چهارطاقی بازه هورهی:قدیمی ترین و کهن‌ترین گنبد جهان

چهارطاقی بازه هورهی مربوط به دوره اشکانیان است. از جاهای دیدنی مشهد به شمار می رود. در واقع یک بنای سنگی به‌جا مانده از دوره ساسانیان است که به ثبت ملی رسیده است. این آثار ملی در در روستایی به نام بازه هور واقع شده است. که اختر شناسی از جمله کاربرد این مکان است.

چهارطاقی بازه هورهی

چهار طاقی بازه هوره در حاشیه جاده قدیمی مشهد به تربت حیدریه قرار گرفته است و از جاهای دیدنی مشهد به شمار می رود. در گذشته های دور این مکان در مسیر حرکت کاروان های قدیمی سیستان بلوچستان، کرمان و جنوب خراسان قرار داشت. در مورد این بنا نظرات مختلفی وجود دارد. برخی مورخان معتقدند، بنا دارای ویژگی های دوره پارتیان است. هرتسفلد معتقد است که این بنای تاریخی، یک بنای ساسانی است. و قدیمی ترین بنای چهار طاقی است که در ایران بنیان گذاشته شده است. آرتور پوپ مورخ معروف این بنا را قدیمی ترین گنبد ساخته شده در جهان می داند.

مهم‌ترین یادگار دوره ساسانی

تاریخ بنا چهارطاقی

بنای چهارطاقی بازه‌هور در دوره پادشاهی اشکانیان که از ۲۴۹ پیش از میلاد تا ۲۲۶ میلادی برقرار بوده و در محدوده خراسان بزرگ مقر خاندان پارتی، ساخته شده‌است. «آرتور اپهام پوپ» شرق‌شناس برجسته آمریکایی، معتقد است که سقف نیم دایره این بنا، کهن ترین گنبد جهان است. بنای چهار طاقی بازه هور دارای سه ورودی است و ساختار بنا به گونه ای است که به نظر می‌رسد بخشی برجای مانده از یک مجموعه سازه بوده‌است.

کهن‌ترین گنبد جهان

معماری چهار طاقی

بازه هور در عین سادگی بسیار جالب و معمایی است. یک اتاق مربعی شکل به همراه چهار ستون پهن و عریض که توسط سقف گنبدی شکل پوشیده شده است. ازنوع معماری این بنا به نظر میرسد که این چهار طاقی بازه هور، بازمانده‌ای از یک مجموعه معماری بزرگ باید باشد. فضای این چهار طاقی از چهار طرف باز است و فضای ورودی دارای سه درگاهی بلند است. ورودی اصلی بنا در ضلع غربی قرار دارد. در اطراف این بنا از الوارهای چوبی در کنج‌های مربع به منظور تبدیل مربع به ۸ ضلعی استفاده شده است.

ابعاد این بنا ۲۳ متر در ۱۵٫۵ متر بوده و دارای گنبدی به ارتفاع ۷ متر می‌باشد همچنین ضخامت ستون‌ها از بیرون به ۶ متر می‌رسد. در اطراف بنای سنگی چهار طاقی بازه هور، الحاقاتی چون راهرو، ایوان و دیوار وجود داشته است که هنوز آثاری از آن‌ها به چشم می‌خورد. مصالح به کار رفته در چهار طاقی بازه هور سنگ و گچ و الوارهای چوبی است و با ساده‌ترین مصالح ممکن زیباترین نوع معماری خلق شده است که خود تاییدی بر علم و هنر ایرانیان است.

قدیمی‌ترین چهارطاقی ایران

ویکیپدیا، هم اقلیم، سفرآسآ