میت از هنگام فوت کردن تا بعد از قرار گرفتن در قبر احکام خاص و گوناگونی دارد که آداب دفن مرده را در این مطلب می خوانید.
در هر کشوری برای انجام کارها معمولا آداب و رسوم خاصی وجود دارد. دفن کردن میت نیز یکی از کارهایی محسوب می شود که نیازمند انجام آداب خاصی است. از آداب دفن مرده می توان به سمت خواباندن خاص مرده ، حضور نزدیکان فرد فوت شده در هنگام تشییع ، رو به قبله قرار دادن میت و … اشاره کرد. برای خواندن مطلبی در مورد علت وجود آداب دفن مرده ، با نیک صالحی همراه باشید.
دلیل انجام آداب دفن مرده
قبل از ذکر حکمت این که چرا مرده را رو به قبله قرار داده و دفن می کنند توضیحاتی ضروری
است که در ابتدا به بیان آن می پردازیم احتمالا منظور پرسشگر محترم از طرح این سئوال آن است که
فردی که مرده است دیگر چه فرقی دارد که جسد او که جسمی بی شعور بوده و مدت زمانی دیگر
تجزیه شده و با خاک یکی می گردد طبق احکام و آداب خاصی دفن شود و مثلا او را غسل
دهند ،روبه قبله در قبر بگذارندو…
۱) میت از هنگام موت تا بعد از قرار گرفتن در قبر احکام گوناگونی دارد که شیخ بهایی در کتاب
جامع عباسی اهم آنان را آورده ومی گوید: «بدان که صد و بیست و شش امر است که تعلّق به
میّت دارد از وقت احتضار یعنى سکرات تا وقتى که او را در قبر سپارند از آن جمله بیست و
هفت امر واجب است و هفتاد و یک امر سنّت و بیست و شش امر مکروه و دو امر حرام,…».
این احکام همگی از وظائف باز ماندگان و مسلمانان زنده است و لذا عمده حکمتهای آن نیز در جهت حفظ
مصالح آنان و تسلی خاطر ، عبرت آموزی ، امتحان و یا حتی حفظ نکات بهداشتی و غیره نسبت به
محیط زندگی انسانهاست.
به عنوان مثال مستحب است و بلکه از حقوق مومن است که هنگام مرگ نزدیکان برای تشییع او حاضر شوند
که حکمت آن علاوه بر احترام به میت ذکر و یاد مرگ است که نقش فوق العاده ای در خود
سازی انسانها دارد.
یا مستحب است بعد از مرگ در دفن جسد تعجیل کنند که آن عمدتا رعایت مصالح بهداشتی است علاوه بر
اینکه در صورت تاخیر ممکن است جسد متعفن شده و مقدمه اشمئزاز نسبت به میت و بی احترامی به
او باشد و…
علت وجود آداب دفن مرده
۲) دسته ای دیگر از حکمت این احکام به احترام به میت که در حال حاضر جسد او نماینده هویت و
روح اوست می باشد به عنوان مثال بر جسد او نماز می خوانند که این حاکی از طلب آمرزش برای
روح اوست.
از طرف دیگر طبق مضمون بعضی روایات و اخبار ،هر چند بنا بر ظاهر بعضی از این احکام در مورد
جسد میت است که هیچ فهم وشعوری ندارد ولی در واقع خصوصا در ابتدای مرگ ،به لحاظ تعلق شدیدی که
هنوز روح به بدن دارد از آن متاثر می شود لذا حکمت بعضی از احکام به این امر باز می
گردد.
مثلا مستحب است که میت را یکباره داخل قبر نگذارند و در هنگام تشییع تا محل دفن چند مرتبه
اورا روی زمین گذاشته و دوباره حمل کنند وبعد از دفن هم بعضی از نزدیکان او بر مزار او باشند
و به تلاوت قرآن و ادعیه مشغول باشند.
