ماندگاری بالای درمان اعتیاد با متادون

به گفته رئیس مرکز تحقیقات اعتیاد، درمان اعتیاد به وسیله متادون، از ماندگاری بالایی برخوردار است که گاهی تا ۷۰ درصد موارد را شامل می شود، در صورتی که سایر روشها، موفقیت ۱۰ تا ۲۰ درصدی را به همراه دارند. دکتر آذرخش مکری عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در گفت و گو با خبرنگار بهداشت و درمان خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) واحد علوم پزشکی تهران، گفت: روش درمانی صحیح با متادون شامل جایگزینی این ماده با مواد مخدرغیر قانونی است. به طوری که بیمار با مصرف طولانی مدت این دارو، سلامت روان و شخصیت خود را بازیابد. وی افزود: تا زمانی که فرد از متادون استفاده می‌کند، به مصرف مواد مخدر روی نمی‌آورد زیرا اثر این ماده در مغز، مشابه مواد مخدر است اما برای ایجاد اثربخشی لازم، نیازمند مصرف طولانی مدت می باشد. طی این مدت بیمار از نظر شخصیتی ملایم‌تر شده و با کاهش میل به رفتارهای ناگهانی و آسیب‌زا، فرصتی برای زندگی طبیعی فرد ایجاد می‌شود.

وی در ادامه اظهار داشت: علاوه بر این، متادون عوارض جانبی عمده‌ای ندارد اما مصرف همه روزه دارو به منظور پشگیری از بروز علائم جسمی ناشی از قطع ناگهانی آن، ضروری است.

دکتر مکری گفت: مصرف این دارو در معتادان پرخطر تأثیر بیشتری دارد. این افراد معمولاً دارای سابقه تزریق، زندان، مصرف مواد سنگین مثل کراک و هروئین تزریقی، مشکلات اجتماعی و روانی و عدم توانایی مالی جهت تهیه مواد مخدر هستند. اما در سایر افراد که درصد عمده‌ای از معتادان را تشکیل می‌دهند، نیازی به درمان طولانی مدت با این دارو وجود ندارد.

وی گفت: مطالعات نشان داده، متادون در کاهش جرائم ناشی از مواد مخدر، انتقال HIV و قاچاق مواد مخدر بسیار مؤثر است و در مناطقی با برنامه‌های منظم مصرف آن، اعتیادهای بدخیم، مرگ و میر، مسمومیت ناشی از مصرف مواد و رفتارهای مجرمانه کاهش چشمگیری دارد.

وی افزود: امروزه امکان ابتلای معتادان به HIV با مصرف متادون به یک سوم و حتی یک دهم تقلیل می‌یابد. لذا این روش، بهترین ابزار پیشگیری در جوامعی است که اکثر موارد HIV آنها، ناشی از اعتیاد است.

دکتر مکری گفت: مصرف کوتاه مدت این دارو، صرفاً مداخله‌ای کم اثر است که در بخشنامه اخیر وزارت بهداشت نیز با آن مقابله شده است.

رئیس مرکز تحقیقات اعتیاد گفت: در این مرکز طی سال‌های اخیر، حدود ۴۵۰ بیمار در قالب طرح کوتاه مدت ۲۱ روزه تحت درمان قرار گرفتند که برخلاف اشتیاق پزشکان و بیماران به این روش، موفقیت آن از ۷۰ درصد در روش اصلی به ۱۵ تا ۲۰ درصد کاهش یافت. لذا به نظر می‌رسد درمان کوتاه مدت با متادون مزیتی به سایر روش‌ها ندارد.

وی افزود: محدود کردن متادون از جهاتی نیز منطقی است چرا که برخی افراد پس از درمان کوتاه مدت با متادون، بهبود پیدا نمی‌کردند. این امر به ایجاد باوری غلط در بیماران و جامعه پزشکی انجامید که درمان با متادون را کم اثر می دانست. در حالی که این نقص ناشی از شیوه درمان بود نه دارو.

وی در پایان گفت: داروی بوپرنورفین نیز اثری مانند متادون دارد و درمان طولانی مدت آن با موفقیت بالایی همراه است. اما در کوتاه مدت، بهتر از متادون عمل می کند. بنابراین در مواردی که درمان طولانی مدت لازم نیست، مصرف بوپرنورفین توصیه می شود که در بخشنامه اخیر وزارت بهداشت نیز بر این مسئله تأکید شده است.