
در این مطلب به آموزش ساخت حاجی فیروز با مقوا پرداخته ایم.
یکی از نمادهای ایران باستان حاجی فیروز می باشد که در ایام نوروز با شکل و شمایل خاصی در اماکن مختلف دیده می شود اگر دوست دارید کاردستی حاجی فیروز بسازید بد نیست در ادامه همراه با نیک صالحی شوید تا آموزش ساخت حاجی فیروز را با مقوا بیاموزید.
ساخت حاجی فیروز
حاجی فیروز مردی است لاغر اندام با چهره سیاه کرده و لباسی به رنگ قرمز همراه با کلاه دوکی شکل
قرمز، دایره و دنبکی به دست میگیرد، به خیابان میآید و به رقص و شیرینکاری و خواندن شعرهای ضربی به
رقص میپردازد و درست قبل از نوروز خبر نوروز را می دهد.
وسایل لازم برای کاردستی حاجی فیروز :
مقوا نازک و یا کاغذ ضخیم پارچه نمدی قرمز، سیاه و سفید چسب پرگار و دکمه قیچی مدادتکه
ای نخ یا کاموا روبان طلایی آماده
یک دایره با پرگار روی مقوا رسم کنید و با قیچی ببرید.
سپس روی پارچه نمدی سیاه بگذارید و یک دایره ببرید.
پارچه را روی مقوا بچسبانید.
سپس یک مثلث روی مقوا بکشید و با قیچی ببرید.
مثلث را روی پارچه قرمز گذاشته و برش بدهید.
پارچه مثلثی را به مقوا بچسبانید.
سپس مثلث را به عنوان کلاه روی دایره (سر حاجی فیروز)بچسبانید.
دو دایره کوچک روی پارچه سفید بکشید برش بدهید و به عنوان چشم روی صورت بچسبانید.
دکمه را روی چشم ها بچسبانید.
یک دهان خندان روی پارچه قرمز بکشید و ببرید.در نهایت به عنوان دهان روی صورت بچسبانید.
روبان آماده را روی کلاه بچسبانید.
یک حلقه با نخ یا کاموا پشت مقوا بچسبانید.
در نهایت آویز را به دیوار اتاق بچسبانید…
بد نیست درباره حاجی فیروز بیشتر بدانید
در برخی منابع گفته میشود که نمایشِ حاجی فیروز، ریشه در فرهنگِ میانرودان دارد. برخی منابع دیگر، ریشهٔ حاجی فیروز را بسیار دیرینهتر و پیوسته به دورهٔ برزِ بابل میدانند.[۳] حاجی فیروز همچنین به نمایشهای کُهنِ کوسه برنشین و میرنوروزی پیوست داده شدهاست؛ نمایشهایی که کنایهآمیز و در واخواستِ شاه برگزار میشدهاند.[۴]
مهرداد بهار، نویسنده و پژوهشگرِ ایرانی، حاجی فیروز را وابسته به جشنهای سیاوش دانستهاست. به گفتهٔ او، گمان میرود که این چهره، برگرفته از یکی از اسطورههای تموز، ایزدِ کشاورزی و چارپایان، در میانرودان باستان باشد. او سپس ادعا کرد که چهرهٔ سیاهشدهٔ حاجی فیروز، گویای بازآمدنِ او از سرزمینِ مردگان است، و جامهٔ سرخِ او، نشان از خونِ سیاوش دارد. او همچنین گفتهاست که واژهٔ سیاوش میتواند به معنیِ «مردِ سیاه» یا «سیاهرخ» باشد.[۵]
کتایون مزداپور، اسطورهشناس و استاد زبانهای باستانی، در مصاحبهای، از ترجمهٔ لوحی اکدی گفتهاست و آن را تأییدی بر ایدهٔ مهرداد بهار دانستهاست. در آن لوح، چنین آمده که دوموزی (شوهرِ ایزد تموز)، در نیمی از سال، با جامهٔ سرخ و در حال نواختن دایرهزنگی، دنبک، ساز و نیلبک، به دنیای زیرزمین رفته تا همسر خود را بازگرداند؛ و این سرگذشت، گویای آغاز دوبارهٔ باروری بر زمین است.[۶]
مهدی اخوان ثالث، در پاورقیِ خود در سرودهٔ ارغنون، با نشان دادنِ بیزاری از حاجی فیروز، آن را «بقایای نفرتانگیز عهد توحش و بردهداری» نامیدهاست.[۷]
از روی پیوند دادهشدن به نژادپرستی، حمید دباشی و گلبرگ باشی خواهانِ دگرش یا زُدایشِ این چهره شدهاند.[۸]
حاجی فیروز همچنین برای همگونگیاش با پیتر سیاه، یک چهرهٔ فولکلور هلندی، در رسانهها و نویسهها پرداخته شدهاست؛ به ویژه که هردو، سرخپوش و سیاهپوست هستند.[۸]
هنر در خانه – ویکی پدیا