کولونوسکوپی برای معاینه دستگاه گوارش پایینی یعنی روده بزرگ کاربرد دارد که توسط اسکوپ که لوله ای بلند و انعطاف پذیر است از مقعد انجام می شود
کولونوسکوپی آزمایشی است برای تشخیص تغییرات
یا ناهنجاری های روده بزرگ ( کولون ) و رکتوم.
برای کولونوسکوپی یک لوله طولانی و انعطاف پذیر
( کولونوسکوپ ) وارد رکتوم می شود. دوربینی کوچک
که به سر آن متصل است اجازه می دهد تا پزشک داخل
کولون را مشاهده کند.
در صورت لزوم، پولیپ ها یا سایر بافت های غیر طبیعی
را می توان در طول کولونوسکوپی برداشت یا نمونه بافتی
تهیه کرد.
انجام کولونوسکوپی چه مواقعی ضروری است
پزشک شما ممکن است به دلایل زیر کولونوسکوپی را توصیه کند
معاینه علایم روده. کولونوسکوپی می تواند به پزشک شما کمک کند
علل احتمالی درد شکم، خونریزی مقعد، یبوست مزمن، اسهال مزمن
و سایر مشکلات روده را بررسی کند.
معاینه برای سرطان روده بزرگ. پزشک ممکن است بعد از ۵۰
سالگی هر ۱۰ سال یک بار معاینه توسط کونوسوکوپی را برای
غربالگری سرطان کولون پیشنهاد کند.
پولیپ . اگر پولیپ دارید پزشک می تواند با کولونوسکوپی سایر
پولیپ ها را پیدا کرده و از بین ببرد. این کار برای کاهش خطر
ابتلا به سرطان روده بزرگ انجام می شود.
خطرات و عوارض کولونوسکوپی
عوارض کولونوسکوپی به ندرت مشاهده می شوند وعبارتند از :
واکنش نامطلوب به آرام بخش
خونریزی در محلی که از آن نمونه بافتی ( بیوپسی ) گرفته شده
یا از محل برداشتن پولیپ
پارگی در دیواره روده بزرگ ( کولون ) یا راست روده ( رکتوم )
آماده سازی بیمار برای کولونوسکوپی
قبل از کولونوسکوپی باید روده خود را خالی کنید. هر گونه مواد باقیمانده
در رده بزرگ در تشخیص درست اختلال ایجاد می کند.
برای خالی کردن روده بزگ احتمالا پزشک از شما بخواهد که :
پیروزی از رژیم غذایی خاص . فقط مصرف نوشیدنی های شفاف مجاز است
مثلا آب ساده، چای یا قهوه بدون خامه و شیر، آبگوشت و نوشیدنی های
گاز دار. از نوشیدنی مایعات قرمز رنگ اجتناب کنید. بهتر است
ازنیمه شب قبل از روز معاینه هیچ چیزی نخورید و ننوشید.
مصرف ملین . معمولا پزشک یک ملین به صورت مایع یا قرص
برایتان تجویز می کند تا شب قبل از کولونوسکوپی مصرف کنید.
استفاده از تنقیه . در برخی مواد ممکن است تنقیه لازم باشد و شب
قبل یا چند ساعت قبل با تنقیه روده خود را شستشو دهید. این روش
فقط برای خالی کردن راست روده و بخش پایینی روده کاربرد دارد
و برای تمام روده بزرگ توصیه نمی شود.
تنظیم داروها . اگر داروی دیابت، فشار خون یا مشکلات قلبی یا
مکمل آهن مصرف می کنید باید حداقل یک هفته قبل با پزشک
در میان بگذارید.
اگر از داروهای ضد ا نعقادی خاص مثل وارفارین
( کومادین ، یانونین ) یا داروهایی که برای پیشگیری از
سکته مغزی یا داروهای قلب استفاده می کند به پزشک خود بگویید
تا در صورت لزوم آن ها را تغییر دهد یا موقتا متوقف نماید.
کولونوسکوپی چگونه انجام می شود
در طول کولونوسکوپی باید لباس مخصوص بپوشید.
اغلب یک آرام بخش و داروی ضد درد خوراکی خفیف به بیمار داده
می شود.
به یک طرف روی میز دراز کشیده و زانو ها را به سمت
قفسه سینه خم می کنید و دکتر کولونوسکوپ را وارد مقعد
شما می کند.
طول اسکوپی که وارد بدن شما می شود به قدری است که
می تواند تا انتهای روده بزرگ شما برود و شامل چراغ و
لوله است که به پزشک اجازه می دهد به داخل روده شما
دی اکسید کربن پمپ کند و روده بزرگ را منبسط نماید تا
معاینه دیواره ان راحت تر شود.
در این حالت ممکن است احساس سوزش، گرفتگی و یا
تمایل به تخلسه داشته باشید.
کولونوسکوپ یک دوربین کوچک ددارد که تصاویر داخل
روده را به مانیتون خارجی می فرستد تا مورد مشاهده
پزشک قرار بگیرد.
همچنی دکتر می تواند ابزاری برای نمونه برداری یا برداشت
بافت های غیر طبیعی وارد مقعد کند.
معمولا کولونوسکوپی ۳۰ تا ۶۰ دقیقه طول می کند.
مراخل بعد از انجام کولونوسکوپی
ریکاوری بعد از کولونوسکوپی حدود ۱ ساعت طول می کشد
بعد از کولوسکوپی نباید رانندگی کنید چو اثر داروی آرام بخشی
که استفاده کرده اید تا روز بعد طول می کشد و بهتر است یک
همراه برای رساندنتان به خانه داشته باشید.
حتما آن را روز را برای استراحت مرخصی بگیرید.
اگر جراحی پولیپ داشته باشید باید به طور موقت از
رژیم غذایی خاصی که پزشک تجویز می کند استفاده کنید.
احساس نفخ و دفع گاز چند ساعت بعد از آزمایش طبیعی است.
راه رفتن کمک می کند که احساس ناراحتی کمتری داشته باشید.
ممکن است در اولین دفعتان از روده بزرگ مقداری خون روی
مدفوع مشاهده کنید که نگرانی ندارد.
اگر این خون ریزی یا مشاهده لخته های خون در مدفوع
ادامه دار بود و یا تب و درد داشتید به پزشک مراجه کنید.
تهیه و ترجمه گروه پزشکی نیک صالحی
اختصاصی نیک صالحی