آشنایی با انواع زیورآلات زنان عرب خوزستانی!

زیورآلات زنان عرب

زیورآلات زنان عرب | گرایش به زیبایی همساز با ساختار اجتماعی و نظام ارزشی جوامع مختلف دارای شکل های متفاوتی
است.
زن عرب برای آرایش و زیبایی از قابلیت های طبیعی جسم خود به نحو مناسبی استفاده می کند.

● زیورآلات سر و صورت / زیورآلات زنان عرب

زن عرب ابروها، بالای بینی و چانه اش را به وسیله خال های سبز رنگ، زینت می دهد.
البته خالکوبی در گذشته جنبه درمانی داشته اما به مرور زمان، علاوه بر کارکرد قبلی، کارکرد زینتی نیز یافته
است.
زنان امروزه خالکوبی را عمدتاً برای زیبایی انجام می دهند و خال را به شکل های گوناگون بر اجزای صورت،
دست و پا تصویر می کنند.
برخی از زنان گاهی در این امر زیاده روی می کنند.

زنان فقیر از خالکوبی بیشتری استفاده می کنند و در این باره ضرب المثلی هست که می گوید:

ذهب بنت الفقیر ادگاگ.
یعنی خالکوبی، طلای دختر فقیر است.
زنان علاوه بر خالکوبی، از زیورآلاتی همانند طوگ، قابچی، خوصه، حیل، و…
استفاده می کند که هر مورد را جداگانه توضیح می دهیم.
۱) چلاب: زینتی قلاب مانند که روسری (شیله) را پس از پیچیدن به دور سر زن به هم وصل
می کند.
۲) چف الباده (ابولوزه): گوشواره یکی از زیورهایی است که زن عرب از آن استفاده می کند و معمولاً زیر
«شیله» قرار می گیرد.
در گذشته گوشواره های پهن و گرد در میان زنان عرب رواج داشت.
ابولوزه نیز نام گوشواره ای است که زن عرب خوزستان از آن استفاده می کند.
او برای جمع کردن موهای دو طرف جلوی سرش از گیره ای به نام ماشه یا بلکیته و برای آرایش
موهای روی پیشانی از «دلاعه» بهره می جوید.
«دلاعه» زیوری است از جنس طلا، نقره یا مهره های رنگی.
اضمام نیز نام گوشواره ای است از جنس طلا که اخیراً در میان زنان عرب رایج شده است.
۳) کتر: دو حلقه زنجیره ای که از دو طرف صورت زن آویزان می شد و جنس آن از طلا
یا نقره بود.
امروزه از این زیور استفاده نمی شود.
۴) گبکاب: به تاج عروس گفته می شود که از طلا درست می شود و ویژه خانواده های شیوخ و
اشراف است.
۵) شعاعه: میخکی است که به وسیله میله کوچکی به پره راست بینی متصل می شود.
برای این کار پره راست بینی را سوراخ می کنند.
نخ کوچکی هم رنگ میخک که در درون بینی به میله شعاعه متصل است از بیرون به ابتدای میله بسته
می شود.
شعاعه از جنس طلا یا نقره است.
دختران به جای شعاعه از میخک ظریف تری به نام ورده (به معنای گل) استفاده می کنند.

● زیورآلات گردن / زیورآلات زنان عرب

طوگ، قابچی، مکسره، ضامن و ازرار، زینت آلات ویژه گردن هستند که به ترتیب توضیح داده می شوند.
۱) طوگ: طوگ یا طوق، گردنبندی شرابه دار و از جنس طلاست که زنان عرب در گذشته و حال از
آن بهره می گیرند.
آنچه به این گردنبند، درخشش خیره کننده ای می بخشد نصب سنگ های قیمتی به انتهای شرابه هاست.
۲) قابچی: قابچی، زیور گردن زنان اشراف و ثروتمند است که به واسطه زنجیر یا نخ کشدار به پشت گردن
محکم می شود.
قابچی کمی از سکه ده ریالی بزرگ تر و جنس آن از طلاست.
زنانی که با قابچی، گردن خود را زینت می بخشند، از روسری های نازک (شیله) استفاده می کنند تا قابچی
از پشت آن پیدا باشد.
زنان اشراف معمولاً در اعیاد و جشن ها از قابچی استفاده می کنند.
۳) مکسره: مکسره، گردنبندی است با مهره های قیمتی و سکه هایی از جنس طلا که زینت بخش گردن زن
عرب است.
۴) ضامن: در گذشته زن عرب هنگام اعیاد و جشن ها و به ویژه در مراسم عروسی از گردنبندی که
معمولاً از جنس طلا یا نقره بود، استفاده می کرد.
این گردنبند، ضامن نام دارد و امروز، جز موارد معدودی در روستا به ندرت از آن استفاده می شود.

● زیورآلات دست / زیورآلات زنان عرب

۱) مگدس: مگدس نوعی النگو از جنس طلا، نقره و پلاستیک است که زنان عرب به طور کلی و زنان
روستایی به طور خاص از آن استفاده می کنند.
این باور وجود دارد که استفاده از این النگو جهت تسکین اعصاب و ناراحتی های روانی مفید است.
احتمالاً واژه فصیح این زیور باید «مکدس» باشد.
۲) مفاتیل: مفاتیل نوعی النگو از جنس طلاست که پهنای آن ۵/۲ سانتی متر است و دارای لولای کوچکی است
که به وسیله زنجیری به دست محکم می شود.
۳) معضد: النگویی است از جنس نقره که در محل آرنج دست بسته می شود.
۴) خوصه: النگویی از جنس طلا یا نقره که با دو فیروزه مزین می شود.
واژه «خوصه» در زبان عربی به معنای برگ درخت خرماست آفتاب