فصل بهار فصل به وجود آمدن آلرژی ها و حساسیت ها می باشد. عده زیادی از بیماران به دلیل آبریزش بینی شدید، عطسه های زیاد و ایجاد خارش در پوست در بهار به پزشکان مراجعه می کنند.
حساسیت های فصلی بیشترین نوع حساسیت ها هستند که افراد مختلفی از مبتلا شدن به آن ها شکایت دارند. در بین آن ها حساسیت هاى بهارى نمود بیشتری دارد و اغلب با عطسه های مدام و پی در پی ، آبریزش بینی و خارش های شدید کلافه کننده در شخص ، خود را نشان می دهد. برای آگاهی از حساسیت هاى بهارى و نحوه بهبود و درمان آن ها با نیک صالحی همراه باشید.
علت ابتلا به حساسیت هاى بهارى
آلرژى ها بیشتر در اوایل بهار و پاییز خود را نشان مى دهند.
کسانى که حساسیت هاى بهارى دارند نسبت به گیاهان موجود در محل زندگى خود حساس هستند و گرده موجود در
گیاهان باعث آزار آنان مى شود.
گرده ها چه هستند؟ گرده ها سلول هاى نر کوچک و تخم مرغ شکل در گل هاى گیاهان هستند.
البته گرده گیاهان با گل هایى با رنگ روشن و گل هایى چون رز، معمولاً ایجاد آلرژى نمى کنند.
یکى از راه هاى انتقال این گرده ها توسط زنبورها، سایر حشرات و وزش باد است.
پس از پایان کار روزانه بدن (خصوصاً موها) و لباسهایتان را بشویید تا امکان حضور گرده هاى حساسیت زا درمحل
خواب و زندگیتان به حداقل برسد.
سیارى از درختان چمن و علف هاى هرز کوتاه گرده هاى کوچکى دارند که سبک و خشک هستند و به
خوبى از جایى به جایى دیگر منتقل مى شوند و باعث آلرژى هاى فصلى و ورم غشاى مخاطى بینى در
اوایل بهار مى شوند.
گرده هاى درختانى همچون بلوط، سرو، نارون، غان، زبان گنجشک، سپیدار (تبریزى)، چنار و افرا بیش از سایر درختان امکان
به وجود آمدن این واکنش ها را دارند.
چگونه شدت بروز این حساسیت هاى بهارى را کاهش دهیم و یا مانع آن شویم؟
– شب ها و هنگام خواب،
پنجره هاى اتاق خواب خود را بسته نگه دارید تا مانع ورود گرده هاى گیاهى به محل خواب خود شوید.
– هواى محل زندگى خود را همواره تمیز، خشک و خنک نگه دارید.
– در هنگام رانندگى پنجره هاى اتومبیل خود را بسته نگه دارید.
– فعالیت هاى خود را در محیط هاى سر باز به روزهاى مرطوب موکول نکنید و سعى نمایید این کارها
را بیشتر در روزهاى خشک انجام دهید.
– گهگاه با سفر به محیط هایى که امکان وجود گرده هاى مذکور کمتر است (مانند اطراف سواحل و دریاها)
امکان تنفس راحت تر را ایجاد کنید.
– در صورت لزوم از ماسک هاى کاغذى استفاده کنید.
– از آویزان کردن ملحفه و لباس ها درخارج از خانه (به جهت خشک شدن) خوددارى کنید.
– پس از پایان کار روزانه بدن (خصوصاً موها) و لباسهایتان را بشویید تا امکان حضور گرده هاى حساسیت زا
درمحل خواب و زندگیتان به حداقل برسد.
در صورت ورم و آزار چشم چه کنیم؟ – کمپرس آب سرد برروى چشم ها مى تواند میزان تورم را
کم کند.
– به خاطر داشته باشید که مالیدن چشم ها نه تنها مشکلى را حل نمى کند بلکه با آزادسازى ترکیبات
بیشتر باعث افزایش خارش مى شود.