۳) نکته آخری که در مورد احکام میت که ناظر به جسد اوست باید تذکر داد آن است که ،هرچند این
جسد به حسب ظاهر جسم بی شعوری است و به زودی پوسیده و تجزیه می شود ولی ادله ناظر به
ابعاث جسمانی دلالت بر آن دارد که همین ذرات جسد روزی برانگیخته خواهد شد و در پیشگاه عدل الهی شهادت
خواهند داد لذا همانطور که روبه قبله بودن در مورد شخص زنده منشا تاثیرات اخروی است در مورد جسد او
هم می تواند منشا تاثیرات فراوانی قرار گیرد.خلاصه آنکه احکام میت حکمتهای متفاوتی دارد که بعضی ناظر به حال مسلمین
و اقربایی است که در قید حیاتند و بعضی ناظر به مصالح روح میت است بعضی از این حکمتها در
حدود ۳۰ باب (باب ۲۳۲تا ۲۶۲)در کتاب علل الشرایع به نقل از ائمه معصوم علیهم السلام مذکور است .
دلیل انجام آداب دفن مرده چیست؟
به عنوان مثال در مورد حکمت روبه قبله قرار دادن میت در روایتی از امام صادق علیه السلام در باب
۲۳۴ همین کتاب آمده است که: «صورت میت را در قبر رو به قبله قرار دهید چرا که با این
کار ملائکه و خداوند به او روی خواهند کرد و رحمت الهی شامل او خواهد شد».
در عین حال که رو به قبله قرار دادن خود نوعی تعظیم شعائر بوده و اهمیت قبله را در بین
مسلمین تاکید می کند و مشعر به این امر است که مسلمانان در همه کار ها به یک مبدا ویک
ملجا توجه داشته و حیات ومماتشان را بر اساس آن تنظیم می کنند و این امر رمز وحدت مسلمانان است.
از طرف دیگر این امر اشاره ای لطیف دارد برای بازماندگان و اقربای میت مبنی بر تنذیر و تبشیر به این
امر که همه ما به سوی خداوند باز خواهیم گشت (انا الیه راجعون)
بنابراین،ازمنظراندیشه دینی چون انسان با مردن نیست
ونا بود نمی شود بلکه مرگ مقدمه است به سوی جهان ابدیت که مومن درجوار الهی قرار می گیرد پس
سزاوار است که با احترام واداب خاص ورو به قبله (کانون توحید وخدا پرستی) قرارداده شود تابیشتراز فیض ورضوان پروردگار افرینش
بر خوردار گردد.
خوب است بدانید: آداب دفن مرده در ژاپن
بر اساس جمعیت بسیار همگن و محدوده جغرافیایی نسبتا کوچک ژاپن ارزشهای فرهنگی به میزان زیادی در ژاپن مشترک است. البته ژاپن همیشه خود را نهادی متمایز نسبت به سایر کشورهای آسیای شرقی میدانسته و در نتیجه ارزشهای فرهنگی ژاپن اغلب استثناهایی نسبت به سایر مناطق در جهان دارد.
بیش از ۹۹٫۵ درصد از شهروندان ژاپنی مردگان خود را میسوزانند و خاکستر باقی مانده را درون گلدان یا کوزه در گورستان خانوادگی نگهداری میکنند. البته این امر برخلاف بسیاری از قوانین آسیای شرقی است. ۹۰ درصد خدمات مراسم تشییع جنازه ژاپن مطابق با آداب و رسوم شاندونگ و بودایی انجام میشود.
در سنت بودایی بعد از اینکه خاکستر تحویل داده میشود نام جدیدی بر روی فرد متوفی گذاشته شده و از کلمات باستانی ژاپن برای این نامگذاری استفاده میشود. سوگواری در بعضی از مناطق یک هفته و در برخی مناطق دیگر ۴۹ روز است. علاوه بر این مراسم یادبود و سالانه نیز برگزار میشود.
آسمونی و عصر ایران