فرآورده های زنبور عسل وکاربرد آنها در حفظ سلامت ودرمان بیماریهای انسان

از جمله با ارزش ترین زنبور عسل تولید عسل است .از دیگر خواص این فراورده برای سلامتی پوست میتوان نام برد . و دیگر اینکه زنبورهای عسل نقش مهمی در گرده افشانی دارند.
از جمله موجوداتی که در جهان وجود دارد و بسیار مفید و پر تلاش می باشد زنبورعسل است .این را هم بدانید که بدون نادیده گرفتن زنبورعسل جهان مختل میشود .
در این مجموعه فرآورده های زنبور عسل وخواص و کاربرد ان را بیان کرده ایم .که به دلیل برخورداری از کیفیت بالا ارزش بالایی برخوردار است .در این مقاله به بررسی فواید زنبورهای عسل پرداخته ایم . خواص بیشتر این فراورده را در نیک صالحی ببینید.
فرآورده های زنبور عسل
دراین گزارش مختصر، به عنوان یک مبحث علمی و طبی، به معرفی انواع فرآورده های زنبورعسل، از قبیل : عسل(Honey) – ژلهی رویال (شاه انگبین) (Royal Jelly) – گرده گل (Bee Pollen) و نان گرده – برّه موم (Propolis)- موم (Wax) و زهر زنبور عسل (Venom)، پرداخته وخواص آنها را در حفظ سلامتی ودرمان بیماریهای بشر بیان مینماییم.تا شاید از تولید ومصرف عسل تقلبی دوری جسته، به پیشرفت طب سنتی وطبیعی واقتصاد کشور وهمچنین تعمیق تعالیم اسلامی در رابطه با زندگی سالم کمک نماییم.
در قرآن مجید، سوره مبارکهی نحل، در باره زنبورعسل نازل شده است.پروردگار یکتا موهبتی را که در گلها قرار داده به زنبورعسل الهام میکند تا آنرا جمع آوری کرده و بهمصرف غذای خود برساند.عسل دارای خواص درمانی بیشتر گلها و گیاهان روی زمین است.() پروردگار تو، به زنبور عسل وحی کرد، که در کوهها ودرختان و بلندیها منزل گیرید، سپس از میوه های
شیرین و شهد گلهای خوشبو بخورید و راهی را که پروردگارتان برای شما قرارداده بپوئید، آنگاه از درون آنها شربتیبه رنگهای گوناگون بیرون میآید که در آن شفا برای مردم است.
به یقین در این امر، نشانهی روشنی است برای کسانی که میاندیشند.
— سورهی نحل، آیات ۶۸ – ۶۹ از بین تمام خوراکیها واژه (شفا) درقرآن، فقط برای عسل بکار رفته است.نگاهی به گذشته (۲، ۴ و ۵) : – آثاری از زنبور عسل ازحدود ۴۰ میلیون سال پیش به صورتسنگواره بدست آمده که درموزه ی شهر وایمار در آلمان نگه داری میشود.
– قدیمیترین اثر تاریخی مربوط به برداشت عسل توسط انسان، یک نقاشی مربوط به ۱۲۰۰۰ سال قبل ازمیلاد، درغارهای پیکورپاسپانیا بدست آمده است.همچنین نقاشی کهن دیگری در افریقا، انسانی را نشان میدهند که برای رسیدن به کندو بالای نردبانی رفته و ظرفیبرای قرار دادن شانهای عسل به کمر بسته است.
– شکل زنبور عسل و کندوهای گلی، روی سنگ نوشته های زمان فراعنه، در مصر باستان در ۴۰۰۰ سال پیشحکاکی شده، که نشان میدهد آنها نیز مانند کشاورزان امروزی برای برداشتن عسل از کندو از دود استفاده میکردند.
– در مقبرهی یکی از فراعنه، مقداری عسل پیدا شده که بعد از ۴۰۰۰ سال قابل خوردن بود.
– بابلیها و سومریها وایلامی ها که در زمان مادها و قبل از آن همسایگان ایران بودهاند، در نوشتههایشان بارهااز زنبور عسل نام بردهاند.
– در روی دسته یک کارد مفرغی که حدود ۱۲۰۰ سال قبل از میلاد در لرستان ساخته شده بود شکلبرجسته یک زنبور عسل دیده میشود.این کارد در موزهی شهر بروکسل نگهداری میشود.
– حدود ۳۵۰ سال قبل از میلاد ارسطو، دانشمند یونانی کتابی دربارهی زنبور و زنبورداری نوشت، این اولین کتابی استکه در باره خواص عسل به رشته تحریر درآمده، وی بهترین عسل را عسل آویشن میدانست.
