در این مطلب به موضوع ذکر شروع غذا پرداخته ایم.
اگر به احکام اسلام مقید هستید حتما ذکرهای مختلفی در طول روز تکرار می کنید یکی از مهمترین ذکرها مربوط به شروع غذا می باشد بد نیست در ادامه همراه با Niksalehi شوید تا درباره ذکر شروع غذا بیشتر بخوانید.
ذکر شروع غذا
روایات در این زمینه چنین میگویند:
۱٫
امام موسای کاظم(علیه السلام) میگوید : پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله) به امام علی(علیه السلام) سفارش نمود: یا علی
هنگامی که شروع به خوردن غذا نمودی، بسم اللّه بگو، و هنگام پایان غذا بگو الحمد لله؛ چرا که دو
فرشته نگهبانت از تو جدا نمیشوند تا حسنات را برایت بنویسند، مگر اینکه خودت آنها را از خویشتن جدا کنی.
[۱]
۲٫
امام صادق(علیه السلام) میفرماید : هنگامی که سفره پهن شد، بگو بسم اللّه و هنگام آغاز و پایان غذا نیز
بسم الله بگو و هنگامی که سفره جمع شد بگو الحمد لله.
[۲]
اهمیت یاد خدا هنگام غذا خوردن
امام علی (علیه السلام): به هنگام غذا خوردن خدای را یاد کنید و از بیهوده گویی اجتناب کنید، زیرا
که طعام نعمت و رزقی از خداوند است و بر شماست که در آن خدای را یاد کرده و شکر
گویید.
(فروع کافی، جلد ۶، صفحه ۲۹۶)
امام علی (علیه السلام) در سفارش های خود به کمیل: به هنگام غذا خوردن
از آن کسی نام ببر که با وجود نام او، دیگر هیچ دردی زیان نمی رساند و نامش، شفای همه
بیماری ها و ناتن درستی هاست.(بحارالانوار، جلد ۶۶، صفحه ۴۲۵، حدیث ۴۱)
امام علی(علیه السلام): هر کس خواست غذا بخورد،
نام خدا را بر زبان آورد، خوب غذا را بجود و در حالی از غذا خوردن دست بکشد که هنوز
میل به خوردن دارد و به آن احساس نیاز می کند.
امام علی (علیه السلام): هر کس که می خواهد غذایی او را آزار ندهد، تا گرسنه نشده، چیزی نخورد و
آن گاه هم که خواست بخورد، بگوید:
“بسم الله و بالله” (طب الائمه لابنی بسطام، صفحه ۶۰ )
۳٫
راوی میگوید هنگامی که غذا برای ما آورده شد، شنیدم که امام کاظم(علیه السلام) میفرمود : ستایش خدایی را که
برای هر چیزی مقرراتی قرار داد.
به امام گفتم: این غذا هنگامی که آماده و خورده میشود چه مقرراتی دارد؟
امام فرمود: مقرراتش این است که
هنگام پهنشدن سفره با نام خدا شروع کنید و زمان جمعشدن سفره او را حمد و سپاس گویید.[۳]
ذکر غذا خوردن
۴٫
امام صادق(علیه السلام) فرمود : هنگامی که غذا خوردی یا شربتی نوشیدی، بگو الحمد لله.
[۴]
۵٫
در روایتی دیگر از امام صادق آمده است : خوردن و نوشیدن را با یاد و نام خدا آغاز کن
و بعد از پایانش بگو: «الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی یُطْعِمُ وَ لا یُطْعَمُ» ستایش پروردگاری را سزاست که غذا را در
اختیار بندگانش قرار داد، اما هیچ کس به او طعامی تقدیم نخواهد کرد.
[۵]
۶٫
و نیز حضرتشان میفرماید : هنگامی که سفره را در برابر امام سجاد(علیه السلام) مینهادند میگفت: «اللَّهُمَّ هَذَا مِنْ مَنِّکَ
وَ فَضْلِکَ وَ عَطَایَاکَ فَبَارِکْ لَنَا فِیهِ وَ سَوِّغْنَاهُ وَ ارْزُقْنَا خَلَفاً إِذَا أَکَلْنَاهُ وَ رُبَّ مُحْتَاجٍ إِلَیْهِ رَزَقْتَ وَ
أَحْسَنْت اللَّهُمَّ اجْعَلْنَا لَکَ مِنَ الشَّاکِرِینَ» بار خدایا این از منت و فضل و بخشش توست! آن را برای ما
پربرکت و گوارا کن و عوضش را به ما ده و چه بسا نیازمندانی که به آنان روزی دادی و
احسان کردی.
