شب قدر در ماه مبارک رمضان واقع شده است و اعمال خاصی دارد. شب قدر شبى می باشد که در کل سال شبى به خوبى و فضیلت آن یافت نمی شود و پاداش عمل در آن از عمل در هزار ماه بیشتر است. در شب قدر تقدیر امور تمام سال انسان ها مشخص مى شود. شب نوزدهم ، بیست و یکم و بیست و سوم از شب های قدر می باشند. برای خواندن مطلبی در مورد بررسی اعمال مخصوص شب ۲۳ ماه رمضان ، با نیک صالحی همراه باشید.
بررسی اعمال مخصوص شب ۲۳ ماه رمضان
آنچه اعمال مخصوص شب ۲۳ ماه رمضان است :
الف ـ تأکید بر غسل.
به نقل از برید بن معاویه : « دیدم امام صادق علیه السلام در شب بیست
و سوم از ماه رمضان غسل کرد: یک بار در اوّل شب ، یک بار هم در آخر آن .» (۱)
ب ـ تأکید بر شب زنده دارى
۱- امام على علیه السلام:
« پیامبر خدا در دهه آخر ماه رمضان ، بستر خود
را جمع مى کرد و کمرش را مى بست و شب بیست و سوم ، خانواده خود را بیدار مى
کرد.
و در آن شب ، به صورت خفتگان ، آب مى پاشید ».(۲)
۲- دعائم الإسلام: فاطمه علیهاالسلام نمى گذاشت که کسى از خانواده اش در آن شب (شب بیست و سوم)
بخوابد و [ خواب] آنان را با کم خوردن درمان مى کرد و از روز براى آن شب ، آماده
مى شد و مى فرمود: «محروم ، کسى است که از خیر آن بى بهره بماند».
(۳)
اعمال مخصوص شب ۲۳ ماه رمضان شب قدر
۳- الإقبال ـ به نقل از جمیل و هشام و حفص ـ :
« امام صادق علیه السلام به سختى بیمار شد.
چون شب بیست و سوم فرا رسید ، به غلامان خود دستور داد او را به مسجد بردند و آن
شب را در مسجد بود.» (۴)
اعمال مخصوص شب ۲۳ ماه رمضان شب قدر
ج ـ تأکید بر صد رکعت نماز
۱- امام باقر علیه السلام: « هر کس شب بیست و سوم ماه رمضان
را زنده بدارد و در آن صد رکعت نماز بخواند ، خداوندْ در زندگى اوگشایش مى دهد و کار دشمنان
او را خود بر عهده مى گیرد و او را از غرق شدن ، زیر آوار ماندن ، سرقت ،
و از شرّ دنیا مصون مى دارد و وحشت نکیر و منکر را از او بر مى دارد ، و
او در حالى از گور خویش بیرون مى آید که نورش بر اهل رستاخیز مى تابد ، و نامه عملش
را به دست راستش مى دهند و رهایى از آتش و عبور بر صراط و ایمنى از عذاب را براى
او مى نویسند و بدون حساب وارد بهشت مى شود و در بهشت ، از همنشینان پیامبران و صدّیقان و
شهیدان و صالحان قرار داده مى شود و آنان چه نیکو همنشینانى اند! (۵)
۲- امام صادق علیه السلام: «
مستحب است در آن شب صد رکعت نماز خوانده شود ، در هر رکعت: یک بار «حمد» و ده بار
سوره «قل هو اللّه أحد».(۶)
د ـ تأکید بر زیارت امام حسین علیه السلام از اعمال مخصوص شب ۲۳ ماه رمضان
۱- امام رضا علیه السلام:
کسى که در ماه رمضان ،
امام حسین علیه السلام را زیارت مى کند ، مواظب باشد که نزد قبر آن امام بودن را در شب
جُهَنى از دست ندهد ،و آن ، شب بیست و سوم است؛ شبى که امید است شب قدر باشد.
(۷)
۲- امام جواد علیه السلام: « هر کس در شب بیست و سوم ماه رمضان ، امام حسین علیه
السلام را زیارت کند ـ همان شبى که امید است شب قدر باشدو در آن شب ، هر کار حکمت
آمیزى فیصله مى یابد ـ روح هاى بیست و چهار هزار فرشته و پیامبر با او مصافحه مى کنند ،
که همگى از خداوندْ اذن مى گیرندکه آن شب ، حسین علیه السلام را زیارت کنند.
» (۸)
ه ـ سوره هاى عنکبوت ، روم و دُخان از اعمال مخصوص شب ۲۳ ماه رمضان
امام صادق علیه السلام ـ خطاب به ابو بصیر ـ :
« هر کس دو سوره عنکبوت و روم را در ماه رمضان ، در شب بیست و سوم
بخواند ، به خدا قسم ـ اى ابو محمّد ـ او از اهل بهشت است و هرگز در این سخن
استثنا نمى کنم و نمى ترسم که خداوند ، در این سوگند گناهى بر من بنویسد.
این دو سوره نزد خداوند ، جایگاهى والا دارند.» (۹
الإقبال: و از اعمال افزون در شب بیست و سوم
، خواندن سوره دُخان در آن شب و در هر شب است….
(۱۰)
و ـ خواندن هزار بار سوره قدر از اعمال مخصوص شب ۲۳ ماه رمضان
سیّدابن طاووس ـ در الإقبال ـ :از قرائت قرآن در این شب [ قرائتِ] هزار بار سوره «إنّا أنزلناه»
است.
روایتى براى این ، در شب اوّل ، به صورت کلّى (براى همه ماه) گذشت.
