
حمام تاریخی شیخ در مرکز شهر سلماس قرار گرفته که سالانه گردشگران زیادی برای بازدید از این مکان میروند. بهتر است بدانید که اختصاص دادن ۱ الی ۲ ساعت برای بازدید از این حمام تاریخی کافی است.
حمام شیخ از آثار بی نظیر و تاریخی آذربایجان غربی می باشد. این حمام در شهر سلماس واقع شده است. حمام شیخ مساحتی به اندازه ۸۶۰ متر مربع دارد. جالب است بدانید که این حمام هفت گنبد دارد که بزرگترین آن سربینه یا رختکن نام دارد. در قسمت زیر تصاویر جالب از حمام شیخ سلماس که معروف ترین اثر تاریخی این شهر است را قرار داده ایم. برای مشاهده این عکس ها در نیک صالحی همراه ما باشید.
حمام شیخ سلماس
تصاویری از حمام تاریخی و بی نظیر در آذربایجان غربی را مشاهده کنید.
معرفی حمام تاریخی سلماس
مجموعه فرهنگی هنری حمام شیخ سلماس که همه ساله در نوروز پذیرای گردشگران بسیاری می باشد، از آثار حائز اهمیت تاریخی آذربایجان غربی محسوب می شود.
حمام این مجموعه فرهنگی بی نظیر پس از زلزله سال ۱۳۰۹ در زمان حکومت رضاخان در بخش جدید شهر با معماری سنتی ایرانی به همت مرحوم محمد تسوجی بنا شده و در سال ۱۳۱۲ مورد بهره برداری قرار گرفته است.
در آن زمان دونهر جنوبی و غربی شهر تامین کننده آب این حمام بوده اند، به طوریکه یک منبع برای ذخیری آب سرد و یک منبع برای ذخیره آب گرم در یک انبار سرپوشیده در نظر گرفته شده بود.
این حمام با مساحت ۸۶۰ متر مربع، دارای پلان مستطیل شکل بوده که ۳۵۰ سانتیمتر از سطح خیابانی که در مرکز آن واقع شده پائین تر است و برای سرکشی به موتورخانه آن نیز دو درب چوبی ورودی از ضلع جنوبی و یک درب از ضلع غربی جهت تعبیه شده است.
مصالح ساختمانی استفاده شده در پی حمام، سنگ های معدنی با ملات ماسه و آهک می باشد و دیوارهای آن با تلفیق سنگ و آجر به سبک تفلیسی کارشده و درکل می توان گفت مصالح به کار رفته در بنا عبارتند از سنگ، آجر، گچ، آهک و ماسه است .
تاریخچه حمام شیخ
این مجموعه فرهنگی و تاریخی بی نظیر پس از زلزله سال ۱۳۰۹ در زمان حکومت پهلوی اول (رضا خان) در بخش جدید شهر با معماری سنتی ایرانی به همت مرحوم محمد طسوجی در مدت سه سال احداث شد و حمام در حدود سال ۱۳۱۲ مورد بهره برداری قرار گرفت. این حمام بعد ها توسط شخصی به نام حاج مجتبی انتظاری، معروف به شیخ، اداره می شد و به همین دلیل به حمام شیخ شهرت یافت و زبانزد خاص و عام شد. حمام شیخ تا سال ۱۳۶۴ مورد استفاده قرار می گرفت و پس از فوت شیخ تعطیل شد. در ۲۵ اسفند ماه سال ۱۳۷۹ به کوشش سازمان میراث فرهنگی این حمام در فهرست آثار ملی به ثبت رسید. اکنون حمام شیخ سلماس پس از پنج دوره مرمت و بازسازی به مجموعه فرهنگی و هنری و نمایشگاه آثار مردم شناسی تبدیل شده و پذیرای مسافران نوروزی شهر سلماس است.
معماری حمام تاریخی سلماس
مساحت این حمام تاریخی ۸۶۰ متر مربع بوده و دارای پلان مستطیل شکل است. آب این حمام از دو نهر جنوبی و غربی شهر تامین می شد. آب سرد در یک انبار سر پوشیده و آب گرم در یک انبار دیگر آماده می شد. ظروف بزرگ مسی به نام تیان برای تهیه آب گرم حمام مورد استفاده قرار می گرفت. آب گرم با سوخت هیزم و فضولات حیوانی تهیه می شد. حمام شیخ دارای دو بخش عمومی و خصوصی بود که هفته ای دو روز به خانم ها و بقیه روز ها به آقایان اختصاص داشت.