خوب است بدانید : حساسیت های بهاری و راههای درمان آن
به نقل از جام جم آنلاین، جوانی به دلیل گزش زنبور به مطب پزشکی مراجعه میکند. ابتدا تنها
از خارش شدید پوست شکایت دارد. بیمار از نظر علائم حیاتی (فشار خون، نبض و تنفس) کاملا
طبیعی است. هنوز چند دقیقهای از مراجعه نگذشته که تنفس بیمار مختل میشود. بیمار بشدت
مضطرب است.
اقدامات اولیه و درمان لازم آغاز میشود و در کمتر از نیمساعت بیمار حالش کاملا بهبود مییابد.
۶ ساعت پس از ترخیص، بیمار با حملهای مشابه به اورژانس آورده میشود. این بار اقدامات نتیجه
نداده و کار بیمار به بخش مراقبتهای ویژه میکشد این اتفاقات در فصل بهار رخ میدهد.
بهار فصل آلرژیها و حساسیتهاست. بسیاری از بیماران به خاطر آبریزش شدید، عطسههای
پی در پی و خارشهای پوستی در این فصل به پزشک مراجعه میکنند.
گرچه نوعی آلرژی که به عنوان واکنشهای افزایش حساسیتی یا آنافیلاکسی شناخته میشود،
بیشتر مربوط به تزریق داروهاست که سردسته آنها پنی سیلین است، اما حقیقت این است که
واکنش حساسیتی واکنشی است که برای بروز نیاز به تماس مادهای با بدن دارد که سیستم
دفاعی بدن آن را غریبه بداند و شروع به واکنش شدید کند. در این واکنش به محض تماس بدن
با ماده حساسیتزا یک سری مواد در خون آزاد میشود که باعث بروز این علائم میشوند.
آنافیلاکسی شدیدترین واکنشهای حساسیتی
آنافیلاکسی به شدیدترین واکنشهای حساسیتی گفته میشود که با افت فشار خون و حالت
خفگی نمود مییابد. اما باید این را به خاطر سپرد که واکنشهای حساسیتی خفیف میتوانند
به واکنشهای شدید و حتی مرگ منجر شوند.
سن، جنسیت، شغل، نژاد و موقعیت جغرافیایی تاثیری در میزان بروز واکنشهای حساسیتی
ندارد. اما بیمارانی که تجربه آنافیلاکسی قبلی (به هر چیزی) را دارند یا افرادی که قبلا با
دارویی دچار چنین واکنشی شدهاند و همچنین افراد آسمی که بیماریشان بخوبی کنترل نشده،
در معرض بروز بیشتر آنافیلاکسی هستند. امکان بروز برای پنیسیلین ۲۰ـ۱۰ درصد و برای نیش
حشرات ۶۰ ـ ۴۰ درصد عنوان میشود و شایعترین علل بروز واکنشهای حساسیتپذیری
شدید آنتیبیوتیکها، حشرات و غذاها هستند. در کودکان غذاها (صدف، تخم مرغ، گندم و شیر)
از علل شایع بروز این واکنشها هستند.
علائم و نشانههای حساسیت هاى بهارى
بیماران عموما ابتدا دچار قرمزی و خارش پوست و کهیر میشوند. سپس اضطراب، سبکی سر،
احساس پری در گلو، کم آوردن نفس و سنگینی در قفسه سینه بروز میکند. با پیشرفت
بیماری علائمی همچون تنگی نفس شدید، افت هوشیاری و فشار خون بروز میکند. بروز احساس
تودهای در گلو و خشونت صدا از علائم هشدار دهنده برای بروز ورم در حنجره و بروز خفگی است.
بیماران ممکن است علائمی همچون درد شکم، تهوع و استفراغ، اسهال، قرمزی و آبریزش از
چشم را نیز تجربه کنند.
