تنگناهراسی یا همان کلاستروفوبیا، به ترس از گیر کردن در یک مکان تنگ و راه گریز نداشتن در مکانهای تنگ گفته میشود. در ادامه بیشتر با این اختلال روانی آشنا می شویم
همه ما در زندگی درگیری های ذهنی مختلف و همچنین ترس ها و فوبیا های مختلفی دچار هستیم که نشات گرفته از مشکلات روانی هستند یکی از این ترس ها و مشکلات کلاستروفوبیا یا تنگناهراسی نام دارد این مشکل روانی در واقع کلاستروفوبیا واکنش ترس بیش از حد و غیر منطقی است افراد مبتلا به این اختلال از رفتن به فضاهای کوچک و مکان هایی مانند مترو و شرایطی که موجب وحشت و اضطراب آنها می شوند اجتناب می کنند
تنگناهراسی چیست
. اگر مبتلا به فوبیا باشید، هنگامی که با منبع ترس خود مواجه می شوید، ممکن است احساس نگرانی و یا ناامیدی شدیدی کنید. فوبیا می تواند نسبت به یک مکان خاص، وضعیت یا شی باشد. بر خلاف اختلالات اضطراب عمومی، فوبیا معمولاً به چیزی خاص مربوط می شود. کلاستروفوبیا یا تنگناهراسی اختلالی است که شامل ترس از فضاهای محصور و یا تنگ است. بانوی شهر شما را با علایم و راه های درمان این اختلال آشنا می سازد.
. برای مثال ترجیح می دهند که به جای آسانسور از پله استفاده کنند حتی اگر تعداد طبقات بسیار زیاد باشد. شایع ترین علائم هراس وجود حملات پانیک است.
ویژگی های حمله پانیک چیست؟
تپش قلب شدید
تنگی نفس
سخن گفتن سریع یا ناتوانی در صحبت کردن
خشکی دهان
حالت تهوع
فشار خون بالا
لرزش
درد قفسه سینه
احساس خفگی
سرگیجه و سر درد
عرق کردن خفیف
حس اتفاق ناخوشایند قریب الوقوع
اضطراب و نگرانی شدید
احساس ترس شدید از گیرافتادن
ترس شدید از خفهشدن
تمایل شدید به رفتن به مکانهای باز
سردرگمی و بی نظمی
نمونه هایی از فضاهای کوچک که می توانند باعث اضطراب شوند عبارتند از :
آسانسورها یا راهروهای تنگ در فروشگاه ها
تونل ها و زیرزمین ها
قطارها و مترو
درهای چرخان
هواپیما
توالت عمومی
اتومبیل ها، به خصوص کسانی که دارای قفل مرکزی هستند.
مناطق شلوغ
کارواش
برخی از تجهیزات پزشکی مانند اسکنرهای MRI
اتاق های کوچک، اتاق های قفل شده یا اتاق هایی با پنجره هایی که باز نمی شوند
واکنش ها معمول مبتلایان به کلاستروفوبیا شامل موارد زیر است :
چک کردن در خروجی و ماندن در نزدیکی آنها هنگام ورود به اتاق
زمانی که همه درهای بسته می شوند احساس اضطراب می کنند
ماندن در نزدیکی درب در یک مکان شلوغ
اجتناب از رانندگی یا سفر زمانی که ترافیک احتمالا زیاد شود
استفاده از پله به جای آسانسور، حتی اگر اینکار مشکل و ناراحت کننده باشد
درمان تنگناهراسی
کلاستروفوبیا یا تنگناهراسی اختلالی است که شامل ترس از فضاهای محصور و یا تنگ است
علت شناسی کلاستروفوبیا
تجربه احساس وحشت یا خطر قریب الوقوع در دوران کودکی می تواند در بروز اختلال کلاستروفوبیا موثر باشد. تجربیاتی که می توانند موثر باشد عبارتند از:
حبث یا نگهداری در یک مکان محدود، به صورت تصادفی یا به طور هدفمند
سوء استفاده یا آزار و اذیت به عنوان یک کودک
زمانی که در یک منطقه شلوغ از والدین یا دوستان جدا شده باشد
داشتن والدین پر مشاجره
والدین پر مشاجره و کلاستروفوبیا
عوامل ژنتیکی یا جسمی
داشتن آمیگدال کوچکتر: این ناحیه بخشی از مغز است که ترس بدن را کنترل می کند.
مطالعات علمی نشان داده است که یک ژن ممکن است برخی افراد را به میزان بیشتری از “استرس ” مبتلا کند.
درمان کلاستروفوبیا
درمان رفتاری شناختی(CBT) : این روش درمانی می تواند برای کاهش فرکانس و قدرت محرک های ترس آور استفاده شود. پس از تشخیص، روانشناس ممکن است یک یا چند گزینه از گزینه های زیر را توصیه کند.
هدف این است که ذهن بیمار بازنویسی شود تا مکان های ترس آور حذف شوند. این ممکن است شامل آرام کردن بیمار و فراهم آوردن شرایط لازم برای رفتن به فضاهای کوچک و کمک به آنها برای مقابله با ترس و اضطراب آنها باشد.
بیشتر بدانید
درمان کلاستروفوبیا یا تنگناهراسی
اولین اقدام در جلوگیری از بروز نشانهها پرهیز از قرار گرفتن در مکانهایی است که برای بیمار رعب آور است و باعث شروع حمله فوبیا میشود. برای مثال بیرون آوردن از محل شلوغی و تراکم جمعیت. در فاز حاد، تجمع در اطراف فرد تشدید کننده علایم است.
در مرحله بعد برای درمان بیماری لازم است به روانشناس مراجعه کرد. درمان ترس از فضاهای بسته از طریق دارودرمانی، رواندرمانی (حساسیتزدایی منظم، غرقهسازی، سرمشقگیری و تنش کاربردی)، هیپنوتیزم و خانوادهدرمانی امکانپذیر است.
درمان با داروهای ضداضطراب مانند بنزودیازپینها، بتا بلاکرها و مهارکنندههای مونو آمینو اکسیداز و سایر داروها مانند بوسپیرون امکان پذیر است. همچنین میتوان از نوروفیدبک و بیوفیدبک نیز در درمان غیردارویی هراس به عنوان روش مکمل دارودرمانی یا در موارد مقاوم به درمان دارویی استفاده کرد.
یکی از روشهای درمان مواجهه سازی فرد با هراس خود از مکانهای بسته است که با شرطی سازی متقابل همراه خواهد شد. به این شکل که تصور و افکار مربوط به هراس فرد با تکنیکهای آرام سازی عضلانی همراه خواهد شد. این درمان با استفاده از تصویر ذهنی و انجام گام به گام تمرینهای خاص، فرد مبتلا را کمک خواهد کرد تا بر این هراس خود غلبه کند.
با این حال، بیرون آوردن فرد از شرایط محرک بهترین درمان است. برای مثال بیرون آوردن از محل شلوغی و تراکم جمعیت. در فاز حاد تجمع در اطراف فرد تشدید کننده علایم است. درمان مواجهه سازی یا غرقه سازی، برای درمان تنگنا هراسی می تواند مفید باشد. به این شکل که فرد را در موقعیت استرس و هراس قرار می دهند و برای ماندن در آن موقعیت مورد نظر به فرد فشار وارد می کنند تا زمانی که حمله اضطراب از بین برود. اما خوشبختانه این هراس قابل درمان است و رفتار درمانی شناختی با استفاده از تصویر ذهنی و انجام گام به گام تمرین های خاص، فرد مبتلا را کمک خواهد کرد تا بر این هراس خود غلبه کند.
بانوی شهر / دلگرم