دراین مطلب به بررسی ۷ راهکار مختلف برای برخورد با کودکی که مادر و اطرافیانش را می‌زند و همچنین دلایل این موضوغ خواهیم پرداخت ، در ادامه با ما همراه شوید . به نظر شما با کودکی که مادرش را می‌زند چه کنیم؟
چرا بچه‌ها گاهاً مادر و پدر و اطرافیانشان را می‌زنند؟ زیرا بچه‌ها در سنین کودکی نمی‌دانند چگونه احساسات خود را مدیریت و کنترل کنند و فاقد مهارت‌های زبانی لازم برای بیان احساسات خود هستند. در ادامه مقاله به جزئیات این موضوع پرداختیم و راهکارهایی را برای برخورد با این کودکان پیشنهاد دادیم. تا پایان مقاله همراه ما باشید.
چرا برخی کودکان والدین را کتک می‌زنند؟
شما تنها نیستید! خیلی از والدین از پرخاشگری و دست بزن داشتن بچه‌ها در سنین کودکی معمولاً بین ۲ تا ۴ سالگی که اوج لجبازی کودک است شاکی‌اند.
حق می‌دهیم؛ واقعاً کتک زدن والدین، خواهر و برادر یا هر شخص دیگری و پرخاشگری توسط بچه‌ها (مخصوصاً در مکان‌های عمومی) تجربه ناخوشایند و ناراحت‌کننده‌‌ای است؛ ولی اگر بتوانید علت و ریشه این رفتار را در کودک‌تان پیدا کنید، می‌توانید با اصلاح رفتار او و عادت‌سازی درست جلوی این رفتارها را بگیرید.
دلایل متعددی پشت این رفتار کودکان وجود دارد:
۱. بچه‌ها از کتک زدن مادر و پدر، به‌عنوان ابزاری برای رسیدن به آنچه که می‌خواهند استفاده می‌کنند. مثلاً اگر از والدین چیزی بخواهند (مثل اسباب‌بازی) و پدر و مادر با خواسته آنها مخالفت کنند، امیدوارند که با پرخاشگری و کتک زدن، نظر والدین تغییر کند.
۲. دلیل دوم این است که بچه‌ها در سنین کودکی، فاقد مهارت‌های زبانی برای کنترل و بیان احساسات‌شان هستند و کلمات لازم برای بیان درست احساسات‌شان را یاد نگرفته‌اند؛ برای همین هم معمولاً برای نشان دادن احساسات منفی درونی‌شان (مثل حسادت، عصبانیت، ناراحتی، ناامیدی و…) یا اعتراض‌شان به چیزی، پرخاشگری راحت‌ترین راه برای آن‌هاست.
۳. دلیل سوم این است که در سنین کودکی (قبل از ۳ سالگی)، هنوز بخشی از مغز بچه‌ها که امکان فکر کردن قبل از عمل را ممکن می‌کند توسعه نیافته است.
برای همین هم اگر کودک احساس ترس یا تهدید کند، واکنش پرخاشگرایانه از خود نشان می‌دهند.
۴. گاهی اوقات، کودکان برای جلب توجه والدین و اطرافیان، دست به هر کاری، حتی خشونت و کتک‌زدن، می‌زنند.
علاوه بر این، سبک فرزندپروری اشتباه، عدم وجود قوانین و محدودیت‌های مشخص در خانه یا تنبیه بدنی کودک، می‌تواند در بروز رفتارهای خشونت‌آمیز و پرخاشگرایانه در کودکان نقش داشته باشد.
این‌ها اصلی‌ترین دلایلی بودند که منجر می‌شود کودک پرخاشگری کند و مادر، پدر و اطرافیانش را بزند؛ حالا بیایید ببینیم با کودکی که چنین رفتاری دارد باید چه برخوردی داشته باشیم.
با کودکی که مادرش را می‌زند چه کنیم؟ (۷ راهکار)
نحوه واکنش‌تان برای اولین باری که کودک شما را کتک می‌زند خیلی مهم است. اگر واکنش به‌جا و درستی داشته باشید، می‌توانید جلوی تکرار دوباره این اتفاق را بگیرید.
در این بخش، نکاتی را در این رابطه با شما در میان گذاشته‌ایم که خواندن آنها خالی از لطف نیست.
۱. با حفظ آرامش و خونسردی، سریع واکنش نشان دهید
کنترل خشم و احترام به دیگران از مسائلی هستند که باید از همان کودکی و از درون خانواده به کودک آموزش داده شود.
وقتی کودک شما را (به‌عنوان پدر یا مادر) می‌زند، هرگز این اتفاق را نادیده نگیرید و کم‌اهمیت ندانید و ساده از کنار آن رد نشوید. حتی اگر خشم، ناراحتی یا عصبانیت فرزند شما به‌حق باشد، باید یاد بگیرد که احساسات منفی‌اش را بدون خشونت و پرخاشگری و به روشی قابل قبول بیان کند.
پس اعمال خشونت از سمت بچه، چه به سمت شما باشد چه شخص دیگری، باید جدی گرفته شود. مثلاً می‌توانید پس از آرام شدن اوضاع، با کودک‌تان درباره رفتارش صحبت کنید. به او بگویید که کتک زدن کار اشتباهی است و شما را ناراحت می‌کند.
