
لحظه دریافت جایزه فیلدز مریم میرزاخانی نه تنها بخشی از تاریخ ریاضیات، بلکه تجلی قدرت وادگی زنانه نیز بود. ویدیوی لحظه دریافت جایزه او به عنوان یادآوری از دستاوردهای او و الهامبخش برای نسلهای آینده شناخته میشود
مریم میرزاخانی یکی از برجستهترین ریاضیدانان تاریخ محسوب میشود. او در ۳۱ اوت ۲۰۱۴، اولین زنی بود که به عنوان برنده جایزه فیلدز، که یکی از معتبرترین جوایز در حوزه ریاضیات است، شناخته شد. این جایزه به خاطر تحقیقاتش در زمینه هندسه و نظریه دینامیک بر روی سطوح پیچیده به او اهدا گردید.
جایزه فیلدز
جایزه فیلدز توی ریاضی شوخی نیست. هر چهار سال یک بار داده میشه و واقعا باید یک فیلد تخصصی توی ریاضی رو متحول کنی تا بتونی برنده این جایزه بشی. برنده شدنش توسط یک ایرانی باعث افتخار همه ماست.
بعضی ها میگند اکتشافات میرزاخانی چه اهمیتی داره؟ در جواب این دوستان باید بگم حتی جبر calculus که توسط نیوتن و لایبنیتز توی قرن ۱۷ کشف و توسعه پیدا کرد نزدیک یک قرن طول کشید که توی رشته های علمی و فنی مثل فیزیک و مهندسی به صورت جدی استفاده بشه. واسه همین انتظار نداشته باشید که یافته های ریاضیات همین فردا به صورت مستقیم به درد بشریت بخوره.
همچنین پس از درگذشتش، ناسا یکی از سیارکهای کشفشده را به افتخار او “۳۲۱۳۵۷ Mirzakhani” نامگذاری کرد. این یعنی نام او برای همیشه در کهکشانها ماندگار شد
مریم میرزاخانی
مریم میرزاخانی، پروفسور و نابغهی ایرانی دنیای ریاضیات، استاد دانشگاههای پرینستون و استنفورد بود که در سال ۱۳۹۳ موفق به کسب مدال طلای فیلدز شد.
«ریاضیات، زیبایی خودش را فقط به دنبالکنندگان صبورتر نشان میدهد». نبوغ استاد دانشگاه استنفورد مریم میرزاخانی، در جهانهای تئوریکی شکوفا شد که حتی برای دیگر متخصصان هم مانند رمزی غیرقابل کشف بود. او در دینامیک و هندسه سطوح پیچیده یک هنرمند و بیشتر از آن یک قهرمان بود: تنها زن و تنها ایرانی که برندهی جایزه برجسته ریاضیات، مدال فیلدز شد.
مریم میرزاخانی در کودکی عادت داشت برای خودش داستانهایی از یک دختر برجسته و بسیار موفق تعریف کند. هر شب هنگام خواب، او قهرمانی میشد که به نقاط مختلف دنیا سفر میکرد و مأموریت شگفتانگیزی انجام میداد. او در ۳۷ سالگی هم همچنان همانقدر بلندپرواز بود، با این تفاوت که شخصیتهای اصلی و مأموریتهای داستانهای ذهنی او تغییر کرده بودند و بر مدار سطوح هذلولی، فضاهای مدولی و سیستمهای دینامیکی سفر میکردند.
در سال ۱۳۹۳ (۲۰۱۴ میلادی)، مریم میرزاخانی به همراه الکس اسکین و امیر محمدی، ثابت کرد که ژئودزیکهای مختلط و بستارهای آنها برخلاف آنچه گفته میشود نامنظم یا فرکتال نیستند؛ بلکه به طرز شگفتانگیزی منظماند. آنها ثابت کردند که بستارهای ژئودزیک مختلط، خاصیت جبری دارند و میتوانند بهصورت چندجملهای تعریف شوند، به همین دلیل غیرمنعطفاند. این نتایج شبیه به نظریات مارینا راتنر در دهه ۱۹۹۰ میلادی بود.
میرزاخانی اولین زن جهان بود که جایزهی فیلدز را دریافت کرد
پیرو همین تحقیقات جایزهی فیلدز سال ۲۰۱۴ به مریم میرزاخانی اهدا شد. جایزهی فیلدز معتبرترین نشان علمی ریاضیات است که هر چهار سال یکبار به برترین دانشمندان علم ریاضی زیر ۴۰ سال اعطا میشود. استاد میرزاخانی اولین زن جهان بود که این جایزه را دریافت کرد. او در این زمان ۳۷ ساله بود و زمانیکه ایمیل دعوت به مراسم را خوانده بود، فکرکرده بود ایمیلش هک شده است.
درگذشت
تیرماه سال ۱۳۹۶، اعلام شد که مریم میرزاخانی به علت سرطان سینه در بیمارستان بستری شده است. او از چهار سال پیش به این بیماری مبتلا بود و این سرطان به مغز استخوان او سرایت کرده بود؛ به همین علت نیز والدینش برای عیادت او به آمریکا رفته بودند. سرانجام در تاریخ ۲۳ تیر سال ۱۳۹۶، مریم میرزاخانی در ۴۰ سالگی چشم از جهان فروبست.