فوبیا نوعی اختلال اضطرابی است که باعث می شود یک فرد در مورد
وضعیت، موجودات، مکان یا اشیا، ترس شدید و غیر منطقی داشته باشد. انواع فوبیا ، اختلالات روحی تشخیصی هستند.
شخص زمانی که با منبع فوبیا روبرو شود دچار ترس و پریشانی شدید
می شود. که جول عملکرد طبیعی فرد را گرفته منجر به حملات پانیک
یا هراس خواهد شد.
در ایالات متحد تقریبا ۱۹ میلیون نفر به فوبیا مبتلا هستند.
فوبیا چیست و انواع فوبیا کدامند
فوبیا ترس شدید و غیر منطقی است.
وازه فوبیا برای اشاره به ترس از یک منشا خاص استفاده می شود.
با این حال سه نوع فوبیا وجود دارد که توسط انجمن روانپزشکی آمریکا شناخته شده است.
انواع فوبیا : فوبیای خاص
ترس شدید و غیر منطقی به یک عامل خاص.
ترس های خاص به عنوان ترس های ساده شناخته می شوند زیرا می توان
آن ها را با علتی قابل شناسایی مرتبط دانست که ممکن است در زندگی
روزمره یک فرد به طور مکرر دیده نشود مثل ترس از مار. بنابراین
این نوع فوبیا به احتمال زیاد روی زندگی روزمره فرد تاثیر
قابل توجهی نخواهد گذاشت.
انواع فوبیا : فوبیای اجتماعی یا اضطراب اجتماعی
ترس از تحقیر عمومی
و مورد قضاوت قرار گرفتن در یک موقعیت اجتماعی.
انواع فوبیا : آگروفوبیا
ترس از موقعیت هایی که فرار از آ ها مشکل است
مثلا بودن در بیرون از خانه که معمولا به نام ترس
از فضای باز شناخته می شود که به شکل ترس از فشار بسته
هم دیده می شود مثلا محدود شدن در فضای کوچک مثل آسانسور
افراد مبتلا به آگروفوبیا به احتمال بیشتری به اختلال هراس مبتلا
خواهند شد.
اضطراب اجتماعی و آگروفوبیا به عنوان ترس های پیچیده شناخته
می شوند و عامل ایجاد آن ها به سادگی قابل شناسایی نیست. اجتناب افراد
با ترس های پیچیده از محرک ها سخت تر است مانند ترک خانه یا
حضور در یک جمعیت بزرگ.
فوبیا زمانی قابل تشخیص است که فرد شروع به سازماندهی
زندگی خود برای اجتناب از عامل ترس، می کند که عکس العملش
شدیدتر از ترس طبیعی است. افراد مبتلا به فوبیا برای اجتناب از
عامل ایجاد فوبیا نیاز به قدرت زیادی دارند.
علایم انواع فوبیا
فردمبتلا به فوبیا علایم زیر را تجربه خواهد کرد :
احساس اضطراب غیر قابل کنترل هنگامی که در معرض منبع ترس است.
احساس اجتماب از منبع ترس به هر قیمتی که شده
عدم توانایی عملکرد مناسب در هنگام برخورد با عامل ترس
اذعان به غیرمنطقی و اغراق آمیز بودن ترس همراه با عدم توانایی
کنترل احساسات
اثرات فیزیکی مواجهه فرد مبتلا به فوبیا با عامل ترس :
تعریق
ضربات قلب سریع
لرزش
تب و لرز
احساس خفگی
درد قفسه سینه یا تنگی نفس
دلشوره داشتن
سوزن سوزن شدن
خشکی دهان
سردرگمی
حالت تهوع
سرگیجه
سر درد
احساس اضطراب به سادگی با فکر کردن به عامل فوبیا می توانید
ایجاد شد. در کودکان ممکن است با گریه، چسبیدن به والدین یا پنهان
شدن پشت پای والدین همراه باشد و یا با خشم همراه شود.
انواع فوبیا : فوبیاهای ترکیبی
فوبیای ترکیبی اثر شدیدتر و پیچیده تری بر افراد می گذارد.
مثلا افرادی که مبتلا به آگروفوبیا هستند ممکن است دچار
انواع دیگر فوبیا که مرتبط با بیماری شان است، بشوند. مثل
مونوفوبیا یا ترس از تنها بودن یا کلاستروفوبیا یا ترس از
به دام افتادن در فضای بسته.
