روز دحو الارض و جایگاه این روز در قرآن

محققان علوم دینی بر این باورند که کره زمین در ابتدا یک تکه بوده و بعد از اتفاقاتی به تکه های مختلف تقسیم شده و خشکی ها به وجود آمده. روزی که این اتفاقات رخ داده و زمین گسترانیده شده را روز دحو الارض می نامند که دعاهای مخصوصی برای این روز وجود دارد که در ادامه می خوانید

روز دحو الارض

مرتضی ادیب یزدی کارشناس علوم قرآنی در مورد جایگاه دحو الارض که روز بیست و پنجم ماه ذی‌القعده مطابق با این روز است، گفت: یکی از خصوصیات دین مبین اسلام گره خوردن اعتقادات راسخ در این آیین شریف با حوادث قطعی است که در مراحل مختلف آفرینش در راستای اراده حضرت حق تحقق پیدا کرده است. آیات قرآنی و روایات ائمه معصومین (ع) کاملا با وقایعی که در صحنه آفرینش اتفاق افتاده است، تطابق دارد.

وی با توجه به معنای دحو الارض اشاره کرد: مسئله دحو الارض یکی از مسائلی است که در آیات و برخی از روایات مورد اشاره قرار گرفته است. دحو الارض به معنای آماده شدن زمین برای ظهور انسان بر روی زمین است که بر اساس تمهیداتی که خداوند برای زندگی انسان در زمین آماده کرده است، صورت می‌گیرد.

کارشناس علوم قرآنی با تاکید بر اولین نقطه‌ای که بر روی زمین آشکار شده است، گفت: کره زمین در ابتدای آفرینش قطعه‌ای آتش بود و بعد آب سراسر آن را فرا می‌گیرد. سپس خشکی‌ها در این کره ظاهر می‌شود. اولین نقطه‌ای که آماده ظهور انسان می‌شود، قطعه زمینی است که زیر خانه کعبه قرار گرفته است. گسترده شده زمین از چهار سو از آن نقطه شروع می‌شود. لذا این قطعه محبوب‌ترین و مقدس‌ترین نقطه زمین محسوب می‌شود.

حکمت روز دحو الارض

وی با اشاره به کتبی که در مورد آفرینش انسان به نگارش درآمده‌اند، بیان کرد: زمان پیدایش اولین انسان‌ها بر روی زمین مباحث علمی است که برخی از دانشمندان معاصر مثل آیت‌الله مشکینی به شرح و بسط آن پرداخته‌اند. آیت‌الله مشکینی در این زمینه کتابی تالیف کرده است که در مورد آفرینش انسان بحث می‌کند. سایر محققان نیز در این مورد کتب ارزنده‌ای تالیف کرده‌اند. رجوع به این کتب می‌تواند مفید باشد.

وی خاطرنشان کرد: دحو الارض مظهر اقتدار پروردگار است؛ چرا که کره‌ای که روزی در آتش و آب غرق بوده، الان سالیان متمادی است که میلیاردها انسان بر پهنه آن زندگی می‌کنند. حضور پیامبر اکرم (ص) و خاندان شریف آن حضرت به عنوان برترین انسان‌ها بر روی کره زمین جایگاه این کره را ارزشمند ساخته است. مراتب عبادت از سوی ایشان به درجه عالی خود رسیده است. عباداتی در مجامع روایی و ادعیه در خصوص دحو الارض وارد شده است که گرفتن روزه در آن روز ازجمله آن‌ها است که ثواب بسیاری برای آن ذکر شده است. کتاب مفاتیح الجنان آیت‌الله شیخ عباس قمی به این عبادات پرداخته است که می‌توان به آن رجوع کرد.

هر آنچه باید راجع به دحو الارض بدانید

«دَحو» به معنای گسترش است و برخی نیز آن را به معنای تکان دادن چیزی از
محلِ اصلی اش تفسیر کرده اند. منظور از دحوالارض (گسترده شدن زمین)
این است که در آغاز، تمام سطح زمین را آب های حاصل از باران های سیلابیِ
نخستین فراگرفته بود. این آب ها، به تدریج در گودال های زمین جای گرفتند
و خشکی ها از زیر آب سر برآوردند و روز به روز گسترده تر شدند.

از سوی دیگر، زمین در آغاز به صورت پستی ها و بلندی ها یا شیب های تند
و غیرقابل سکونت بود. بعدها باران های سیلابی مداوم باریدند، ارتفاعات زمین
را شستند و دره ها گستردند. اندک اندک زمین هایِ مسطح و قابل استفاده
برای زندگی انسان و کشت و زرع پدید آمد. مجموع این گسترده شدن، «دَحو الارض» نام گذاری می شود.

دحوالارض در قرآن

در قرآن کریم به دحوالارض اشاره شده است. خداوند در آیه ۳۰ سوره نازعات
می فرماید: «و زمین را پس از آن (آفرینش آسمان و زمین) گسترش داد».
بر پایه نظر بیشتر مفسران، منظور از «دَحیها» در این آیه، همان دحوالارض است.

دعای روز دحوالأرض

یکی از برنامه های پیشنهادی در روز مبارک گسترده شدن زمین، خواندن
دعای ویژه این روز است. در بخشی از این دعا، به مسأله دحوالأرض چنین
اشاره شده است: «ای خدایی که خانه کعبه را گسترانیدی و دانه را شکافتی
و سختی را برطرف ساختی، از تو می خواهم در این روز از روزهایت که حق آن را
بزرگ نمودی، هر گرفتاری و مشکلی را برطرف سازی».

افکار نیوز و باشگاه خبرنگاران