آموزش کاشت سبزه برای عید نوروز به روش مادر بزرگ ها و شیوه کاشت سبزه روی کوزه
سبزه یکی مهم ترین و اصلی ترین وسایل سفره هفت سین است که هر ساله خانم ها در ظرف ها
و شکل های مختلفی برای عید نوروز درست می کنند. سبزه نماد خرمی و شادابی است و
با خود سبزی و نیکویی می آورد. می توانید سبزه را به وسیله ماش ،گندم و عدس درست کنید.
در قسمت زیر روش کاشت سبزه عید نوروز به شیوه مادر بزرگ ها را قرار داده ایم. برای
آموزش کاشت سبزه در سایت نیک صالحی همراه ما باشید.
سبزه عید نوروز
سبزه انداختن برای عید می تواند به وسیله ماش،گندم و عدس صورت گیردسبزه انداختن
برای عید نوروز قدیمترها، وقتی کمی سرمای اسفند رنگ میباخت و فرشهای شسته از ایوان خانهها آویزان میشد، درست ۱۲
روز قبل از عید، مادر بزرگ کاسهای سفالی برمیداشت و از انباری خانه آن را پر گندم میکرد و میآورد
لب ایوان، زیر آفتاب بیرمق اسفند مینشست و با حوصله گندمها را پاک میکرد.
بعد در حالی که دستش را به زانوان دردمندش میگرفت، بلند میشد و کوزه آب را میآورد و چند
بار گندمها را میشست و مواظب بود حتی دانهای روی زمین نریزد.
مادربزرگ دو روز مدام آب گندم را عوض میکرد تا ترش و کپک زده نشود.
روز سوم مرا صدا میکرد و جوانههای نیش زده گندمها را نشانم میداد و میگفت حالا وقتش است که آنها
را داخل دستمال نخی نمداری بریزیم.
در طول روز چند بار دستش را خیس میکرد و روی دستمال را آب میپاشید تا گندمها خشک نشود.
آخر آن وقتها که اسپری نبود، راحت دستمال را خیس کند.
بعد از چند روز نوک گندمها، جوانه های سبز رنگی میزد و مادربزرگ ظرفی که میخواست سبزه عیدمان را در
آن بیندازد، میآورد و ته آن کمی ماسه تمیز و شسته میریخت و جوانهها را آرام آرام با دستان چروکیدهاش
که رگهای آبیرنگشان بیرون زده بود، میریخت در ظرف ماسه و روزی دو یا سه بار هم مرتب ظرف را
خیس میکرد و به من میگفت نباید به گندمها آن قدر آب داد، آن قدر ظرف را خیس کنیم که
وقتی کج میشود، آب کنار ظرف جمع شود.
یادم رفت بگویم مادربزرگ از عدس و ماش هم به همین روش سبزه میانداخت، اما میگفت باید برای عدس و
ماش ۱۵ روز به عید مانده این کار را انجام داد.
کاشت سبزه عید نوروز با ارزن
مادربزرگ یک شیوه دیگر هم برای سبزه عید داشت.
او کوزهای کوچک سفالی بدون لعاب و رنگ میخرید و روی کوزه جوراب یا پارچه نخی میکشید.
داخل کوزه را پر از آب میکرد.
تخم شاهی یا خاکشیر را که از شب قبل خیس کرده بود، روی پارچه یا جوراب میمالید و اضافه جوراب
را داخل کوزه قرار میداد و مرتب تخم شاهی یا خاکشیر را مرطوب میکرد تا سبز شود.
مادربزرگ میگفت میشود با ارزن یا تخم ریز آفتابگردان هم سبزه انداخت.
یادش بخیر! حالا مادربزرگ دیگر نیست ولی مادر به یاد او و همه مهربانی هایش هر سال اسفند، وقتی سرما
کمی رنگ میبازد و فرشهای شسته از ایوان خانهها آویزان میشود، سبزه میاندازد.
تاریخ و میزان مورد نیاز غلات برای سبزه عید نوروز:
گندم : ۱۲ روز قبل از عید و مقدار آن یک لیوان بزرگ ماش و عدس : ۱۵ روز قبل
از عید و مقدار آن یک لیوان ماش یا عدس شاهی یا خاکشیر : ۵ روز قبل از عید، به
مقدار یک استکان تخم آفتابگردان : ۱۰ روز مانده به عید به مقدار نصف لیوان
بیش تر بدانید : روش کاشت سبزه روی کوزه
ابتدا کوزه را از آب پر می کنیم و برای مدت یک شبانه روز آن را همانطور پر از آب نگه می داریم تا جدار
کوزه کاملاً خیس شود.
مرحله بعدی ایجاد سطح اتکا و یا سطحی مناسب برای رشد ریشههای بذرها است.
اگرچه بذرهایی مانند شاهی و خاکشیر لعاب دارند، اما این لعاب تا مدتی وجود دارد و بعد از آن سبزه
باید بهواسطه رشد ریشههایش روی دیواره کوزه دوام بیاورد.
به همین دلیل باید سطحی برای ریشهها ایجاد کرد تا در لابهلای آن فرو روند و بذرها پایین نریزند.
مراحل کاشت سبزه عید نوروز روی کوزه
بدین منظور روی کوزه یک جوارب نایلونی یا همان جوراب های زنانه (ترجیحا به رنگ کرم) میکشیم،
به طوری که کف کوزه در قسمت نوک پنجه جوراب و سر جوراب نیز در قسمت دهانه کوزه قرار گیرد.
اضافه جوراب را نیز میتوان داخل دهانه کوزه وارد کوزه کرد.
برخی افراد به جای جوراب (که سادهترین گزینه است) از پارچههای نازک و نخی و البته درشت بافت
که به نام تنظیف معروف است استفاده میکنند و کوزه را در لایهای از این پارچه میپیچند. البته این
کار نسبت به جوراب نایلونی حوصله بیشتری نیاز دارد، زیرا کنارههای پارچه را باید با نخ و سوزن دوخت
و طوری پارچه را در اطراف کوزه محکم کرد که طی قراردهی و جوانهزنی بذرها دچار چینخوردگی نشود.
سپس بذرها را که قبلا مرحله خیس شدن را طی کردهاند بهآرامی و با انگشتان دست روی دیواره
کوزه قرار میدهیم، به طوری که در مورد بذر شاهی فقط یک لایه نسبتا نازک و در مورد مخلوط خرفه
و خاکشیر لایه نسبتا ضخیمتری به شکل یکنواخت تمامی سطح کوزه را بپوشاند و به جوراب یا پارچه
موجود روی سطح کوزه بچسبد.
از آنجا که آب کوزه روزانه مقداری تبخیر میشود، به طور مرتب سطح آب را بررسی کنید و در صورت
لزوم مجددا در کوزه آب بریزید.
وجود آب، رطوبت مورد نیاز بذرها را تامین میکند. البته گاهی اسپری آب نیز به تامین رطوبت و شادابی
بذرها کمک مینماید.
سیب سبز و باشگاه خبرنگاران