– ابوعلی سینا پزشک ودانشمند بزرگ ایرانی در کتاب قانون، نسخه های زیادی با استفاده از عسل و موم تجویز کرده است.
– هیپوکراتس (بقراط) حکیم بنیان گذار طب یونانی حدود ۲۵۰۰ سال پیش در درمان بسیاری از بیماریها از جمله زخمها،عسل تجویز نموده است.
– زرتشتیان از زمانهای قدیم، برای مداوای امراض و ضعف جسمی و جنسی ، از عسل طبیعی به عنوان مادهیغذایی و داروئی استفاده میکردند.
– در کتاب تورات از سرزمین موعود چنین یاد میشود : سرزمینی که در آن نهرهائی از عسل و شیرجاری است.
– حضرت مسیح (ع) عسل را غذائی آسمانی و مقدس و شفای هر دردی معرفی میکند.
– یونانیان باستان ، عسل را یکی از خوراکهای بهشتی برای خدایان فنا ناپذیر خود میدانستند.ابن سینا ابوعلی سینا حکیم ودانشمند بزرگ ایرانی در کتاب قانون (۱) در بخش مفردات دربارهی عسل، موم، بره موم
وخواص آنها چنین مینویسد :
۱- عسل عسل بخاری است که از زمین بالا رود و در فضا پخته گرددو شبنم مانند پرمایه شود و فرود آید و بر برگ گل وغیره نشیند و انگبین بوجود آورد.گاهی که شبنم بر درخت و سنگ نشیند، گزانگبین پیداست.که مردم آنرا جمع آوری میکنند.اما آن قسمتی که بسیار لطیف و نادیدنی است، قسمت و نصیب زنبور است که از آن عسل میسازد.بهترین عسل آنست که کاملاً شیرین مزه، خوشبوی و بویش مایل به بوی تند.رنگش به سرخی بزند.پرمایه باشد، نه رقیق.چنان به هم متصل باشد که در حال ریزش از هم نگسلد.عسل بهاری بهتر از تابستانی است.نوعی از عسل هست که تند مزه و سمّی است.
مزاج عسل زنبور : در دوّم گرم و خشک است.خاصیّت عسل : جالی (زداینده) است.دهانهی رگها را باز میکند.رطوبتها را از بین میبرد.رطوبتها را از اعماق بدن بیرون میکشد و مانع تباهی و گندیدگی گوشت میشود.
کاربردهای بهداشتی و آرایشی :
– به تن اندایند، شپش و رشک رااز بین برد.
– با کوشنه مخلوط کنند و بر پوست مالند.لکه های سیاه چهره را حتی اگر کهنه باشند از بین ببرد.
– عسل و نمک با هم، لکه های سیاه بادمجانی را که ناشی از ضربه خوردن است میزداید.
– قرحه های ژرفا را پاک میکند.
– عسل را آنقدر بر آتش نهند تا غلیظ شود، زخمهای تازه را بهم آرد.
– عسل و شبت را بر پوست مالند، قوبا (تبخال – جوشهای عصبی) را شفا دهد.
تاثیر بر سر :
– نمک اندرانی با عسل مخلوط کنند و نیمه گرم در گوش چکانند، چرک را ازگوش میزداید و زخمهای چرکین داخل گوش را میخشکاند و حس شنوائی را نیرو دهد.
– عسل تند مزه و سمی را اگر بو کنند عقل از سر میبرد و عرق سرد بر بدن نشیندد.
– عسل تم چشم را از بین میبرد.تاثیر برنفس و سینه و شکم : – غرغره کردن با عسل و عسل به کام اندودن، علاج خناق ولوزتین است.
– عسلاب اشتها برانگیزد و توانبخش معده است.
– عسل مصفا یا عسل پخته بسیار تغذیه دهنده است.عسل را با آب بپزند در ریزش بول تأثیرش بیشتر باشد.
– عسلی که کف از آن نگرفته باشند، بادآور و مسهل است.اگر کف از آن برگیرند کمتر بادآور و اسهالی است.عسل پخته شکم را روان نمیکند و شاید برای بلغم داران قبض باشد.
تاثیر بر زهرها :
– عسل را با روغن آمیزند و بر آتش نهند تا گرم شود و به گرمیبخورند، پادزهر افیون خوردگی و نیش حشرات موذی است.
