنین خواص آنتی اکسیدان و ضد التهابی و کم شدن کبودی دارد.
میتوانید مقداری هاماملیس طبیعی را مستقیما به مقعد بکشید.
از ترکیبات هاماملیس با الکل استفاده نکنید چون باعث خشک شدن و تحریک پذیری بواسیر می شود.
درمان بواسیر با روغن نارگیل
روغن نارگیل یک مرطوب کننده طبیع است که می تواند باعث کاهش خارش بواسیر شود.
درمان بواسیر با آلوئه ورا
ژل آلوئه ورا اثر ضد التهابی روی بدن دارد که به بهبود زخم ها کمک میکند.
استفاده از آلوئه ورا خالص سوزش، خارش و تورم بواسیر را کاهش میدهد.
درمان بواسیر با کیسه یخ
استفاده از کیسه یخ می تواند درد و التهاب بواسیر را کاهش دهد.
استفاده از کیسه یخ روی بواسیر برون زده درد و خارش را کاهش داده و تورم را به طور موقت کم می کند.
برای پیشگیری از ایجاد آسیب به پوست، کیسه یخ را در یک حوله ضد عفونی شده تمیز پیچیده و به مدت ۱۵ دقیقه روی بواسیر قرار دهید.
درمان بواسیر با مصرف فیبر بالا در رژیم غذایی
برای درمان بواسیر باید یبوست خود را درمان کنید و از ایجاد مدفوع سفت پیشگیری نمایید.
مصرف فیبر بالا مشکل یبوست را حل می کند.
برای درمان بواسیر باید روزانه ۳۰ – ۳۵ گرم فیبر مصرف کنید.
در مطالعات بالینی مشخص شده که رژیم غذایی با فیبر بالا باعث کاهش خونریزی بواسیر تا ۵۰ درصد می شود.
آووکادو، انواع بری، انجیر، کلم بروکسل، کلدو حلوایی، لوبیا، عدس، آجیل ها، دانه کتان، دانه چیا و کینوا منابع غنی فیبر هستند.
از مکمل های گیاهی حاوی فیبر هم می توانید برای درمان بواسیر استفاده کنید.
درمان بواسیر با نوشیدن آب زیاد
از دست دادن آب بدن منجر به یبوست می شود. بدن برای عبور فیبرها از روده نیاز به آب دارد. برای درمان بواسیر و پیشگیری از یبوست باید حداقل نیم ساعت قبل از هر وعده غذایی یک لیوان آب بنوشید.
مصرف روزانه ۸-۱۰ لیوان آب توصیه می شود.
درمان بواسیر با مصرف خوراکی های تخمیر شده
خوراکی های تخمیر شده مانند کفیر، کیمچی و ماست غیرپاستوریزه می تواند به حفظ تعادل باکتری های سالم رودهد کمک کند.
مواد غذایی تخمیر شده غنی از پروبیوتیک هستند که به تنظیم PH روده و هضم بهتر کمک می کنند.
اجتناب از مصرف الکل و محدود کردن خوراکی های تند
الکل باعث از دست دادن آب بدن و سخت شدن فرایند هضم می شود و علایم بواسیر را بدتر می کند.
مصرف الکل و غذاهای تند جزو عوامل خطر برای بواسیر شناخته می شوند.
زمان زیادی در توالت نمانید
فشار بر روده هنگام مدفوع باعث بدتر شدن بواسیر می شود بنابراین زمانی که احساس مدفوع داشتید توالت بروید وگرنه مدفوع سفت شده وو باعث ایجاد فشار بر بواسیر می شود.
شستشوی مناسب بعد از مدفوع کردن
اگر بعد از مدفوع کاملا خود را تمیز نکنید باعث بدتر شدن بواسیر می شود بنابراین سعی کنید حتما با آب کافی خودتان را بشویید.
به هیچ عنوان از صابون های معطر یا حاولی الکل استفاده نکنید.
سپس با دستمال توالت اطراف مقعد را کاملا خشک کنید.