علائم در بیماران ظرف یک ساعت بروز میکند و هر چه علائم سریعتر بروز نماید، احتمال علائم
شدیدتر بیشتر است. در واقع نیمی از مرگ و میر ناشی از واکنشهای حساسیتپذیری شدید
ظرف یک ساعت ابتدایی تماس بروز میکند. پس از اینکه علائم ابتدایی بهبود یافتند، ۴ ـ ۳
ساعت بعد ممکن است علائم مجدد بروز کند.
تشخیص حساسیت هاى بهارى
زمانی که تماس با مادهای حساسیتزا مشخص است، تشخیص واضح خواهد بود. اما در مواقعی
که تماس با مواد غذایی است، ممکن است نسبت دادن علائم به واکنشهای حساسیتی دشوار
بوده و به اشتباه چیزهای دیگر برای بیمار در نظر گرفته شود. بسیاری از بیماریها دارای چنین
علائمی بوده و باید از واکنشهای حساسیتپذیری جدا شوند، ضمن اینکه فرصت برای مداوای
بیماران بسیار کوتاه است و تأخیر میتواند نتایج ناگواری به جا بگذارد. آزمایشگاه نقشی در
تشخیص نداشته و با توجه به فرصت زمانی کوتاه برای درمان نمیتوان از آزمایشگاه کمکی گرفت.
درمان حسایت
برای این بیماران باید سریعا اقدام به برقراری راه هوایی، دادن اکسیژن، تجویز اپینفرین (آدرنالین) و شروع مایع وریدی کرد. مهمترین اقدام تجویز اپینفرین است. اپینفرین بسته به شرایط عضلانی، زیر جلدی یا وریدی تزریق میشود. اگر بیمار در شوک قلبی ـ عروقی قرار دارد، باید با تجویز وریدی درمان شود. در اشکال خفیفتر بیماری دارو عضلانی یا زیرجلدی تجویز میشود. برای جبران افت فشارخون باید از مایع وریدی همزمان با اپینفرین بهره برد. برای برقراری راه هوایی باید بیماران با بروز اولین علائم دال بر درگیری مسیر هوایی تحت لولهگذاری درون مجاری هوایی قرار گیرند. تاخیر در انجام لولهگذاری ممکن است با تورم بیشتر مجاری هوایی، عدم امکان لوله گذاری و انسداد مجاری هوایی همراه باشد.
اگر ماده ایجادکننده همچنان وجود دارد، باید از بیمار دور شود (همچون شستن پوست یا گذاشتن ماسک برای کاهش تماس با ماده حساسیتزای موجود در هوا یا در آوردن نیش زنبور). نکته مهم این است که در حساسیت به مواد غذایی شستشوی معده کاربرد ندارد، چرا که اثرات مواد حساسیتزا ایجاد شده است. علاوه بر این داروها، داروهای دیگری هم به کار میرود که عمدتا جهت موارد مقاوم یا عوارض ناشی از حمله یا جلوگیری از بروز مجدد حمله مفید هستند. به عنوان مثال میتوان از داروهایی همچون دگزامتازون و پردنیزولون نام برد.
چند نکته مهم در حساسیت هاى بهارى
ـ واکنشهای حساسیتی اغلب نیازمند تماس اولیه با ماده بوده و در دفعات بعدی تماس علائم بروز میکند، اما برای بسیاری از موارد اطلاعی از تماس اولیه نیست. بنابراین برای تجویز هر دارویی احتمال بروز این عارضه را در ذهن داشته و در مکان مناسبی که امکانات لازم برای احیا و درمان بیمار وجود دارد، اقدام به تجویز دارو کنید.
ـ انجام تست قبل از تجویز برای بسیاری از داروها به کار میرود. بروز واکنش دال بر منع استفاده از داروست، اما عدم بروز واکنش رد کننده بروز واکنش حساسیتپذیری نیست.
ـ با وجود حتمی نبودن بروز واکنش در نوبت دوم برخورد، نباید در بیماران با سابقه واکنش، اقدام به تجویز دارو کرد. اگر الزام به مصرف داروست باید توسط پزشک حساسیتزدایی انجام شود.
روزنامه ایران و مشرق