دستورات دین اسلام بر اساس پایه و اصول دقیقی گفته شده است و هر موضوعی که بیان کرده است دلیل قابل قبولی برای آن بوده است
افسردگی یک بیماری رواج یافته در این روزگار است. بسیاری از جوانان را می بینیم که دچار اختلالات رفتاری هستند. روزهایی بسیار سرخوش و شاد هستند و روزهایی منزوی و گوشه گیر. می توان گفت که این یکی از علائم افسردگی است. امروز می خواهیم ببینیم دین اسلام برای درمان افسردگی چه راهکارهایی را پیشنهاد داده است.
راهکارهای دین درمان افسردگی
حسین مطیع، استاد معارف اسلامی دانشگاه صنعتی اصفهان،با اشاره به تعریف افسردگی، اظهار کرد: افسردگی نوعی حالت روحی و روانی بوده که ناشی از ناراحتی، بیمیلی و بیهدفی است و در بعضی از افراد به صورت کم یا زیاد به وجود آمده و باعث اختلالات روانی میشود.
وی افزود: اختلالات رفتاری از قبیل بیاشتهایی و کاهش وزن، بیخوابی یا پرخوابی، عدم علاقه به انجام فعالیتهای عادی، فقدان انرژی و احساس خستگی مفرط، احساس بیهودگی و سرزنش و احساس گناه، کاهش قدرت تمرکز و تفکر و از دست دادن اعتماد به نفس از جمله علائم افسردگی است.
مطیع ادامه داد: آثار و تبعات منفی افسرگی را در پنج شاخه میتوان دسته بندی کرد که شامل موقعیتها، افکار، هیجانات، فیزیولوژی بدن و فعالیتها است؛ برای مثال افسردگی در شاخه موقعیتها، فقدان و انزوا را شامل شده، به لحاظ فکری، خود انتقادی شدید و به لحاظ هیجانی، دلسرد شدن را در پی دارد. همچنین به لحاظ فیزیولوژیک، بدن پرخواب میشود.
استاد دانشگاه صنعتی اصفهان با بیان راهکارهای درمان افسرگی گفت: از منظر معنویت و دین، درمان به دو شاخه تقسیم میشود که یکی از آنها، لذتهای معنوی است که میتواند افسردگی را برطرف کند و دیگری عوامل مادی است که میتوان آنها را از منظر آیات و احادیث بررسی کرد.
درمان افسردگی به کمک قرآن
وی اضافه کرد: صله رحم، انفاق و کمک کردن به دیگران، زیارت اماکن متبرکه و مقدس، ذکر خدا و انس و دوستی و مناجات با خدا، خواندن قرآن و نماز، پرهیز از دروغ گفتن، دلخوشی به قضا و قدر الهی چه خوشایند و چه ناخوشایند، پذیرش رسالت نبی(ص) و ولایت امیرالمؤمنین(ع) از جمله راهکارهای معنوی مقابله با افسردگی است. در روایتهای مختلف آمده که اموری باعث انبساط خاطر انسان شده و او را از غم رها میکند.
وی با اشاره به خواص برخی غذاها برای درمان افسردگی، افزود: عسل و هلیم از خوراکیهای مفید در درمان افسردگی است و در مقابل، پرخوری به شدت افسرگی را به دنبال دارد. بخار اسفند نیز افسردگی را بر طرف میکند.
مطیع ادامه داد: همچنین لذت پاکیزگی مثل مسواک زدن، کوتاه کردن سبیل
و نیز لذت بوی خوش، از عوامل ضد افسردگی محسوب میشود.
وی بیان کرد: ارتباط و انس با دیگران و ملاقات با برادران دینی، لذت شوخی که باعث اندوه و رنج کسی نگردد و لذت خندیدن، از جمله عوامل ضد افسردگی است، چنانکه پیامبر اکرم(ص) همیشه تبسم داشته و با خنده مردم میخندیدند و در حدیثی آمده است: «بهترین بنده خدا کسی است که آشکارا از گستره رحمت خداوند شاد باشد و لبخند داشته باشد و در پنهان و در خلوت خود از ترس خدا گریان باشد».
مطیع تصریح کرد: در مراجعاتی که به مراکز مشاوره صورت میگیرد، افسردگی یکی از
پر تکرارترین مشکلات است، ولی به طور کلی آمار دقیقی از میزان افسردگی
در کشور در دست نیست.
بد نیست بدانید راه درمان افسردگی از نظر اسلام چیست؟
در ادامه متن پرسش و پاسخ از حضرت آیت الله خوشوقت درمورد افسردگی را بخوانید.
س۱: علت شیوع افسردگی چیست؟
ج: دلیل اولش ضعف بدن است. این هوای مسموم، این آبهای مسموم که کلر دارد،
کلر سم است، غذاهایی که ساخته میشود برای این که فاسد نشود مواد افزودنی
به آنها میزنند، اینها سرطان زاست، و همینطور غم و غصههایی است که هست،
این چشم و هم چشمیهایی که در خانوادهها هست، این عوامل باعث میشود
که آدمها زودتر ضعیف شوند بعد هم مریض شوند. عامل دیگر هم،
گناه زیاد است که باعث شده مصیبتهای زیادی بیاید.
س۲: راه درمان افسردگی از نظر اسلام چیست؟
ج: آن بیماریهایی که در اثر گناه میآیند راهش ترک گناه است، باید توبه کنند.
آنهایی که سبب بیماریشان هوای بد و آب بد است باید محل زندگی خود را عوض کنند،
« فَتُهَاجِرُوا»،[۱] و الّا هوای بد باعث میشود اکسیژن لازم به سلولها نرسد و به جای آن
دود مصرف کنند، کمکم مریض میشوند. خدا ما را به گونهای ساخته است که اکسیژن لازم داریم،
امروز هواپیماها هوا را خراب کردهاند، ماشینها هم زمین را خراب کردهاند،
دیگر از هوای پاک چیزی نمانده است. آدم وقتی از قم به تهران میآید انگار
یک لحاف سیاه روی تهران کشیده شده است، هیچچیز پیدا نیست،
حتی کوه البرز به این بزرگی پیدا نیست، همهجا دود است. در اثر آلودگی
مدتی که گذشت آدم یک عضوش خراب میشود.
س۳: در هنگام ناامیدی و اوج ناملایمات زندگی جز توکل چه باید کرد؟
ج: توکل که کار تو نیست. آدمی که نا امید است از او توکل بر نمیآید،
شروع به اطاعت فرمان کن تا ان شاءالله امید بیاید.
افکار نیوز و باشگاه خبرنگاران