نشستن در وان آب گرم دو بار در روز به مدت ۱۰ دقیقه برای بیمارانی که خارش مقعد، درد یا سوزش دارند بسیار مفید بوده و به عنوان یکی از بهترین راه های از بین بردن سریع بواسیر شناخته می شود.
درمان بواسیر با تغییر سبک زندگی
اگر دچار بواسیر شده اید باید از لباس زیر و شلوار های نخی استفاده کنید تا هوا به راحتی اطراف بواسیر جریان داشته باشد.
مدت زمان زیای در دستشویی نمانده و زور نزنید. اگر بعد از ۲ دقیقه مدفوعتان خارج نشد بهتر است دفع را به زمان دیگری موکول کنید.
از دستمال های معطر برای تمیز کردن مقعد استفاده نکنید.
مقعد را با صابون نشویید چون باعث خشک شدن و حساس شدن بواسیر می شود.
از مصرف آسپرین و سایر رقیق کننده های خون اجتناب کنید چون باعث بدتر شدن خونریزی می شوند.
درمان سرپایی بواسیر
هنگامی که برای درمان بواسیر به پزشک مراجعه می کنید، پزشک با دستکش و زدن روان کننده به انگشتان مقعد را با حرکات دایره ای انگشت معاینه می کند تا میزان التهاب بواسیر را بررسی کند.
اگر پزشک متوجه بزرگ شدن بواسیر شود احتمالا در محله بعد از روش پروکتوسکپی استفاده میکند.
در این روش یک لوله کوتاه همراه با لنز و نور را داخل مقعد میفرستد تا غشار داخل روده بزرگ را معاینه نماید و میزان التهاب بواسیر را مشخص کند.
بیماران معمولا از درد و ناراحتی این روش می ترسند ولی در اغلب موارد هیچ مشکلی بوجود نمی آید.
اکثر بیماران مبتلا به بواسیر با استفاده از تغییر رژیم غذایی، مکمل های فیبر، کرم های هموروئید و درمان های پزشکی مانند اسکلروتراپی ، بستن باند کشی و انعقاد با مادون قرمز مشکلشان را رفع می کنند.
درمان بواسیر با باند کشی
پزشک با ابزاری کوچک به نام لیگاتور از طریق یک کانال باندی کشی را وارد مقعد کرده و اطراف پایه بواسیر را محکم می بندد.
بستن کش لاستیکی به دور هموروئید باعث قطع شدن جریان خون به آن و در نتیجه خشک شدنش می شود.
مطالعه ای که در سال ۲۰۰۰ انجام شد نشان داد بستن کش لاستیکی یک روش موفق و ایمن برای درمان هموروئید گرید ۲ و ۳ است.
درمان بواسیر با انعقاد مادون قرمز
از این روش برای درمان بواسیر داخلی استفاده می شود.
پزشک با دستگاه مادون قرمز به همورئیدهای ملتهب آسی زده و آن ها را زخمی می کند تا خون به بافت هموروئید نرسد و از بین برود.
در مطالعه ای که در سال ۲۰۰۳ برای مقایسه درد و اثر بخشی مادون قرمز و باند لاستیکی انجام شد محققان دریافتند که درد و احساس مداوم نیاز به عبور مدفوع هفته اول بعد از باند لاستیکی شدیدتر است.
بیمارانی که با مادون قرمز درمان شده بودند دوره نقاهت کوتاه تر ولی در عوض شکست مداوای بیشتری را تجربه کرده بودند.
محققان به این نتیجه رسیدند که بستن باند کشی با وجود درد و ناراحتی بیشتر موفقیت آمیزتر است.
جراحی هموروئید
در حال حاضر عمل جراحی بواسیر کمتر از گذشت است و فقط در موارد حاد و شکست سایر روش ها انجام می شود.
جراحی هموروئید به نام هموروئیدکتومی شناخته می شود که شامل حذف هموروئید یا ایجاد برش روی آن است.
این جراحی سرپایی بوده و دوره بهبودی آن ۲-۳ هفته است.
تهیه و ترجمه گروه پزشکی نیک صالحی
اختصاصی نیک صالحی