
متاسفانه تحقیقات نشان می دهد که میزان ابتلا به آلزایمر در زنان بیشتر از مردان است
آلزایمر بیماری است که در آن بخشی از حافظه انسان از دست می رود و فرد قسمتی از خاطراتش را فراموش خواهد کرد. در این مطلب می خواهیم دلایل شیوع بیماری آلزایمر در زنان را بررسی کنیم و ببینیم به چه دلیل این بیماری در برخی افراد شایع تر است. با نیک صالحی همراه باشید
دلایل شیوع بیماری آلزایمر در زنان
در کنفرانس بین المللی انجمن آلزایمر (AAIC) در شهر لس آنجلس، دو تحقیق جدید در مورد بیماری آلزایمر یا بیماری فراموشی مطرح شد. در این پژوهش ها سعی شده تا به سؤالی در دنیای پزشکی که مدت ها بی جواب مانده پاسخی داده شود: چرا زنان نسبت به مردان بیشتر به بیماری آلزایمر و زوال عقل دچار می شوند؟
این دو پژوهش همچنین به بررسی ژن های زنان و مردان و احتمال ارتباط آن ها در مبتلا شدن به بیماری آلزایمر می پردازند. محققین دریافتند نحوه پخش شدن پروتئین های سمی در مغز که منجر به زوال عقل می شوند، در زنان به شکلی متفاوت از مردان صورت می پذیرد.
در حال حاضر حدود دو سوم از افراد مبتلا به بیماری آلزایمر در آمریکا را زنان تشکیل می دهند. علت اصلی این مسئله هنوز مشخص نشده ولی فرضیه سنتی بر این باور است که به دلیل طول عمر بیشتر زنان نسبت به مردان، طبیعی است که آن ها درصد بیشتری از افراد مبتلا به آلزایمر را به خود اختصاص دهند. اما تنها طول عمر بیشتر عامل استعداد بالاتر زنان در ابتلا به بیماری آلزایمر نیست.
یکی از مواد سمی که در مغز افراد مبتلا به آلزایمر انباشته می شود، پروتئین تاو (Tau) است.
این پروتئین ها در حالت عادی به سلامت نورون ها کمک می کنند اما وقتی به هم بچسبند
اوضاع کاملاً فرق می کند. این پروتئین ها با اتصال به یکدیگر به توده های نوروفیبریلار
(Neurofibrillary) تبدیل شده و یکی از دلایل مرگ نورون ها و فراموشی در فرد هستند.
دلیل شیوع بیماری آلزایمر در زنان
محققین دانشگاه Vanderbilt به کمک روش برش نگاری با گسیل پوزیترون (Positron Emission Tomography)
مغز افراد را اسکن کرده تا به نحوه توزیع گره های پروتئین تاو در مغز مردان و زنان پی ببرند.
در این آزمایش اسکن مغزی زنان و مردان مبتلا به اختلال شناختی خفیف (MCI) یا به عبارت دیگر زوال عقل خفیف، نشان می داد که شبکه های توده ای پروتئین تاو در مغز زنان تفاوت های بسیاری با شبکه های توده ای پروتئین تاو در مغز مردان دارند. پژوهشگران معتقدند تفاوت در نحوه به هم پیوستن قسمت های مختلف در مغز زنان نسبت به مردان، علت توزیع سریع تر توده های پروتئین تاو در مغز آنهاست.
«سپیده شکوهی» یکی از پژوهشگران دانشگاه Vanderbilt می گوید:
«تفاوت هایی که در ساختمان و عملکرد مغز زنان و مردان مشاهده کردیم نشان می دهند
زنان بیشتر در معرض ابتلا به بیماری آلزایمر هستند.»
پژوهش دیگری که در این کنفرانس ارائه شد، ۱۱ ژن مختلف وابسته به جنسیت را به آلزایمر
مرتبط می کند. ژن های CD1E و PTPRC که در سیستم ایمنی بدن وجود دارند، زنان را
بیشتر از مردان در معرض ابتلا به آلزایمر قرار می دهند.
