در این مطلب به موضوع وسواس در کودکان و درمان آن پرداخته ایم.
یکی از اختلالاتی که در کودکان وجود دارد اختلال وسواس می باشد که به دلیل اضطراب و یا به صورت ژنتیکی بروز می کند.وسواس در کودکان باید به کمک والدین و روانشناسان درمان شود بد نیست در ادامه همراه با نیک صالحی شوید تا روشهای درمان وسواس در کودکان را بخوانید.
وسواس در کودکان
سعید رضایی اظهار کرد: اختلال وسواس فکری و عملی در کودکان یکی از انواع اختلالات اضطرابی مزمن است که ریشه
وراثتی و خانوادگی داشته و به اشکال مختلف دیده می‌شود.
وی با بیان اینکه وسواس یکسری افکار، اعمال یا حتی تصویرهای ذهنی، قالبی، تکراری و مزاحم است که به صورت
مستمر و اجبار تجربه می‌شود، افزود: فرد مبتلا هرگز قادر به مهار و کنترل آن نبوده و نمی‌تواند بر آن
غلبه کند.
رضایی خاطر نشان کرد: تاکنون علت دقیق و روشنی برای وسواس و حتی زمان تظاهر نشانه‌های وسواس گزارش نشده
اما گفته می‌شود که عوامل مختلفی از جمله وراثت، تبار خانوادگی، نقص در کارکرد سیستم عصبی و آشفتگی‌های خلقی در
پدیدایی وسواس در کودکان دخالت دارند.
این دکترای روانشناسی کودکان با بیان اینکه وسواس فکری و عملی اختلالی بوده همچون سایر بیماریهای عادی، تغذیه‌ای، خواب و
جسمی که کودک هیچ کنترلی بر آن ندارد، افزود: والدین و اعضای خانواده باید به این نکته توجه کنند که
بروز این گونه افکار و اعمال به هیچ عنوان تقصیر کودک نبوده و کاملاً با افکار عادی کودک تفاوت دارد.
به طور مثال کودکی که فکر باز بودن شیر گاز او را به ستوه آورده است، بار‌ها و بار‌ها با
امتحان کردن شیر گاز سعی میکند اضطراب و تشویش خود را کاهش دهد، و یا کودکی که نگران کثیف بودن
دست‌هایش بوده ممکن است چندین بار دستهای خود را بشوید تا حدی که پوست دست‌هایش حساس و قرمز شوند.
علایم وسواس در کودکان
عضو انجمن روانشناسی کودکان اظهار کرد: کودکانی که وقت زیادی برای انجام کارهای معمولی روزمره صرف می‌کنند از جمله شستن
دست، لباس پوشیدن، چیدن کتاب‌ها، تکرار کردن، مرتب کردن، چک کردن و پرسش‌های مکرر نمونه‌هایی از علائم و نشانه‌های وسواس در کودکان است.
وی به رایج‌ترین افکار و رفتار وسواسی در کودکان و نوجوانان اشاره کرد و گفت: احساس کثیف بودن، ترس از
مواجه با ویروس‌ها و میکروب‌ها، احساس تنهایی و بی‌کسی، ترس از گم شدن، توجه بیش از حد به سر وضع
خود، اشتغالات ذهنی و باورهای عجیب و غریب، داشتن ایده‌ها و افکار مزاحم و ناخودآگاه نمونه‌هایی از افکار و رفتارهای
وسواسی شایع در بین آنان است.
عضو سازمان نظام روانشناسی و مشاوره با بیان اینکه روشهای درمانی مختلفی برای رفع افکار و رفتار وسواسی کودکان و
نوجوانان وجود دارد، افزود: روش رفتاردرمانی که در آن درمانگر، کودک وسواسی را تشویق میکند تا افکار و آئین‌های
وسواسی خود را به طور دقیق و جزءبه جزء شرح دهد تا او بتواند اجزای مهم این رفتار‌ها را
شناسایی کند، آنگاه از او می‌پرسد که انجام دادن کدام یک از رفتارهای وسواسی اش ضروری نیست و آیا
می‌تواند بدون آنکه نگران و مضطرب شود آنها را حذف کند؟.
برخورد با وسواس در کودکدرمان وسواس در کودکان
رضایی ادامه داد: در روش شناخت درمانی، به کودک آموزش داده می‌شود که چگونه می‌تواند احساسات و افکارش را درباره
فکر و عملی که انجام می‌دهد تغییر دهد.
کودکی که وسواس شستن دست دارد از او می‌خواهد که دست‌هایش را با چیزهای مختلف کثیف کند و سعی
کند بدون آنکه چندین بار دست‌هایش را بشوید به بازی خود ادامه دهد و فقط یکبار در انتهای بازی دستش
را بشوید.
این متخصص روانشناسی اضافه کرد: روش درمان تلفیقی‌شناختی و رفتاری، خانواده درمانی و دارو درمانی نمونه‌های دیگر از روشهای درمانی
برای کودکان و نوجوانان وسواسی است.
رضایی با تاکید بر نقش والدین و دیگر اعضای خانواده به عنوان نزدیک‌ترین و آگاه‌ترین افراد از ویژگی‌ها و فرایند
رشدی کودک تصریح کرد: از این رو والدین هر چه قدر بتوانند فضای خانواده را منسجم، متعادل و متناسب با
حال وهوای روان‌شناختی کودک تنظیم کنند، در کاهش و بهبود نشانه‌های وسواسی کودک خود موثر خواهند بود.
بد نیست بدانید والدین چگونه باید با این بچه‌ها برخورد کنند؟
بیشتر اطرافیان، مثل پدر و مادر، فکر می‌کنند کودک لجباز است و به مقابله با او برمی‌خیزند، غافل از اینکه این مشکلات ناشی از اختلالی بیولوژیک است و کودک کنترلی روی آن ندارد. اعتراض پدر و مادر باعث ایجاد تنش می‌شود که نتیجه‌ای هم نخواهدداشت، زیرا کودکان وسواسی گاه پرخاشگری غیرقابل‌کنترلی دارند. این پرخاشگری در بزرگسالان مبتلا به وسواس کمتر دیده می‌شود.
وسواس کودکآیا روش درمانی خاصی برای کاهش علایم وسواس وجود دارد؟
اولین قدم آن است که بپذیریم کودکمان بیمار است و سعی کنیم مشکل را حل کنیم. بهترین نوع درمان برای موارد خفیف، درمان روان‌شناختی و ۱۲ تا ۱۸ جلسه مشاوره است. این روش از سنین حدود ۱۰ تا ۱۲ سالگی که رفتار کودک منطقی می‌شود و رابطه بین علت و معلول را درک میکند، قابل اجراست. یکی از مسایل مهم، همکاری کودک با درمانگر است.
درمان دارویی عوارضی هم دارد؟
داروهای متعددی برای این بیماری وجود دارند که مصرف آنها کم‌عارضه است، اما احتمال عود علایم بعد از قطع دارو وجود دارد. معمولاً ادامه مصرف دارو بین یک تا یک و نیم سال علایم وسواسی را از بین می‌برد. پس از آن، دارو باید به تدریج قطع شود؛ یعنی دوز آن به آرامی و با نظر پزشک کاهش یابد. پس از سه ماه منتظر می‌شویم تا ببینیم علایم برمی‌گردند یا نه و در صورت برگشت علایم، دوز قبلی را حداقل یک سال دیگر ادامه می‌دهیم.
ایسنا -روانپزشکان
