بهشت را به بها می دهند نه بهانه!

شاید شما هم این جمله را که بهشت را به بها می دهند نه بهانه شنیده باشید اما متوجه معنا و مفهوم آن نشده اید در ادامه همراه با نیک صالحی شوید تا درباره بها و بهانه برای بهشت بیشتر بخوانید.

بها و بهانه برای بهشت

گاهى شکست هاى سازنده و بیدارگر، از پیروزى هاى خواب آور مطلوب تر است.
وَلِیُمَحِّصَ اللّهُ الَّذِینَ آمَنُواْ وَیَمْحَقَ الْکَافِرِینَ (آل عمران ـ ۱۴۱) و (فراز و نشیبهاى جنگ براى آن است) تا
خداوند افراد مومن را پاک و خالص، و کافران را (به تدریج) محو و نابود گرداند.در این آیه اشاره به
یکى دیگر از نتائج طبیعى شکست جنگ احد شده است، و آن اینکه این گونه شکست ها نقاط ضعف و
عیوب جمعیت ها را آشکار مى سازد و وسیله موثرى است براى شستشوى از این عیوب.

قرآن مى گوید خدا مى خواست در این میدان جنگ، افراد با ایمان را خالص گرداند و نقاط ضعفشان
را به آنها نشان بدهد، آنها مى بایست براى پیروزی هاى آینده در چنین بوته آزمایشى قرار گیرند و عیار
شخصیت خود را بسنجند و همانطور که على علیه السلام مى فرماید: ” فى تقلب الاحوال یعلم جواهر الرجال “:”
دگرگونی هاى روزگار و حوادث سخت زندگى حقیقت اشخاص را روشن مى سازد” آنها به عیار شخصیت خود واقف گردند.

اینجا است که گاهى پارهاى از شکست ها آنچنان سازنده است که به مراتب اثر آن در سرنوشت جوامع انسانى از پیروزی هاى خواب کننده ظاهرى بیشتر است.

شکست در میدان احد

جالب اینکه نویسنده تفسیر “المنار” از استادش “محمد عبده” مفتى بزرگ مصر نقل مى کند که پیامبر را در خواب
دید و به او فرمود: “اگر مرا در میان پیروزى و شکست در میدان احد مخیر ساخته بودند، من در
خصوص آن میدان، شکست را ترجیح می دادم.” زیرا این شکست عامل سازندهاى در تاریخ اسلام شد

“.و یمحق الکافرین؛ این
جمله در حقیقت نتیجه ای است براى جمله قبل، زیرا هنگامى که مومنان در کوره حوادث پاک شدند آمادگى کافى
براى از بین بردن تدریجى شرک و کفر و پاک ساختن جامعه خود از این آلودگی ها پیدا مى کنند،
یعنى نخست باید پاک شد و سپس پاک کرد.در حقیقت همانطور که ماه با آن جلوهگرى و فریبندگى مخصوص خود،
تدریجاً کم نور شده، در محاق فرو مى رود همچنین شکوه و عظمت کفر و شرک و حامیان آنها با
تصفیه و پاک شدن مسلمانان به زوال و نیستى مى گراید.

بحث لغوی: “لیمحص” از ماده “تمحیص” به معنى پاک
نمودن چیزى است از هرگونه عیب.و “یمحق” از ماده “محق” (بر وزن مرد) به معنى کم شدن تدریجى چیزى است
و به همین مناسبت شب پایان ماه را “محاق” مىگویند؛ زیرا روشنى ماه کم کم کاسته شده و از بین
مى رود.

مقرب شدن در درگاه خدا و اهل بهشت شدن، امتحان و ناگوارایى لازم دارد، مسئله این نیست که
شما بر حقید و باید غالب باشید، بلکه باید در تنگناها بیافتید و مسلمان بودن را در میدان عمل پیاده
کنید تا مجاهدان و استقامت کنندگان شناخته شود

پیام های آیه ۱۴۱ آل عمران

۱ـ جنگ، میزانى است براى شناسایى افراد پاک
از اشخاص پوک.
« لِیُمَحِّصَ اللَّهُ »

۲ـ براى اهل ایمان، شکست یا پیروزى سعادت است.
زیرا یا شهادت، یا تجربه، یا غلبه بر دشمن را به دست مى آورد.
« لِیُمَحِّصَ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا »

۳ـ رشد و شکوفایى ایمان، محو و سرنگونى کفر، به مرور زمان و در طول
تاریخ به دست مى آید.
(«یُمَحّص» دلالت بر استمرار و «یَمحَق» معناى تدریج را با خود دارد). « لِیُمَحِّصَ»، «یَمْحَقَ »

۴ـ آیندهى تاریخ به سوى
محو و نابودى کفر است.
« یَمْحَقَ الْکافِرِینَ »