بار خدایا! ما را از شکرگزاران قرار ده! و هنگامی که سفره را برمیداشتند میفرمود: «الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی حَمَلَنَا فِی
الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ وَ رَزَقَنَا مِنَ الطَّیِّبَاتِ وَ فَضَّلَنَا عَلَى کَثِیرٍ مِنْ خَلْقِهِ (أَوْ مِمَّنْ خَلَقَ) تَفْضِیلًا» سپاس خدایی را
سزاست که ما را در بیابان و دریا گردش داد و از پاکیزهها به ما روزى داد و بر بسیارى
از آفریدگانش(یا آنچه آفریده) برترى داد.
[۶]
حدیث امام صادق
۷.
امام صادق(علیه السلام) از امام علی(علیه السلام) نقل میکند؛ هنگام خوردن غذا تا میتوانید خدا را یاد کنید
و صدای ناهنجار در نیاورید؛ چرا که طعام، نعمت خدا و بخشی از روزی او است که شکر و سپاسش
بر شما واجب است.
[۷]
۸٫
امام صادق از پدر بزرگوارش از حضرت علی(علیه السلام) نقل میکند؛ کسی که هنگام خوردن غذا خدا را یاد کند،
هیچگاه از آن غذا مورد سۆال قرار نمیگیرد.
[۸]
۹٫
یا در روایتی دیگر آمده است : هر فردی که غذایی بخورد و بعد از آن بگوید: «الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی
أَطْعَمَنِی هَذَا مِنْ رِزْقِهِ مِنْ غَیْرِ حَوْلٍ مِنِّی وَ قُوَّهٍ» سپاس خدایی را که از روزی خویش این غذا را
خوراکم کرد بدون آنکه من (مستقلّاً) توانایی این کار را داشته باشم، گناهان گذشتهاش بخشوده خواهد شد.
[۹]
آنچه از مجموع روایات به دست میآید آن است که دست کم هنگام آغاز خوردن و نوشیدن باید «بسم
اللّه» و هنگام پایان آن «الحمد لله» گفت.
گفتنی است یاد خدا و سپاس از نعمتهایش به هر زبانی که باشد کفایت میکند و گفتن عبارت عربی موضوعیت
ندارد.
بد نیست درباره ذکر شروع غذا بیشتر بدانید
از حـضـرت رسـول صـلّى اللّه عـلیـه وآله وسـلّم مـنـقول است که چون خوان را می گذارند چهار هزار ملک در دور آن احاطه می کنند اگر بنده بسم اللّه گـفـت مـلائکـه مـی گـویـنـد خـدا بـرکـت فرستد بر شما و بر طعام شما پس با شیطان می گویند بیرون رو اى فاسق که تو را بر ایشان سلطنتى نیست و بعد از فارغ شدن اگر گـفـتـنـد
اَلْحـَمـْدُلِلّهِ مـلائکـه مـی گـویند که ایشان جماعتى اند که نعمت داد خدا بـه ایـشـان پـس ادا کـردنـد شـکـر پـروردگـار خـود و اگـر بـِسـْمِ اللّه در اوّل نـگـفـتـنـد مـلائکه به شیطان می گویند که بیا اى فاسق و با ایشان طعام بخور و اگر خوان را برداشتند و ایشان حمد الهى نکردند ملائکه می گویند که ایشان گروهى اند که خدا به ایشان نعمت داد و ایشان پروردگار خود را فراموش کردند.
در حـدیـث مـعـتـبـر از حـضـرت ابـی عـبـداللّه صـلوات اللّه عـلیـه مـنـقـول اسـت کـه چـون خـوان را بگذارند بگو بِسْمِ اللّهِ و چون شروع کنى بـه خـوردن بـگـو بـِسْمِ اللّهِ عَلى اَوَّلهِ وَ آخِرِهْ و چون خوان را بردارند بگو اَلْحَمْدُلِلّهِ.
از حـضـرت امـیـرالمـؤمـنـیـن عـلیـه السـّلام مـنـقـول اسـت کـه هـر کـه نـام خـدا بر اوّل طـعـام بـبـرد و حـمـد خـدا را در آخـر بـکـنـد هـرگـز از آن طـعـام از او سؤال نکنند.
تبیان-پرسمان