بازار زنجان از بازارهای معروف و سنتی کشورمان است. هنگام سفر به شهر زنجان حتما از این بازار بزرگ بازدید کرده و لوازم مورد نیازتان را تهیه کنید. در این میان چاقوی زنجان خیلی معروف است که می توانید به عنوان سوغات از بازار تهیه کنید.
بازار زنجان طولانی ترین بازار سرپوشیده ایران است. ساخت این بازار در سال ۱۲۰۵ هجری قمری آغاز شد و در سال ۱۲۱۳ به پایان رسید. بازار زنجان شامل کاروانسراهای معروف و گرمابه حاج داداش است که امروزه به سفره خانه سنتی تبدیل شده است. در قسمت زیر به معرفی بازار سنتی زنجان طولانی ترین بازار سر پوشیده ایران پرداخته ایم. برای افزایش اطلاعاتتان در این زمینه در نیک صالحی همراه ما باشید.
بازار سنتی زنجان
معرفی بازار سرپوشیده و تاریخی استان زنجان که حتما برایتان جالب خواهد بود.
قسمت های مختلف بازار سنتی زنجانآشنایی با بازار زنجان
بازار زنجان طولانی ترین بازار سرپوشیده ایران است. این بازار در دوران آغا محمد خان قاجار آغاز و در سال ۱۲۱۳ در زمان فتحعلی شاه قاجار خاتمه یافته و مساجد و سراها و گرمابه‌ها در سال ۱۳۲۴ هجری قمری به آن اضافه شده‌است. مجموعه بازار قدیمی به صورت یک خط مستقیم به عنوان بازار بالا و پایین به دو قسمت شرقی و غربی تقسیم شده‌است. گستردگی جغرافیایی بازار زنجان و تنوع راسته‌ها، تعدد سراها و کاروانسراهای درون‌شهری در راسته‌های فرعی که هرکدام به نامی و به فعالیتی خاص اختصاص یافته و وجود مساجد فراوان گویای پویایی این مجموعه در طول زمان‌های گذشته و شرایط حاکم بوده‌است. این بازار از سوی غرب و شرق گسترده شده و بدین لحاظ بازار پائین و بازار بالا تقسیم و نامگذاری شده‌است.
تاریخچه بازار زنجان
در زمان آقا محمد خان قاجار سنگ بنای ساخت طولانی‌ترین بازار ایران در زمینی به مساحت ۱۵ هکتار در زنجان بنا نهاده شد و ۸ سال پس از آن، در دوران پادشاهی فتحعلی شاه، ساخت این بازار تاریخی و مهم به پایان رسید البته ناگفته نماند که از دوران صفویه، اکثر معاملات مردم شهر در این قسمت انجام می‌شد و همین امر، تاثیر بسزایی در ساخته شدن بازار زنجان در سال‌های بعدی داشت. این بازار شامل دو بخش غرب و شرق است که به نظر می‌رسد بخش غربی آن قدمت بیشتری دارد. زیرا در سمت غربی بازار زنجان می‌توان آن حال و هوای سنتی را به خوبی حس کرد.
فنون معماری و سبک بازار زنجان
تکنیک‌های معماری و سبکها وشیوه‌های تزئینی دوران قاجار در راسته‌ها، حجره‌ها، چهار سوقها، مساجد، سراها و کاروانسراهای درون‌شهری، گرمابه‌ها به شکل زیبا اجرا شده‌است. این فنون عبارتند از: کاربرد انواع طاق و قوسهای هلالی، جناغی و ضربی، و گهواره‌ای خاصه در راسته‌های اصلی و فرعی، مزین به آجر چینیهایی با طرحهای مختلف هندسی خفته، راسته، و حصیری، و بکارگیری آجر و کاشی به سبک قدیمی، و کاشیکاری به رنگها و طرحهای قاجاری درسطوح خارجی و داخلی بناها، طاق نماها، طاق و قوسها و همچنین ستون نماهای گلدانی. اوج این سبک‌های معماری و شیوه‌ها و نو آوری های تزئینی در اجزاء و ارکان مساجد تاریخی زنجان مخصوصاً مسجد جامع زنجان به ظهور رسیده‌است.
مجموعه بازار زنجان در فهرست آثار ملی کشور ایران به ثبت رسیده‌است
معرفی راسته های بازار زنجان
راسته‌های اصلی
راسته اصلی بازار زنجان از خیابان سعدی شروع شده و پس از قطع آن توسط خیابان فردوسی ، در خیابان اصغریه به پایان می‌رسد و در حدود یک کیلومتر درازا دارد. در بدو شروع بازار از سمت شرق، دو راسته به موازات یکدیگر شکل می‌گیرند که هر یک به سراهای مختلفی مرتبط می گردند این دو راسته، راسته امامزاده و راسته عبدالعلی بیک نام دارند.
راسته‌های فرعی
تنوع مشاغل و گردش در جهت استقرار صنوف همسان باعث تشکیل راسته‌های تخصصی و فرعی در اطراف راسته اصلی می شود که در بیشتر موارد به عرضه نوع خاصی از اجناس یا خدمات اشتغال می‌یابند. راسته‌های حاج حسن، ترابی، حاج حیدر، انگورانی، صباغ‌ها، رستمخانی و آقا از جمله راسته های فرعی بازار زنجان محسوب می‌شوند. مهمترین شاخه فرعی بازار، راسته حجه الاسلام است که بموازات راسته اصلی بوجود آمده و به قیصریه متصل می‌شود.
