فواید پنج گانه عطسه از منظر امام صادق (ع)

عطسه کردن یکی از اعمال غیر ارادی بدن است که به دلایل مختلفی می تواند رخ دهد. برخی باورهای خرافی عطسه را نشانه انجام یا عدم انجام کاری می دانند. امروز در بخش دینی نیک صالحی می خواهیم درباره فواید عطسه کردن از نگاه اسلام و در کلام معصومین صحبت کنیم. با ما همراه باشید

فواید عطسه

فراوانى عطسه، شخص را از پنج چیز، ایمن مى‏‌سازد:

نخستین آنها جذام است.

فواید عطسه در اسلام

دوم، بادهاى بدخیمى که در سر و صورت، جاى مى‏‌گیرد.

سوم آن که مایه ایمنى از جاى گرفتن آب در چشم مى‏‌شود.

چهارم آن که از سختى حفره‏‌هاى بینى، مصونیت مى‏‌دهد.

و پنجم آن که از بیرون آمدن مو از چشم، ایمنى مى‏‌دهد.

فرمود: “اگر دوست داشتى که عطسه‌‏ات کم شود، با روغن مرزنجوش، انفیه کن”.

پرسیدم: چه مقدار؟

فرمود: “به اندازه یک دانگ* “.

راوى گوید: این کار را پنج روز انجام دادم و (عارضه‏‌ام) از میان رفت.

متن حدیث:
مکارم الأخلاق عن أبی بصیر عن الإمام الصادق علیه‏‌السلام:

کَثرَهُ العُطاسِ یَأمَنُ صاحِبهُ مِن خَمسَهِ أشیاءَ:

أوَّلُها: الجُذامُ.

وَالثّانِی: الرّیحُ الخَبیثَهُ الَّتی تَنزِلُ فِی الرَّأسِ وَالوَجهِ.

وَالثّالِثُ: یَأمَنُ نُزولَ الماءِ فِی العَین.

وَالرّابِعُ: یَأمَن مِن شِدَّهِ الخَیاشیمِ.

وَالخامِسُ: یَأمَنُ مِن خُروجِ الشَّعرِ فِی العَینِ.

قالَ: و إن أحبَبتَ أن یَقِلَّ عُطاسُک فَاستَعِط بِدُهنِ المَرزَنجوشِ.

قُلتُ: مِقدارُ کَم؟

قالَ: مِقدارُ دانِقٍ.

قالَ: فَفَعَلتُ ذلِکَ خَمسَهَ أیّامٍ فَذَهَبَ عَنّی.

بد نیست بدانید آیا در اسلام عطسه کردن به معنای صبر در انجام کار است؟

اصلی ترین فواید عطسه

در جامعه ما بعضی از افراد معتقدند که پس از اینکه فردی عطسه کرد نباید کاری انجام داد و در انجام امور مختلف به ویژه انجام تصمیمی که تقریبا در همان اوقات گرفته شده است، باید کمی صبر کرد.آیا چنین چیزی در دستورهای دینی داریم ؟

متاسفانه برخی افکار و عملکردها در میان مردم رواج پیدا کرده که نه پایه دینی دارد و نه مایه علمی و جز خرافات نام دیگری نمی توان بر آن نهاد . یکی از آن ها در مورد عطسه کردن است. بعضی‌ها پس از یک عطسه از لفظ «صبر آمد» استفاده می‌کنند و بعضاً کار خود را به تعویق می‌اندازند، کفش‌های خود را لنگه‌ به لنگه می‌پوشند یا در کفش‌های خود نمک می‌ریزند! همچنین با آمدن دو یا چند عطسه ، عجله کردن در کار را برداشت می کنند ! درحالی که این گونه افکار خرافاتی بیش نیست.

عطسه در حقیقت نوعی مکانیسم دفاعی  از سوی بدن برای بیرون راندن عوامل مزاحم مثل میکروبها یا گرد و غبار و عوامل حسّاسیّت زا است. زمانی که عطسه روی می‌دهد، قفسه سینه شدیداً منقبض می‌شود، به این ترتیب مقدار زیادی هوا به سرعت از طریق بینی عبور می‌کند و به این ترتیب به پاک کردن مجاری بینی از مواد خارجی کمک می‌کند.

فواید عطسه از دیدگاه اسلام

دین اسلام که مبارزه با پندارهای خرافیرا وظیفه خود می داند، عطسه را نعمتی
برای بدن برشمرده است که مستلزم حمد و شکر پروردگار است.
در حدیث آمده که عطسه موجب راحتى و سلامتی بدن است، و تا سه روز
و به روایتى تا هفت روز، امان از مرگ است. آن چه بین عوام مشهور است
که هنگام عطسه تک باید صبر کرد، صحت ندارد و در احادیث اثرى از این حرف نیست.

در روایت آمده است: وقتى انسان عطسه مى‏ کند( جهت شکرانه تأمین شدن سلامتی اش )بگوید: الحمد للّه اللّهم صل على محمّد و ال محمد. و هنگامی که کسى در حضورش عطسه کند، به عطسه کننده بگوید: یرحمک اللّه ، و او نیز در پاسخش بگوید: یغفر الله لکم .

رسول اکرم (ص) فرمود: عطسه مریض دلیل بر عافیت و راحتى بدن اوست.
عطسه تا وقتى که از سه تا بیشتر نباشد براى بدن نافع است و اگر از سه
تا بیشتر شد، نشانه بیماری است.
حضرت امام صادق (ع) فرمود: کسى که عطسه کند از پنج چیز در امان خواهد بود:
جذام، سردرد،ریزش اشک ازچشم،گرفتگى بینى و رویش مو در چشم.

علت عطسه در روایات

حضرت امام رضا (ع) فرمود: علت عطسه این است که هر وقت خداوند به انسان نعمتى عطا کند و شکرش را به جاى نیاورد، خداوند بادى به بدنش مى اندازد و دور مى زند تا وارد بینى مى شود و در اثر آن انسان عطسه مى کند وقتى مى گوید:الحمدلله، خداوند آن را به جاى شکر نعمتى که به او داده بود مى پذیرد.

حضرت در ادامه صحبت هایش مى فرماید: اگر کسى عطسه کرد، به او بگو: یرحمک الله یا یرحمکم الله و چنانچه شما عطسه کردید و کسى به تو گفت: یرحمک الله، در پاسخش بگو: یغفرالله لنا و لکم .
این تکلیف تا وقتى است که طرف یک بار, یا دو بار یا حداکثر سه بار عطسه کند. اگر بیش تر از سه بار عطسه کرد علامت بیمارى است. بگو: شفاک اللّه.

بعد حضرت وظیفه انسان را در مقابل عطسه کنندگان روشن مى کند و مى فرماید: اگر مؤمنى عطسه کرد، بگو:یرحمک اللّه یا یرحمکم اللّه.
یک مسلمان آگاه ، بعد از عطسه ، خدا را شکر کرده  و دنبال کارش می رود و  ذهن خود را بیهوده مشغول افسانه ها و خرافات نمی کند .

مشرق و شهر سوال