عالم ذر چه عالمیست؟

یک سری چیزها را اکثر افراد فقط شنیده اند و هیچ اطلاعاتی درباره آن ندارند مانند عالم ذر. عالم ذر جزو همان چیزهاست که ما در واقع نمیدانیم چیست اما در برخی روایات و همچنین در چندین آیه از قرآن از آن یاد شده است. شما هم اگه دوست دارید بدانید عالم ذر چیست با نیک صالحی همراه باشید

اطلاعاتی درباره عالم ذر

عالم ذر مربوط به دوران پیش از خلقت انسان است. عالمی که برخی می‌گویند همه انسان‌ها
در آن حضور داشته اند و برخی دیگر می‌گویند همه آنچه که قرار است برای آدمی اتفاق بیفتد
به وی نشان داده شده است، اما واقعا عالم ذر چه عالمی است؟!

سعی کرده ایم اطلاعاتی را پیرامون این موضوع جمع آوری نماییم که امید است
بتواند پاسخ این سوالات را به شما ارائه دهد، پس پیشنهاد می‌کنیم با ما همراه باشید.

عالَم ذَر چیست؟

عالَم ذَر یا عالم اَلَسْت یا عالم قالوا بَلیٰ یکی از جهان‌های آفرینش است که در قرآن و روایات به آن اشاره شده. بنا بر عقیده اندیشمندان اسلامی، این عالم مربوط به دوران پیش از خلقت آدم و یا همزمان با خلقت اوست. در عالم ذر تمام انسان‌هایی که قرار بوده تا روز قیامت به دنیا بیایند، به صورت «ذرّه» و به تعبیر بعضی از روایات به شکل مورچه ظاهر شدند.

در عالم ذر، از همه «ذرات» پیمانی بر توحید و ربوبیت خدا و نبوت پیامبران از جمله پیامبر اسلام (ص) و ولایت اوصیا، از جمله ولایت امیر المؤمنین (ع) گرفته شد و سپس آن افراد که به صورت ذره بوده از بین رفتند و یا به جایگاه اولی خود بازگشتند. دیدگاه‌های دیگری نیز در مورد این عالم ارائه شده است.

دیدگاه‌های مختلف در مورد عالم ذر

بسیاری از دانشمندان مسلمان معتقدند خداوند معرفت خود را در وجود انسان قرار داده است
و همه انسان‌ها با چنین معرفتی پا به عرصه وجود می‌گذارند و همین معرفت برای سعادت وی لازم و ضروری است.

آرای گوناگونی درباره تفسیر آیه میثاق ارائه شده است که به طورکلی مهمترین آن‌ها
را می‌توان به چهار دسته تقسیم کرد:

میثاقی حقیقی از همه فرزندان آدم

محدثان اسلامی براساس فهم برخی از روایات، بر این باورند که خداوند به هنگام آفرینش حضرت آدم (ع)، تمام فرزندان آینده او را به صورت موجوداتِ ریز درآورد و به آنان گفت: “اَلستُ بربّکم” آنان گفتند “بلی” سپس همگی را به صُلب و پشت آدم بازگردانید. آنان هنگام خطاب الهی دارای عقل و شعور کافی بودند و سخن خدا را شنیدند و پاسخ او را گفتند. این پیمان به این خاطر از آنان گرفته شد که راه عذر در روز رستاخیز را روی آنان ببندد.

بیشتر دانشمندانی که گرایش تفسیر قرآن به روایات دارند، در تفسیر آیه میثاق نیز
به روایات ناظر به آن توجه کرده‌اند؛ روایاتی که دلالت دارند بر اینکه همه انسان‌ها
در عالم ذر از پشت آدم به صورت ذراتی بیرون آمدند و خداوند بر ربوبیت خود از ایشان پیمان گرفت.

جزئیات بیشتر درباره عالم ذر در روایات

روایات فراوانی در منابع مختلف اسلامی در کتب شیعه و اهل سنت در زمینه «عالم ذر» نقل شده است. در تفسیر برهان ۳۷ روایت و در تفسیر نورالثقلین ۳۰ روایت در ذیل آیات فوق نقل شده است. اگر روایات را با دقت تجزیه و تحلیل کنیم و اسناد و محتوای آن‌ها را بررسی کنیم، مشخص می‌شود که این روایات، غالبا از مسیرهای متعدد است نه اینکه روایات متعددی در کار باشد.

این روایات به مباحث متعددی اشاره دارد که در ادامه به آن‌ها پرداخته می‌شود:

برخی روایات دلالت بر درک قلبی بندگان در عالم ذر دارد و اینکه اگر چنین درکی نبود،
کسی خالق و رازقش را نمی‌شناخت.
برخی دیگر خروج ذریه بنی آدم از پشت آدم (ع) در عالم ذر را بیان و آن‌ها را به ذره تشبیه می‌کنند.
گروهی بر فراموشی محل گرفتن میثاق دلالت دارند و اینکه روزی همه آن محل را به یاد می‌آورند.
بعضی اقرار و شهادت را به ملائکه نسبت می‌دهند، نه انسان‌ها.

شماری محل نام‌گذاری حضرت علی (ع) به امیرالمؤمنین را عالم ذر معرفی می‌کنند.
برخی نیز به میثاق حجر الاسود و حمل میثاق نامه توسط او تأکید می‌ورزند.
گروهی از روایات نیز بر گرفتن عهد و میثاق از همه مخلوقات تاکید دارند، نه فقط انسان‌ها.
روایاتی نیز بر یکی بودن میثاق و فطرت دلالت دارد.

روایاتی هم بر یکی بودن عالم میثاق و طینت دلالت دارند که این روایات بر وجود تکلیف در عالم ذر نیز دلالت می‌کنند.
روایاتی یکی بودن عالم میثاق و عالم ظلال را می‌رسانند.
روایاتی نیز علاوه بر ربوبیت خدا، بر رسالت پیامبر (ع) و ولایت اهل بیت (ع) دلالت می‌کنند.
برخی از این منابع همچون کافی و بصائر بر میثاق پیامبران اولوالعزم برای یاری کردن
امام مهدی دلالت دارند. برخی نیز سبقت داشتن میثاق پیامبر و اهل بیت (ع) را می‌رسانند.

افکار نیوز و باشگاه خبرنگاران