بهتر است در این مواقع در چشمان کودک خود نگاه کنید و نارضایتی‌تان را محکم و آرام ابراز کنید. برای مثال، می‌توانید بگویید: «تو حق داری به خاطر فلان کار از من عصبانی باشی، اما نباید به من صدمه بزنی».
۲. یک‌سری محدودیت‌ها و قوانین برای کودک تعیین کنید
اگر کودک‌تان در سنی است که می‌تواند صحبت کند و معنی کلمه «نه» را متوجه می‌شود، باید یک‌سری قوانین و محدودیت‌ها در خانه برای او وضع کنید و به او توضیح دهید که چه رفتار و کارهایی خوب و پسندیده و محترمانه است و چه رفتارهایی ناخوشایند و بد است.
مثلاً صراحتاً بگویید که رفتارهایی مثل کتک زدن افراد، لگد زدن، جیغ کشیدن، گاز گرفتن و… ممنوع است و زیر پا گذاشتن این قانون، برای آنها عواقبی در پی خواهد داشت؛ مثلاً چندین ساعت از اسباب‌بازی، بازی و کارتون موردعلاقه‌اش محروم می‌شود.
۳. کودک را به آغوش بکشید
سعی کنید کودک را با ملایمت و محکم در آغوش خود بگیرید و آنها را بغل کنید؛ حتی اگر مقاومت کردند، اجازه ندهید از آغوش شما خارج شوند. این کار به بچه‌ها کمک می‌کند که آرام شوند و بتوانند بدون دعوا و کتک‌کاری خواسته‌شان را مطرح کنند. اگر این ایده کار نکرد، می‌توانید کودک را از آغوش‌تان جدا کنید و به او بگویید وقتی آرام شد برمی‌گردید و با او صحبت می‌کنید.
وقتی که اوضاع آرام شد، درباره احساسات فرزندتان با او صحبت و آن را تایید کنید؛ منتهی راه متفاوتی را برای بیان احساسات به کودک پیشنهاد کنید. مثلاً می‌توانید بگویید «فکر می‌کنم از دست من ناراحت و عصبانی شدی چون…، اما لگد زدن کار درستی نیست. تو می‌تونی درباره احساسات با من حرف بزنی».
۴. محیط زندگی‌تان پرتنش است؟
محیط اطراف کودک را بررسی کنید و ببینید آیا او در معرض تنش یا پرخاشگری قرار دارد یا نه. مثلاً ممکن است کودک دائماً شاهد مشاجره و بحث و جدل بین والدین باشد، یا خواهر و برادر بزرگ‌ترش را حین انجام بازی‌های ویدیویی خشن و تنش‌زا دیده باشد، یا حتی خود کودک انیمیشن خشونت‌آمیزی که مناسب سنش نبوده تماشا کرده باشد.
همچنین اگر خانواده شما اخیراً شرایط استرس‌زایی مثل سوگواری، جدایی، بیماری و…را تجربه کرده است، ممکن است فرزندتان احساس کند که شما کمتر در دسترس او هستید و به او توجه می‌کنید و به این اتفاقات، با کتک زدن و پرخاشگری نسبت به شما و اطرافیان واکنش نشان دهد.
اگر این‌طور است، حتماً محیط امن و آرامی برای کودک ایجاد کنید و تنش را در خانه و خانواده به حداقل برسانید.
۵. دور تنبیه بدنی را خط بکشید
تنبیه بدنی و کتک زدن کودک، برای اینکه شما یا دیگری را زده با هم تناقض دارند! شما اولین الگوی فرزندتان هستید و باید تلاش کنید از انجام رفتارهایی که برای کودک‌تان ناپسند می‌دانید، خودتان هم پرهیز کنید.
۶. مهارت‌های مدیریت خشم را به کودک‌تان آموزش دهید
به کودک یاد بدهید که خشم و عصبانیتش را مدیریت و مهار کند. مثلاً وقتی حس کردید کودک‌تان از چیزی ناراحت یا عصبانی است از او بخواهید نفس عمیق بکشد، به اتاقش برود و هر وقت آرام شد دوباره برگردد، نقاشی بکشد، کتاب بخواند یا هر کار دیگری که به او آرامش می‌دهد انجام دهد.
۷. با یک روانشناس یا متخصص مشورت کنید
اگر هیچ کدام از راهکارهایی که تا اینجا گفتیم جواب نداد و کودک‌تان همچنان موقع عصبانیت شما را می‌زند، پیشنهاد می‌کنیم که از یک روانشناس کودک یا متخصص فرزندپروری کمک بگیرید. چون گاهی اوقات ممکن است کتک زدن و پرخاشگری کودک ریشه در اختلالات دیگری مثل اختلال نقص توجه و بیش فعالی (ADHD) داشته باشد.
کلام آخر…
در این مقاله از علت‌های پرخاشگری و کتک زدن کودکان گفتیم و چند راهکار برای برخورد و رفتار با این کودکان پیش پایتان گذاشتیم.
