آداب اسلامی نــوروز

آداب اسلامی نــوروز

آشنایی با آداب اسلامی نــوروز ضمن تبریک فرارسیدن بهار طبیعت و سال نو، در این گزارش بخش‌هایی از آداب نوروز
در اسلام را باهم مرور خواهیم کرد.

آداب اسلامی نــوروز

بنا به متون مکتوب و شواهد شفاهی در معارف اسلامی هر روزی که در آن گناهی صورت نگیرد عید
است چنان که امام صادق (ع) می فرمایند: کل یوم لا یعصی اللّه فیه فهو یوم عید.
همچنین در طول سال چند عید وجود دارد که از آداب و ویژگی خاصی برخوردارند مهم ترین آنها اعیاد غدیر،
فطر و قربان است، که آثار و برکات زیادی دارند روز ولادت پیامبر مکرم اسلام (ص) و ائمه اطهار (ع)
نیز از اعیاد مهم اسلامی به شمار می‌آیند.
عید نوروز که با تحویل سال و چرخیدن یک دور کامل زمین به گرد خورشید شروع می شود، از جمله
اعیادی است که جنبه ملی داشته و تاریخ پیدایش آن قبل از اسلام شکل گرفته است.

آشنایی باآداب اسلامی نــوروز

این عید با آمدن اسلام و زدودن خرافات از چهره آن مورد موافقت و تأیید ضمنی اسلام قرار
گرفت در روایات نیز آمده است که روزی برای حضرت علی (ع) هدیه نوروزی آوردند، فرمودند این چیست؟ گفتند: ای
امیرالمؤمنین، امروز نوروز است.
حضرت فرمودند: هر روز را برای ما نوروز قرار بدهید.
امام صادق (ع) درباره این عید فرموده اند: …
و هیچ نوروزی نیست که ما در آن متوقع گشایش و فرجی نباشیم زیرا نوروز از روزهای ما و شیعیان
ما است.
امام خمینی (ره) در یکی از پیام های نوروزی می‌فرماید: این عید هر چند یک عید اسلامی نیست، ولی اسلام
آن را نفی نکرده است.

آداب اسلامی نــوروز

مرحوم محمد حسین کاشف الغطاء در جواب این سؤال که اعتقاد شیعه و روش شما درباره روز اول
سال نوروز چیست؟ چنین نوشتند: نوروز مقتضای جهان است در بشر و حیوان و جماد، بلکه در آسمان و زمین
و هوا و فضا؛ و بر این اساس روایاتی از اهل بیت علیهم السلام درباره نوروز به ما رسیده که
عید گرفتن را تأیید کرده اند و نیز به نماز، ذکر و عبادت سفارش نموده‌اند و…
در کتاب مفاتیح‌الجنان که طی دهه‌‌های گذشته یکی از بزرگ‌ترین کتاب‌های مورد رجوع عموم برای انجام مستحبات مذهبی بوده به
نماز عید نوروز اشاره شده که نمازی است توأم با قرائت سوره حمد و سوره‌های قدر، کافرون، توحید، فلق و
ناس و بسیار شبیه به نمازی است که ضمن آداب و اعمال روز جمعه و روز عید غدیر خم وارد
شده است.
مفاتیح الجنان همچنین روایتی از معلی‌بن‌خنیس را درباره نوروز ذکر کرده است که اعمال این روز و دعای مربوط به
آن را همراه دارد.
بی‌آنکه اشاره‌ای به فضیلت این روز کرده باشد.
ولی بحارالانوار مجلسی روایات معلی‌بن‌خنیس را به تفصیل آورده است.
در آن روایات به فضیلت و برتری این روز نسبت به سایر ایام بسیار پرداخته است و یکی از روایات
مفصل معلی‌بن‌خنیس از نوروز را این گونه تجلیل کرده است: نوروز روزی است که کشتی نوح بر کوه جودی قرار
گرفت، روزی است که جبرئیل بر نبی علیه‌السلام نازل شد، روزی است که رسول اکرم صلی‌‌الله علیه‌وآله، علی علیه‌السلام را
بر دوش کشید تا بت‌های قریش را از بالای کعبه می‌کند، روزی است که نبی علیه‌السلام به وادی جن رفت
واز ایشان بیعت گرفت، روزی است که برای علی علیه‌السلام از مردم بیعت گرفت (غدیر خم) روزی است که قائم
آل محمد ظهور خواهد کرد و روزی است که امام عصر عجل‌الله تعالی فرجه‌الشریف بر دجال پیروز خواهد
شد.

آداب اسلامی نــوروز

روایت خنیس به نقل از امام صادق علیه‌السلام در مفاتیح الجنان

خنیس به نقل از امام صادق (ع) فرمود: چون نوروز شود غسل کن و پاکیزه‌ترین جامه‌های خود را بپوش و
به بهترین بوی‌های خوش خود را معطر گردان پس چون از نمازهای پیشین و پسین و نافله‌های آن فارغ شدی،
چهار رکعت نماز بگذار یعنی هر رکعت به یک سلام و در رکعت اول بعد از حمد ده مرتبه اناانزلنا
و در رکعت دوم بعد از حمد ده مرتبه سوره قل یا ایهاالکافرون و در رکعت سوم بعد از حمد
ده مرتبه قل اعوذ برب الناس و قل اعوذ برب الفلق را بخوان و بعد از نماز به سجده شکر
برو و این دعا را بخوان.
آداب اسلامی نــوروز همان طور که مشاهده می‌شود این روز نیز چون اعیاد اسلامی با غسل کردن، پوشیدن جامه نو
و معطر گردیدن به بوی‌های خوش و روزه داشتن آغاز می‌شود، ضمن آنکه نمازی مشابه نمازهای سایر اعیاد اسلامی دارد.
در ایام عید وظایفی داریم که رعایت آنها سبب رشد و تعالی ما می شود که در این گزارش به
برخی از آن وظایف اشاره می کنیم:

* خواندن نیایش تحویل سال؛

با نو شدن طبیعت، از صمیم دل این ندا را برآوریم که: یا
مقلب القلوب و الابصار یا مدبر اللیل و النهار یا محوّل الحول و الاحوال حوّل حالنا الی احسن الحال ای
قلب کننده قلب ها و چشم ها؛ ای تدبیر کننده شب و روز ای متحول کننده حالات، حال ما را
به بهترین حالات متحوّل کن.

* پوشیدن لباس تمیز؛

امام صادق علیه السلام فرمودند: هنگامی که نوروز آمد، غسل کن و پاکیزه ترین لباس های خود را بپوش و
با خوش بوترین عطرها خود را معطر ساز.
* گشایش در زندگی خانواده؛ برخی سخنان اهل بیت علیهم السلام سرپرست خانواده را به سخاوت و گشایش در زندگی
در ایّام عید فرا خوانده تا خاطره %