سکوت کردن بسیار منافع و خوبی هایی برای خود دارد . احادیث و سخن رانی های زیادی در باب سکوت گفته شده است . ما در این بخش در مورد ارزش سکوت از دیدگاه اسلام سخن گفته ایم .
در مورد سکوت فضیلت ها و احادیث زیادی امده است .بسیاری از افراد هستند با سکوت کردن بسیاری از موانع و شرها را از سر راه خود برداشته اند .فقط نکته ی قابل توجه این است که همیشه سکوت نتیجه خوب نمیدهد و ممکن است ایجاد مشکل هم بکند .هر فردی باید با اندیشه و تعقل خود راه سکوت را انتخاب کند . فضیلت و فواید سکوت را در نیک صالحی ببینید.
فضیلت و فواید سکوت
سکوت همچنین احوالپرسى از دیگران و…؛ ولى اگر سخن لغو و بیهوده و یا خداى ناکرده مشتمل بر گناه باشد، در این صورت بایستى ازآن پرهیز کرد.سعدی نیز در این باب سروده است: اگر چه پیش خردمند خامشی ادب است به وقت مصلحت آن به که در سخن کوشی دو چیز طیره عقل است: دم فرو بستن به وقت گفتن و گفتن به وقت خاموشی ونیز گفته است: سخن گرچه دلبند و شیرین بود سزاوار تصدیق و تحسین بود چو یکبار گفتی، مگو باز پس که حلوا چو یکبار خوردند، بس گاهی انسان وظیفه دارد در جایی سخن بگوید و از حقی دفاع کند، دراین صورت سکوت او می تواند گناه باشد و او را از خداوند دور کند و گاهی نیز سخن گفتنمتضمن دروغ و غیبت و تهمت و مانند آن است و باعث ارتکاب گناه و دوری از خداوند می شود.بنابراین باید انسان ببیند در کجا باید سخن بگوید و در چه موقعیتی خوب است سکوت کند تا از آفات سخن گویی و سکوت بی مورد مصون بماند.
در رابطه با پرحرفى چند نکته را مىتوان مطرح کرد: الف) پرحرفى خصلت نکوهیدهاى است و حتىالامکان تا ضرورتى پیش نیاید، نباید به سخن گفتن مبادرت ورزید؛ اما گاهى افراد در زمینه کمحرفى و سکوت، زیادهروى مىکنند.کمحرفى و سکوت بیش از حد نیز به تدریج از انسان یک موجود عبوس و منزوى مىسازد همان طورى که پرحرفى مذموم است سکوت بىمورد نیز مذموم مىباشد.گفتنى است که برخى با عنوان کمحرفى و سکوت، از ارتباط با دیگران احتراز مىکنند و کمکم به انزوا کشیدهمىشوند؛ در حالىکه لازمه همکارى و تعاون، برخورد گرم و صمیمى با دیگران است.
۱/سکوت طولانی را رعایت کن چون شیطان را از تو می راند و در امر دین یاور و مددکار توست.
۲٫سکوت دری از درهای حکمت است؛ سکوت محبت می آورد و راهنما به هر کار خیر است.
۳٫انسان ساکت هیبتش زیاد است.
۴٫اگر سخن گفتن نشانه سخنوری است در سکوت سلامت و ایمنی از لغزش است.
۵٫ هیچ نگهبانی چون سکوت نیست ب) در مقابل اهانت دیگران گاهى باید سکوت کرد و گاهى نیز باید از خوددفاع نمود.ج) در محافل و برخوردها آن سکوتى ممدوح است که برخاسته از تسلط بر نفس و براى پرهیز از اتلاف وقت دیگران و پرحرفى باشد به عبارت دیگر دو سکوت داریم: سکوت از روى قدرت و سکوت از روى عجزو آن سکوتى ممدوح است که از روى قدرت باشد نه از روى عجز و ناتوانى.
ارزش سکوت از دیدگاه اسلام
در حدیثی از حضرت على(علیه السلام) آمده است: «لا خیر فى الصمت عن الحکم کما انه لاخیر فى القول بالجهل؛آنجا که باید سخن درست گفت، در خاموشی خیری نیست، چنان که در سخن ناآگاهانه نیز خیری نخواهد بود».(نهجالبلاغه، کلمات قصار ۱۷۳) حضرت امیر در جایى دیگر با صراحت فرمودهاند: «تکلّموا تعرفوا؛ حرف بزنید تا شناخته شوید [زیرامرد زیر زبانش پنهان است]».
(همان، ۳۸۴۵) د ) گاهی پرحرفی نوعی مکانیزم روانی ناخودآگاه است که فرد برای مقابله با کم رویی و نداشتناعتماد به نفس کافی از آن سود می جوید تا نقیصه خود را به این طریق جبران کند.برای عادت کردن به سکوت مفید باید: اولا، ارزش و آثار سکوت را دانست و در این باره روایات بسیاریداریم مثل (میزان الحکمه، ج ۵، ص ۴۳۵): ۱٫
سکوت طولانی را رعایت کن چون شیطان را از تو می راند و در امر دین یاور و مددکار توست.
۲٫سکوت دری از درهای حکمت است؛ سکوت محبت می آورد و راهنما به هر کار خیر است.
۳٫انسان ساکت هیبتش زیاد است.
۴٫اگر سخن گفتن نشانه سخنوری است در سکوت سلامت و ایمنی از لغزش است.
۵٫هیچ نگهبانی چون سکوت نیست.
ثانیا، باید با تمرین و تکرار و مراقبه و محاسبه می توان از پرگویی زبان و آفات آن جلوگیری کرد.اگر انسان متوجه و بیدار باشد و مراقب اعمال و گفتار خود باشد و کلام خود را سبک و سنگیننماید و عواقب و آثار آن را بسنجد و قبلا درباره آن اندیشه کند و سپس آن را بر زبانآورد و اگر از روی غفلت و سهل انگاری گناه و خطایی از زبانش سر زد با محاسبه اعمال، درهنگام خواب و طلب مغفرت و توبه آن را جبران نماید و کم کم عملا زمینه تکرار آن گناهان رااز بین ببرد.
منبع : سایت پرسمان