۵ـ شکست امروز مهم نیست، پایان کار اصل است.
« وَ یَمْحَقَ الْکافِرِینَ » أَمْ حَسِبْتُمْ أَن تَدْخُلُواْ الْجَنَّهَ وَلَمَّا یَعْلَمِ اللّهُ الَّذِینَ جَاهَدُواْ مِنکُمْ وَیَعْلَمَ الصَّابِرِینَ (آل عمران
ـ ۱۴۲)آیا گمان دارید که (با ادّعاى ایمان) وارد بهشت شوید، در حالى که هنوز خداوند مجاهدان از شما و
صابران را معلوم نساخته است؟

حادثه احد

در اینجا قرآن با استفاده از حادثه احد براى تصحیح یک اشتباه فکرى مسلمانان اقدام مى
کند و مى گوید: شما چنین پنداشتید که بدون جهاد و استقامت در راه خدا مى توانید در بهشت برین
جاى گیرید، آیا شما گمان کردید داخل شدن در عمق آن سعادت معنوى، تنها با انتخاب نام مسلمان و یا
عقیده بدون عمل ممکن است؟

اگر چنین بود مسئله بسیار ساده بود، ولى هرگز چنین نبوده است و تا
اعتقادات واقعى در میدان عمل پیاده نشود کسى بهرهاى از آن سعادت ها نخواهد برد، در اینجا است که باید
صفوف از هم مشخص شود، و مجاهدان و صابران از افراد بى ارزش شناخته شوند.این آیه، به جهاد و صبر
و مقاومت مومنان اشاره مى کند؛ زیرا راه بهشت از طریق صبر و جهاد است.
قرآن مى فرماید: « سَلامٌ عَلَیْکُمْ بِما صَبَرْتُمْ » (رعد ۲۴) سلام بر شما اهل بهشت، به خاطر صبر و
مقاومتى که داشتید.

در این تعبیر لطفى است، نمىگوید سلام بر شما به خاطر حج و روزه و یا خمس و زکات،
زیرا انجام هر عملى نیازمند صبر و پایدارى است.

بهشت

شکست های سازنده

گاهى پاره اى از شکست ها آنچنان سازنده است که به مراتب اثر آن در سرنوشت جوامع انسانى از پیروزی
هاى خواب کننده ظاهرى بیشتر است صاحب تفسیر احسن الحدیث می گوید: این آیه نظیر آیه ۱۲۴ بقره است و
مىگوید: مقرب شدن در درگاه خدا و اهل بهشت شدن، امتحان و ناگوارایى لازم دارد، مسئله این نیست که شما
بر حقید و باید غالب باشید، بلکه باید در تنگناها بیافتید و مسلمان بودن را در میدان عمل پیاده کنید

تا مجاهدان و استقامت کنندگان شناخته شود «و یعلم» تقدیرش «و ان یعلم»، و «واو» به معنى «با» است یعنى:
هنوز خدا مجاهدان و استقامت کنندگان را آشکار و مشخص نکرده است.

«الصابرین» شامل مجاهدان آنان که در مرکز جنگ ایستاده و فرار نکرده و خلاصه مطلق استقامت کنندگان در تقوى
و راه خداست.

پیامهای آیه:

۱ـ از امیدها و آرزوهاى باطل دست برداریم.|
« أَمْ حَسِبْتُمْ »

۲ـ ایمانِ قلبى کافى نیست، تلاش و عمل نیز لازم است.
بهشت را به بها دهند نه بهانه .
«

أَمْ حَسِبْتُمْ أَنْ تَدْخُلُوا الْجَنَّهَ وَ لَمَّا یَعْلَمِ …»

۳ـ کلید بهشت، صبر و جهاد است.
صبر در برابر مصیبت، معصیت و انجام عبادت و حضور در جبههى جهاد اکبر و جهاد اصغر.
« وَ یَعْلَمَ الصَّابِرِینَ »۴ـ صبر و مقاومت، همراه با جهاد لازم است.
زیرا شروع جنگ و ادامهى آن و عوارض و آثار بعد از جنگ، همه و همه نیازمند صبر و بردبارى
است.
« جاهَدُوا مِنْکُمْ وَ یَعْلَمَ الصَّابِرِینَ »

بد نیست درباره بها و بهانه برای بهشت بیشتر بخوانید

این سخن ریشه در روایات دارد و در جای خود سخن خوبی است و از جمله کلامی از امیرمؤمنان ـ علیه السّلام ـ رسیده که فرمود: (لا تکن ممن یرجو الاخره بغیر العمل)[۱] یعنی همانند کسی مباش که بی آن که کاری کرده باشد به آخرت امید می بندد.

از کلام حضرت معلوم می شود که برای تحصیل و بدست آوردن آخرت که مراد همان نعمت های بهشتی است باید کار و تلاش کرد و با انجام اعمال صالح بهشت را بدست آورد. پس مراد از آن جمله این است که انسان نباید تنها به صِرف ادعای مسلمانی و ایمان توقع داشته باشد که بهشت نصیب او بشود بلکه برای رفتن به بهشت و به دست آوردن نعمت های گوناگون آن باید بهایش را پرداخت کند.

تبیان-پاسخ