در پی حمام از مصالحی همچون سنگ های معدنی با ملات ماسه و آهک استفاده شده است و دیوار های این حمام تاریخی با تلفیق سنگ و آجر و به سبک معماری تفلیسی کادر شده است که موجب ایجاد سطح اتکا بیشتر و جلوگیری از نفوذ رطوبت به بخش های فوقانی است. این حمام دارای ۷ گنبد است که بزرگترین گنبد آن سربینه یا رختکن نام دارد. گنبد مرکزی حمام بر روی ۸ ستون سنگی تراش دار بنا شده است. ستون ها و سر ستون ها به وسیله سرب به هم متصل شده اند.
معرفی جاذبه های حمام تاریخی سلماس
شاید برای ما که حتی یک بار هم شده در عمرمان حمام های سنتی را تجربه کردهایم، دانستن شیوه استحمام گذشتگان چندان جذاب نباشد؛ اما برای نسلهای بعد از ما که فاصله تختخواب تا حمامشان فقط به اندازه چند قطعه سرامیک است حتماً جالب خواهد بود که بدانند گذشتگان چطور آب حمام را گرم میکردند. کجا سر و تنشان را میشستند و کجا لباس به تن میکردند. یا اینکه آداب حمام کردنشان چه بود. برای همین هم هست که ساختمان حمام بهتنهایی میتواند کتاب تاریخ و روانشناسی باشد.
اینها وقتی جذابتر میشود که هرازگاهی به هر بهانهای نمایشگاهی از آثار مردمشناسی در آن برگزار شود. نورپردازی زیبای بنا هم عامل دیگری است بر جذابیت آن. همه این ویژگیهایی که گفتیم در حمام شیخ سلماس هست. ضمن اینکه این بنا در بافت تاریخی شهر قرار دارد و به خیلی از آثار تاریخی دیگر نزدیک است. با این اوصاف در کنار بازدید از حمام میتوانید به بافت تاریخی شهر نیز سری بزنید.
اهمیت بازدید از معروف ترین اثر تاریخی سلماس
اینجا شما و فرزندانتان میتوانید با ابزار و آلات کشاورزی، صنعت و حتی وسایل قدیمی آشپزخانه آشنا شوند. روش لباس پوشیدن و طرحها و رنگهای لباسهای سنتی شهر را ببینند و فرهنگ و تمدن منطقه را در قالب نمایشگاهی ارزشمند مطالعه کنید. بازدید از چنین مکانی فرصتی مغتنم است که انسان سختی و رنج زندگی در گذشته را با آسودگی زندگی ماشینی امروز مقایسه کند و کمی بیشتر قدردان موهبتهای پروردگارش باشد. همچنین این چنین بناهایی به ما یادآوری میکنند که ریشهای محکم در خاکی ارزشمند داریم و تاریخی و تمدنی به گستره هزاران سال گردش زمین. همه اینها در کنار هم هویت ملی ما را خاطرنشان میکنند و به ما میآموزند که با تکیه بر گذشته پرافتخارمان، آیندهای روشن برای خود رقم بزنیم.
چگونه به حمام شیخ برویم؟
حمام شیخ اکنون در منطقه مرکزی شهر سلماس و در داخل بازار خیابان سوره ای و بافت قدیمی شهر نظر هر بیننده ای را به سوی خود جلب می کند.
در سال های اخیر به همت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی این اثر تاریخی در قالب موزه مردم شناسی به ایفای مسپولیت فرهنگی می پردازد.
اگر قصد سفر به شهر باستانی، تاریخی و زیبای سلماس در ۹۰ کیلومتری ارومیه مرکز استان آذربایجان غربی را دارید حتما از اثر تاریخی حمام شیخ این شهرستان بازدید کنید.
جاهای دیدنی نزدیک به حمام شیخ
برایتان گفتیم که حمام شیخ در بافت تاریخی شهر است و در کنار بازدید از آن میتوانید به چند بنای تاریخی دیگر هم سری بزنید. برای مثال مسجد جامع شهر در چند قدمی آن است. کمی که دورتر شوید، شاید به اندازه یکیدو ایستگاه اتوبوس آنطرفتر، میتوانید سراغ کلیسای هفتوان را بگیرید که یکی دیگر از جاذبه های شهر سلماس است. امزاده کهنه شهر هم با ۱۴ کیلومتر و نقش برجسته خان تختی هم با حدود ۱۸ کیلومتر فاصله با این حمام، از دیگر مکانهای دیدنی شهر هستند.
ایسنا , ایرنا , سفر مارکت , ره بال آسمان