اختصاص خواندن این سوره در این شب نیز با سندهاى چندى از امام صادق علیه السلام براى ما روایت شده
است ،که فرمود: «اگر کسى در شب بیست و سوم ماه رمضان ، هزار بار سوره إنّا أنزلناه بخواند ،
صبح خواهد کرد ، در حالى که یقین او ، با اعتراف به آنچه مخصوص ماست ، استوار خواهد بود
و این نیست ، مگر به سبب آنچه در خواب خود مى بیند».
(۱۱)
ز ـ دعا براى امام زمان علیه السلام از اعمال مخصوص شب ۲۳ ماه رمضان
مصباح المتهجّد ـ به نقل از محمّد بن عیسى ، با سدر شب بیست و سوم ماه رمضان ،
این دعا در حال سجود ، ایستاده ، نشسته و در هر حال و در همه ماه و هر گونه
و هر وقت از روزگارت که ممکن شود ، مکرّر خوانده مى شود.
پس از ستایش خداى متعال و درود بر پیامبر ، محمّد صلى الله علیه و آله ، مى گویى :
«خداوندا! در این ساعت و در هر ساعت ، براى ولىّ خود ، …
پسر …
(حجه بن الحسن ع) ، سرپرست و نگهبان و پیشوا و یاور و راهنما و چشم باش ،تا آن که
او را در زمین خود ، با اطاعت و رغبت مردم ساکن سازى و وى را در آن به مدّت
طولانى بهره مند گردانى!».(۱۲)
اعمال مخصوص شب ۲۳ ماه رمضان شب قدر
فضیلت و آداب روز قدر
الإقبال ـ به نقل از هشام بن حکم ، از امام صادق : روزِ شب قدر
، مثل شب قدر است.(۱۳)
امام صادق علیه السلام:شب قدر ، در هر سال ، هست و روز شب قدر ، مثل شب قدر
است.(۱۴)
امام صادق علیه السلام: صبح روز شب قدر ، مثل شب قدر است.
پس ، عمل و تلاش کن .(۱۵)
خوب است بدانید : دعا و اعمال مخصوص شب ۲۳ ماه رمضان
بخواند این دعا را : اللَّهُمَّ امْدُدْ لِی فِی عُمُرِی وَ أَوْسِعْ لِی فِی رِزْقِی وَ أَصِحَّ لِی جِسْمِی وَ بَلِّغْنِی أَمَلِی وَ إِنْ کُنْتُ مِنَ الْأَشْقِیَاءِ فَامْحُنِی مِنَ الْأَشْقِیَاءِ وَ اکْتُبْنِی مِنَ السُّعَدَاءِ فَإِنَّکَ قُلْتَ فِی کِتَابِکَ الْمُنْزَلِ عَلَى نَبِیِّکَ الْمُرْسَلِ صَلَوَاتُکَ عَلَیْهِ وَ آلِهِ یَمْحُو اللَّهُ مَا یَشَاءُ وَ یُثْبِتُ وَ عِنْدَهُ أُمُّ الْکِتَابِ
سپس بخواند: اللَّهُمَّ اجْعَلْ فِیمَا تَقْضِی وَ فِیمَا تُقَدِّرُ مِنَ الْأَمْرِ الْمَحْتُومِ وَ فِیمَا تَفْرُقُ مِنَ الْأَمْرِ الْحَکِیمِ فِی لَیْلَهِ الْقَدْرِ مِنَ الْقَضَاءِ الَّذِی لا یُرَدُّ وَ لا یُبَدَّلُ أَنْ تَکْتُبَنِی مِنْ حُجَّاجِ بَیْتِکَ الْحَرَامِ فِی عَامِی هَذَا الْمَبْرُورِ حَجُّهُمْ الْمَشْکُورِ سَعْیُهُمْ الْمَغْفُورِ ذُنُوبُهُمْ الْمُکَفَّرِ عَنْهُمْ سَیِّئَاتُهُمْ وَ اجْعَلْ فِیمَا تَقْضِی وَ تُقَدِّرُ أَنْ تُطِیلَ عُمْرِی وَ تُوَسِّعَ لِی فِی رِزْقِی
پس از آن بخواند این دعا را که در اقبال است:
یَا بَاطِنا فِی ظُهُورِهِ وَ یَا ظَاهِرا فِی بُطُونِهِ وَ یَا بَاطِنا لَیْسَ یَخْفَى وَ یَا ظَاهِرا لَیْسَ یُرَى یَا مَوْصُوفا لا یَبْلُغُ بِکَیْنُونَتِهِ مَوْصُوفٌ وَ لا حَدٌّ مَحْدُودٌ وَ یَا غَائِبا [غَائِبُ] غَیْرَ مَفْقُودٍ وَ یَا شَاهِدا [شَاهِدُ] غَیْرَ مَشْهُودٍ یُطْلَبُ فَیُصَابُ وَ لا یَخْلُو [لَمْ یَخْلُ] مِنْهُ السَّمَاوَاتُ وَ الْأَرْضُ وَ مَا بَیْنَهُمَا طُرْفَهَ [طَرْفَهَ] عَیْنٍ لا یُدْرَکُ بِکَیْفٍ [بِکَیْفَ] وَ لا یُؤَیَّنُ بِأَیْنٍ [بِأَیْنَ] وَ لا بِحَیْثٍ [بِحَیْثُ] أَنْتَ نُورُ النُّورِ وَ رَبُّ الْأَرْبَابِ أَحَطْتَ بِجَمِیعِ الْأُمُورِ سُبْحَانَ مَنْ لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْءٌ وَ هُوَ السَّمِیعُ الْبَصِیرُ سُبْحَانَ مَنْ هُوَ هَکَذَا وَ لا هَکَذَا غَیْرُهُ
پس دعا می‌کنی به آنچه بخواهى.
تبیان و باشگاه خبرنگاران
سوتی‌های شبکه‌های تلویزیونی کشورهای مختلف
