
شاهین صمدپور در پیجش از قهوه خانه زیبا و سنتی اش رونمایی کرد. طراحی چشمنواز این قهوهخانه میتواند الگویی برای دیگر کسبوکارها باشد و به ترویج زیباییشناسی و معماری سنتی ایرانی کمک کند.
شاهین صمدپور، مستندساز و فعال اجتماعی شناخته شده، به تازگی قهوهخانه سنتی جدیدی را با نام “خانه پدری” افتتاح کرده است. این خبر با انتشار ویدیوها و تصاویر چشمنواز از فضای داخلی و خارجی این مجموعه در فضای مجازی، توجه بسیاری را به خود جلب کرده است. به نظر میرسد این قهوهخانه تلاشی برای احیای سنتهای دیرینه قهوهخانههای ایرانی با رویکردی مدرن و آرامشبخش است. خبرنگار مشهور ایرانی قهوه خانه اش را افتتاح کرد. شاهین صمدپور اینستاگرام را در نیک صالحی ببینید.
شاهین صمدپور اینستاگرام
اقای صمد پور نوشت :
به خونهی ما سری بزنید 😍
قهوه خانه سنتی
قهوهخانههای سنتی در ایران، فراتر از یک مکان صرف برای نوشیدن چای و قهوه، نقش مهمی در فرهنگ، اجتماع، و حتی سیاست داشتهاند. این مکانها در طول تاریخ ایران، به خصوص از دوران صفویه، محلی برای گردهمایی، تبادل نظر، اطلاعرسانی، سرگرمی، و گاه حتی شکلگیری جنبشهای اجتماعی بودهاند.
ویژگیهای یک قهوهخانه سنتی را میتوان در چند بخش دستهبندی کرد:
۱. فضای فیزیکی و معماری
معماری سنتی: بسیاری از قهوهخانههای قدیمی، به خصوص آنهایی که در گذشته ساخته شدهاند، معماری برگرفته از سبکهای سنتی ایرانی، مانند حمامهای عمومی یا کاروانسراها، دارند. این شامل استفاده از آجر، سنگ، طاقهای گنبدی، و ستونهای آجری یا سنگی میشود.
سکوها و تختهای چوبی: به جای میز و صندلیهای مدرن، سکوها و تختهای چوبی با پشتی و کوسنهای سنتی از المانهای اصلی هستند که فضایی صمیمی و راحت را برای نشستن مشتریان فراهم میکنند.
حوض و آبنما: وجود حوضهای کوچک یا آبنماها در فضای قهوهخانه، به خصوص در بخشهای سرباز یا حیاط (معروف به باغچه)، نه تنها زیبایی بصری ایجاد میکند بلکه با صدای ملایم آب، حس آرامش را به فضا میبخشد. کاشیکاریهای سنتی، به ویژه کاشیهای هفترنگ یا آبی ایرانی، در اطراف حوضها و دیوارهها رایج است.
فرش و قالیچه: استفاده از قالیچههای دستباف و فرشهای سنتی ایرانی بر روی سکوها و کف، گرمی و اصالت خاصی به فضا میبخشد.
نورپردازی سنتی: استفاده از چراغهای شمعی، شمعدانها، و لامپهای دستساز با طرحهای قدیمی، نورپردازی گرم و دلنشینی را ایجاد میکند که با فضای سنتی همخوانی دارد.
عناصر تزئینی: ظروف سفالی، سماور زغالی، تابلوهای نقاشی قهوهخانهای، گلدانهای شمعدانی، و دیگر وسایل تزئینی با طرحهای سنتی به غنای بصری فضا میافزایند. همچنین در برخی قهوه خانهها، پارتیشنهای گرهچینی برای تفکیک فضا به کار میرفت.
۲. محصولات و خدمات
چای و قلیان: اگرچه نام این مکانها “قهوهخانه” است، اما با گذشت زمان و ورود چای به ایران، چای و قلیان به اصلیترین و پرطرفدارترین اقلام پذیرایی تبدیل شدند.
نوشیدنیهای سنتی: در گذشته، شربتهای گیاهی و میوهای نیز در این مکانها سرو میشدند.
غذاهای سنتی: برخی قهوهخانهها، به خصوص آنهایی که بزرگتر هستند، غذاهای سنتی ایرانی مانند دیزی، املت و سایر خوراکها را نیز سرو میکنند.
پذیرایی ساده: فلسفه اصلی قهوهخانه، فضایی ساده و بدون تجملات برای استراحت و گپ و گفت بوده است.
۳. نقش اجتماعی و فرهنگی
مرکز تجمع: قهوهخانهها پاتوق اصلی مردان جامعه، از هر صنف و طبقهای، بودند. این مکانها محلی برای معاشرت، دیدار دوستان، و تبادل اطلاعات و اخبار روز (اجتماعی و حتی سیاسی) محسوب میشدند.
حل اختلافات: بسیاری از مرافعات، منازعات محلی، و اختلافات خانوادگی در قهوهخانهها مطرح و توسط ریشسفیدان و قهوهچیان معتمد حل و فصل میشد.
محفل هنرمندان و ادبا: قهوهخانهها مکانی برای گرد هم آمدن هنرمندان، شاعران، و اهل ادب بودند.
شاهنامهخوانی و نقالی: یکی از مهمترین ویژگیهای فرهنگی قهوهخانههای سنتی، برگزاری مجالس شاهنامهخوانی و نقالی بود. نقالان داستانهای شاهنامه و دیگر حماسهها را با لحنی خاص و حرکات نمایشی برای مشتریان بازگو میکردند. این نقالیها حتی منجر به ظهور سبک نقاشی قهوهخانهای شد.
مراسم مذهبی و آیینی: در بسیاری از قهوهخانهها، مراسم مذهبی مانند عزاداریهای محرم، روضهخوانی و مدحخوانی نیز برگزار میشد که نشان از نفوذ مذهب در این فضاها دارد.
بازیها و سرگرمیها: بازیهایی مانند تخته نرد، گنجفه (نوعی بازی با کارت)، و حتی اجرای نمایشهای طنزآمیز (سیاهبازی) از جمله سرگرمیهای رایج در قهوهخانهها بودند.
مرکز صنفی: در برخی شهرها، هر قهوهخانه پاتوق مخصوص یک صنف شغلی بود و به نوعی مجمع اتحادیه آن صنف محسوب میشد؛ جایی که اطلاعات مربوط به دستمزدها، قوانین جدید و مسائل صنفی تبادل میشد.
اینستاگرام