طولانی ترین بازار سرپوشیده ایرانسوغات مخصوص بازار زنجان
وقتی حرف از شهر زنجان به میان می‌آید، همه یاد چاقوهای بسیار خوب و با کیفیت این شهر می‌افتند. از این رو، فضای داخل بازار زنجان پر از مغازه‌های چاقوفروشی است. البته غیر از چاقو، زنجانی‌ها در ساخت سایر اجناس با لبه تیز مثل قیچی، قلم، دشنه، ناخن گیر، قداره و شمشیر هم تبحر فوق العاده‌ای دارند که همه این اجناس در داخل بازار زنجان یافت می‌شوند. در کنار این‌ها، سوغاتی‌های مختلف شهر زنجان از جمله انواع قالی‌های دستباف و زیبا، انواع وسایل مسی، نوعی پاپوش سنتی به نام چاروق و خوردنی‌ها، سبزیجات و شیرینی‌های متنوع، همگی در بازار زنجان توجه شما را به خود جلب خواهند کرد.
مسیر دسترسی به بازار سنتی
برای رسیدن به این بازار باید خود را به میدان انقلاب و خیابان عاصم زنجان برسانید. این کار را می توانید با استفاده از وسایل نقلیه عمومی همچون تاکسی و اتوبوس نیز انجام دهید و خود را به این خیابان برسانید.
فصل مناسب برای بازدید از بازار زنجان
چه زمستان باشد و چه تابستان، هیچ فرقی ندارد. چراکه برای بازار زنجان فصل خاصی تعریف نشده است. در هر روزی از سال که شما قدم در بازار زنجان بگذارید، با غوغایی از جمعیت روبرو خواهید شد. بنابراین نمی‌توان زمان خاصی برای بازدید از این بازار تعریف کرد. اما اگر چندان با آب و هوای سرد سازگاری ندارید، بهتر است با توجه به آب و هوای شهر زنجان، فصل‌های گرم سال را برای بازدید از این بازار انتخاب کنید. البته این سخن بدین معنا نیست که فصل زمستان باعث سردی بازار می‌شود. زیرا معماری داخل بازار به نحوی است که فضای داخل آن را از گزند سرمای زمستان و گرمای تابستان در امان نگه می‌دارد.
مسجد چهل ستون بازار
این مسجد در ضلع شرقی و بخش بالای بازار واقع شده است که یکی از حوضه های علمیه معروف در زمان قاجار نیز بوده است. این مسجد دارای شبستان های بزرگی است که طاق آن بر روی ۳۲ ستون قرار دارد. محراب این مسجد با رسمی بندی و کاشی معقلی (کاشی معقلی به نوعی کاشی مزین به خطوط کوفی بنایی گفته می شود که برای تزئین سطوح مختلف در معماری سنتی استفاده می شود) آرایش شده و ازاره‌های آن نیز مزین به کاشی هایی با طرحهای گل و بوته (طرح گلدانی) است که متأثر از مکتب کاشی کاری دوران قاجار است.
کاروانسراهای بازار
سراها یا کاروانسرا ها محلی برای بازرگانانی بوده است که از شهر های دیگر برای داد و ستد به این محل می آمدند و برای مدتی که در شهر بودند می توانستند در این مکان به استراحت بپردازند، همچنین محل اصلی تجارتخانه ها نیز به حساب می آمدند. سراهای ملک، حاج شعبان، حاج فتح ا…،حاج جواد، نهالی، شاطرعلی، حاج رحمان قربانی، حاج کلبعلی، حاج شامی، بالا و پائین از جمله سراهای بازار زنجان هستند.
گرمابه حاج داداش
گرمابه “حاج داداش” از بناهای تاریخی ارزشمند در دل بازار تاریخی زنجان است که امروز صاحبان این بنا با تغییر کاربری آن، فضای مفرح و دلنشینی در قالب سفره خانه سنتی پدید آورده اند که آرامش و ذوق هنر ایرانی را نشان می دهد.
این بنا نیز که به سفره خانه سنتی تبدیل شده است، در قلب بازار قدیمی زنجان واقع است. این بنا حدود ۱۰۰ سال پیش بعنوان حمام احداث شد و هم‌اکنون با حفظ بافت قبلی و با انجام اندکی تغییر و تزیینات زیبای سنتی بعنوان سفره‌خانه برای پذیرایی گردشگران و اهالی شهر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
راسته مسگرها در بازار زنجانجاهای دیدنی نزدیک به بازار
موزه رختشویخانه: ۹۰۰ متر
موزه مردان نمکی: ۱ کیلومتر
پارک اندیشه: ۱.۹ کیلومتر
موزه سنگنوشته‌های تاریخی زنجان: ۲.۱ کیلومتر
باغ معینی: ۲.۸ کیلومتر
بوستان نرگس: ۷.۶ کیلومتر
هتل های نزدیک بازار
هتل سنتی ددمان: ۱.۹ کیلومتر
هتل آسیا: ۲.۱ کیلومتر
هتل پرسپولیس: ۲.۳ کیلومتر
هتل سپید: ۲.۴ کیلومتر
هتل پارک: ۳.۳ کیلومتر
هتل بزرگ زنجان: ۶ کیلومتر
سفر مارکت , ویکی پدیا , مستر بلیط , خبرگزاری مهر
