پرولاکتین نام هورمونی است که در طول دوران بارداری از قسمت جلویی غده هیپوفیز مادر ترشح شده و موجب میشود تا بافت پستان تکامل یافته و شیر در آن تولید شود.طی بارداری، غده هیپوفیز مادر پرولاکتین زیادی میسازد (۱۰ برابر حالت عادی) و پس از تولد کودک با مکیدن ممتد پستانها، غده هیپوفیز را همچنان […]
تا بافت پستان تکامل یافته و شیر در آن تولید شود.
طی بارداری، غده هیپوفیز مادر پرولاکتین زیادی میسازد (۱۰ برابر حالت عادی) و پس از تولد کودک با مکیدن ممتد
پستانها، غده هیپوفیز را همچنان تحریک میکند که به ساخت پرولاکتین ادامه دهد.
در حالت طبیعی، تنها وقتی که افزایش پرولاکتین را داریم، دوران شیردهی است و اگر در مواقع دیگر مشاهده شود،
باید به دنبال بیماری خاصی بگردیم.
از جمله مشکلاتی که میتواند به افزایش پرولاکتین منجر شوند: وقتی تشکیل توموری در همان ناحیه از هیپوفیز در مغز
بوده و سلولهای طبیعی که پرولاکتین میساختند، تغییر شکل یافته و به تومور تبدیل شدند (پرولاکتینوما) و بیدلیل هورمون میسازند.
گاهی سلولهای تومور خودشان پرولاکتین نمیسازند اما به دلیل اثر فشاری ناحیه دیگر ترشح هورمون پرولاکتین صورت میگیرد.
بیماریهای مزمن مانند نارسایی کلیه و یا بیماری مزمن کبدی، مصرف برخی داروهای اعصاب و یا مصرف قرص استروژن نیز
گاهی سبب افزایش پرولاکتین میشود.
بیماریهایی مانند کمکاری اولیه تیروئید یا برخی مواقع ضربه یا ترومایی که به قفسه سینه وارد شود، در افزایش پرولاکتین
موثر است.
به هر حال وجود هر کدام از این مسایل میتواند علایمی دال بر افزایش پرولاکتین در خون بدهد.
این علایم عبارتند از: اختلال عادتهای ماهیانه به صورت پریود نامنظم و یا قطع عادت ماهیانه، با اینکه فرد حامله
نیست و گاهی حتی مجرد است، ترشح شیر از پستانش دارد، وجود موهای زاید در صورت به همراه جوش صورت.
اگر هورمون پرولاکتین در مردها افزایش یابد، موجب کاهش میل جنسی در اثر کاهش سطح هورمونهای جنسی (تستوسترون) شود.
دسته دیگری از علایم به دلیل آن اثر فشاری که تومور موجود در هیپوفیز ایجاد کرده، حاصل میشوند مانند سردرد ، اختلال دید طوری که دید جانبی یا طرفین تار است.
حالت تهوع و درنهایت به علت اثر فشاری روی ناحیهای که هورمونهای بیضه را میسازد، مشکلات کاهش میل جنسی
و حتی شاید فرد با علایم مشکل غده فوق کلیوی مراجعه کند.
به هر حال اگر به دلایل بروز علایم چشمی یا زنان یا غدد به هر متخصصی مراجعه کنند، جزو تستهایی
که از او میگیرند، میزان پرولاکتین هست و نگرانی تشخیص نداریم.
درمان بستگی به این دارد که آیا سلولهای تومور موجود، خودشان پرولاکتین میسازند (پرولاکتینوما) و یا به دلیل اثر فشاری
تومور، از منطقه دیگری هورمون ساخته میشود.
درباره اول یعنی پرولاکتینوما ابتدا سعی میکنیم دارودرمانی شروع کنیم تا تومور کوچک شود.
اما اگر دیدیم توده دیگری است که در اثر فشار آن این ترشح پرولاکتین حاصل میشود حتما اقدام به برداشتن
تومور میکنیم.
منبع : سلامت ایران