«برایان کانکل» استاد همهگیرشناسی (Epidemiology) از دانشگاه میامی که
در این پژوهش نقش داشته می گوید:
«ممکن است ژن های زنانه و مردانه در ابتلا به آلزایمر و پیشرفت این بیماری دخیل باشند.
البته به تحقیقات بیشتری برای آگاهی از میزان نقش داشتن این ژن ها در ابتلا به این بیماری
نیاز بوده و باید دید می توان از آن ها برای شناسایی مردان و زنانی که در خطر ابتلا به
این بیماری هستند استفاده کرد یا خیر.»
جزئیات بیشتر درباره بیماری آلزایمر در زنان
به گفته متخصصان بیماری آلزایمر یکی از شایعترین انواع زوال عقل یا اختلال مشاعر است و در واقع مجموعهای از اختلالات مغزی است که توانایی انجام فعالیتها و کارهای روزمره را از بیمار سلب و انجام امور عادی زندگی را برای وی دشوار میسازد. هر چند این بیماری در زن و مرد دیده میشود، اما در زنان شایعتر است.
در حال حاضر درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد، اما روشهای درمانی که نشانههایی از
امید را نوید میدهد وجود دارد. تحقیقات برای یافتن علت بیماری با جدیت در حال انجام است
و یک روز درمان قطعی و یا پیشگیری از بیماری تحقق پیدا خواهد نمود.
بیماری آلزایمر چیست؟
آلزایمر یکی از بیماریهای مغز است که باعث کاهش مستمر حافظه بیمار میگردد.
کاهش حافظه به تدریج به دمانس (خردزدایی) که فقدان عملکردهای ذهنی (قدرت تفکر،
یادآوری، منطق و قدرت تجزیه و تحلیل) است، تبدیل شده و با زندگی روزمره بیمار تداخل مینماید.
آلزایمر به تدریج ظاهر میشود و باعث میگردد که بیمار حوادثی را که اخیرا رخ داده است، فراموش کرده و از انجام وظایف عادی روزمره زندگی ناتوان گردد. شدت پیشرفت بیماری از فردی به فرد دیگر متفاوت بوده و باعث تغییر رفتار، تغییر شخصیت، سردرگمی و اختلال در قضاوت بیمار میشود. بیمار در برقراری ارتباط مشکل پیدا میکند. تلاش وی در یافتن لغات و تفکر هدفدار به شکست منجر میگردد و نهایتا بیمار کاملا در مراقبت از خود ناتوان میگردد.
زنان و بیماری آلزایمر
به دلایلی که هنوز روشن نشده است، زنان بیشتر از مردان به آلزایمر مبتلا میشوند. شاید یکی از
دلایل عمده آن است که زنان به طور متوسط بیشتر از مردان عمر میکند و همزمان با افزایش سن،
شیوع آلزایمر بیشتر میشود.
گفته میشود که ممکن است در دوران یائسگی به علت کاهش هورمون استروژن، زمینه بروز آلزایمر فراهم گردد، اما این مطلب تایید نشده است و تحقیقات بسیاری لازم است انجام شود تا نشان دهد آیا تجویز استروژن، درمان موثری برای آلزایمر میباشد یا خیر؟
علت دیگر میتواند تحصیلات کمتر زنان و حضور کمتر آنان در عرصههای اجتماعی باشد.
البته اینها فرضیاتی هستند که در حال حاضر به دقت تحت بررسی است.
البته هر عاملی که باعث افزایش فشار خون و بالا رفتن کلسترول شود، تغذیه نامناسب،
فعالیتهای فکری پیش پا افتاده و استفاده نکردن از خلاقیت و قوای ذهنی، همچنین تعامل
اجتماعی کمتر، اینها عوامل محیطی موثر در ابتلا به بیماری آلزایمر هستند.
برنا و تبیان