– لیسیدن عسل پادزهر سگ هار و قارچ سمّی است.کسی که سم خورده اگر عسل بخورد قی کند و اثر سم خنثی شود.موم سفید و موم سیاه موم صاف از دیوار خانهی زنبور عسل است که درآن تخم میگذارد و عسل رانگه میدارد.موم سیاه، آت و آشغال کندوست.(بره موم) – موم نرمش دهد.قرحه را از چرک و پلیدی میآکند؛ و از آنجا که میچسبد و سوراخها را میبندد و نمناکی عارضی میدهد،موم در همهی مرهمهای سردی بخش و گرمی دهنده وارد است.
– موم سیاه قوت جاذبه ای دارد که میتواند پیکان و خارها را از ژرفا بیرون بکشد.لطیف است، کمی پالاینده و بسیار نرم کننده است.
– بوسیلهی بوئی که در اوست، عطسه آور است.
– در درمان ورم و جوش، ورم سخت را نرم کند.کبره را نرم کند.قرحه را پر از پلیدی نماید.
– مفاصل و پیها را نرمش میدهد.
– بر سینه مالند یا بلیسند، سینه را نرم کند، به ویژه اگر با روغن بنفشه معجون شود بسیار مؤثراست.
– شیر گره شده در پستان زنان شیرده میگشاید.
– چنین به یاد دارم که (دیسقوریدس) *سفارش فرموده حبهای کوچک، هر یک به اندازهی یکدانهی ارزن از موم وروغن بنفشه بسازند و تا ده حب از آن را تجویز کنند.در اندامان دفعی، در علاج قرحهی روده، ده ارزن را در سوپ گاورس (چاورس – دُخن: از ارزن ریزه تر
– قابض – خشک کننده – مولد خون سودائی- ادرار آور – ایجاد کنندهی سدّه) یا سوپ برنج قاطی کنند. فرآورده های زنبور عسل
و بخورند.
– بر زخم تیر های زهر آلود مالند، سم را بر میکشد و هیچ زیانی ندارد.عسل (Honey) و خواص آن در تغذیه و طب مدرن (۲) عسل ماده ای شیرین است که توسط زنبور عسلاز شهد گلها ساخته میشود.۹۵ درصد مادهی خشک عسل را قندها تشکیل دادهاند و ۸۰ الی ۸۵ درصد این قندها را فروکتوز و گلوکزتشکیل میدهد.علاوه بر این منو ساکاریدها، درصدی هم قند دی ساکارید ساکارز در آن وجود دارد.
از عسل به عنوان جایگزینی برای شکر، در صنایع نوشابه وانواع نوشیدنیها میتوان استفاده کرد.بدلیل خاصیت جاذبه الرطوبه بودن عسل داستفاده از آن در صنعت شیرینی پزی، به تازه ماندن شیرینی در مدت زمانطولانیتر کمک میکند.عسل دارای مواد تخمیری از قبیل : (آمیلاز – اینوزتاز – کاتالاز – و پروکسیداز) است که در تبادلات غذاییو هضم غذا بهترین ماده است.
عسل در صنایع آرایشی کاربرد فراوان دارد.
عسل دارای ویتامینهای (B2 – B6 – B5 – A – E – K – C –پریدوکسین وتیاسین ) میباشد.همچنین دارای انواع پروتئین، اسیدهای آمینه، اسیدهای آلی مثل اسید فرمیک ومشتقات کلروفیل و مقداری آنزیم ورایحه های معطر میباشد.املاح معدنی در عسل فراوانند ازجمله شامل: کلسیم، پتاسیم، سدیم، منگنز، آهن، گلر، فسفر، گوگرد و ید است.عسل حاوی دیاستازها و هورمونهای نباتی و هورمونهایی از مشتقات استروژن میباشد.
ترکیبات عسل بسته به نوع گلی که زنبور از آن نوش میکند متفاوت است.(منابع اینترنتی ذکر شده در پایان مقاله) حکیم سید اسمعیل جرجانی حکیم جرجانی در کتاب (الاغراض الطبیّه والمباحث العلائیه) دربخش سوم ازادویهی مفرده و قرابادین، ودر بخش اوّل ، اندر داروهاء غذائی، درباره عسل، موم و برّه موم چنینمینویسد : عسل گرم و خشک است به درجهی دوّم، زداینده است.ماء العسل معده را و امعاء را از فضولات بشوراند و کفک برناداشته نفخ کند واسهال آرد، و کفک برداشتهاین مضرت نیارد.
همچنین در بخش دوّم، اندر داروهاء حیوانی، مینویسد : موم سپید، دیوار خانهی مگس انگبین است.موم سیاه وسخ مأوی گاه پایگاه اوست.موم سپید معتدل است و نرم کننده، و موم سیاه، خار و پیکان بیرون آرد وموم در جمله پزاننده استو به اندازه گرم کند ودر او تحلیلی اندک است.
راسخون