در موراد شدید شخص مبتلا به آگروفوبیا به ندرت از خانه
خارج می شود.
انواع فوبیا
انواع فوبیا هایی که شایع ترند
گمان می شود بخش آمیگدل amygdale در مغز پشت
غده هیپوفیز با آزاد سازی هورمون جنگ و گریز بدن را در حالت
آماه باش و استرس قرار می دهد و با ابتلا به فوبیا
در ارتباط است.
شایع ترین انواع فوبیا عبارتند از :
کلاستروفوبیا Claustrophobia : ترس از قرار گرفتن در فضای بسته و محدود
آیروفوبیا Aerophobia : ترس از پرواز
آراکنوفوبیا Arachnophobia : ترس از عنکبوت
درایوینگ فوبیا Driving phobia : ترس از رانندگی
امتوفوبیا Emetophobia : ترس از استفراغ
اریتروفوبیا Erythrophobia : ترس از خونریزی
آکروفوبیا Acrophobia : ترس از ارتفاع
بلاد اینجری و اینجکشن فوبیا Blood, injury, and injection (BII : ترس
از جراحت و آمپول
اسکالا فوبیا Escalaphobia : ترس از پله برقی
تونل فوبیا Tunnel phobia : ترس از تونل
این ها فقط انواع خاص فوبیا هستند. افراد می توانند به هر چیزی
فوبیا پیدا کنند. با تغییرات جوامل لیست عوامل بالقوه فوبیا هم
تغییر خواهد کرد. به عنوان مثال نوموفوبیا nomophobia که
به عنوان ترس از بدون موبایل یا کامپیوتر ماندن شناخته می شود.
علل انواع فوبیا
شروع فروبیا بعد از ۳۰ سالگی غیر معمول است و معمولا در کودکی و نوجوانی
و اوایل جوانی شروع می شود که می تواننند به دلیل تجربیات استرس زا و ترسناک
یا وجود والدین یا فرد نزدیک مبتلا به فوبیا ایجاد شود.
فوبیای خاص معمولا قبل از ۴ تا ۸ سالگی آغاز می شود مثلا ممکن است کودک
در اثر یک تجربه ناخوشایند در فضای بسته به کلاستروفوبیا مبتلا شود.
یا ممکن است به دلیل دیدن فوبیا والدین در کودکی، این فوبیا را بیاموزد
مثلا کودکی که مادرش مبتلا به آراکنو فوبیا باشد به احتمال زیاد مبتلا به
آن خواهد شد.
علل فوبیای پیچیده
تحقیقات بیشتری برای تعییت علل آگروفوبیا یا اضطراب اجتماعی
نیاز است. دانشمندان معتقدند که فوبیاهای پیچیده در اثر ترکیب تجربیات
زندگی، شیمی مغز و ژنتیک است.
درمان فوبیا
درمان انواع فوبیا
اغلب فوبیاها قابل درمان هستند و همین که فراد خودآگاهی لازم در مورد
اختلال خود دارندد کمک بزرگی به تشخیص و درمان می کند.
اگر فوبیا مشکل جدی در روند زندگی ایجاد نکند صرفا با اجتناب از منبع
ترس می توانند فوبیا را کنترل کنند.
اولین گام مراجعه به روانشناس یا روانپزشک است تا با استفاده از تجویز
دارو و روش های رفتار درمانی بر عامل ایجاد ترس غلبه کنند.
معمولا از داروهای مسدود کننده بتاو ضد افسردگی و آرام بخش برای کمک به درمان
فوبیا استفاده می شود.
یکی از موثرترین روش های رفتار درمانی فوبیا کاهش حساسیت یا در معرض قرار
گرفتن است که به فرد کمک می کند پاسخ خود به منبع ترس را تغییر دهد. در این روش
به تدریج علت ترس را در مراحل مختلف تشدید می کنند. مثلا فردی که ترس از
هواپیما یا پرواز دارد را با این قدم ها می توان به سمت بهبود برد.
فکر کردن در مورد پرواز
نشان دادن تصاویر هواپیما
رفتن به فرودگاه
نشستن در کابین شبیه سازی شده
و سرانجام رفتن به هواپیما
یا روان درمانگر به بیمار کمک می کند تا درک جدیدی از موقعیت
پیدا کرده و واکنش خود را در مواجهه با آن تغییر دهد.
تهیه و ترجمه گروه روانشناسی نیک صالحی
اختصاصی نیک صالحی
آهنگ جدید محسن ابراهیم زاده به نام من و تو
