در این مطلب به موضوع آهن در غذا و نشانه های کمبود آهن پرداخته ایم.
آهن از موادمعدنی بسیار مهم برای بدن می باشد که میزان کافی آن برای فعالیت های ضروری بدن حائز اهمیت است.کمبود آهن می تواند با عوارض زیادی مانند سرگیجه،خستگی زودرس،رنگ پریدگی و… باشد در ادامه همراه با نیک صالحی شوید تا درباره آهن و نشانه های کمبود آهن در بدن بیشتر بخوانید.
نشانه های کمبود آهن
نشانه های کمبود آهن در روح و جسم بعضی از علایم کمخونی فقر آهن عبارتند از:
رنگ پریدگی پوست، زبان
و مخاط داخل لب و پلک چشمها، خستگی زودرس، سرگیجه و سردرد ، خواب رفتن و سوزن سوزن شدن
دست و پاها، حالت تهوع و در کمخونی شدید گود شدن روی ناخن(ناخن قاشقی).
درمان کمخونی ناشی از فقر آهن :
برای درمان کمخونی از چند روش استفاده میشود که بهترین و کمخطرترین آنها
استفاده از مکملهای خوراکی است.
درمان با نمکهای ساده آهن مثل سولفات فروی خوراکی کاملا موثر بوده و به شکل قرص، کپسول یا مایع است
و باید مصرف آنها تا چندین ماه ادامه یابد.
چنانکه این قرصها با معده خالی مصرف شوند جذب آنها بهتر و بیشتر صورت میگیرد، ولی در این حالت سبب
تحریک معده و بروز مشکلات گوارشی میشوند.
عوارض گوارشی ناشی از مصرف آهن
نظیر تهوع ، دل پیچه، سوزش قلب، اسهال یا یبوست را میتوان به
حداقل رساند، به شرطی که آهن را با میزان بسیار کم مصرف کرده و به تدریج به میزان آن افزوده
تا به حد مورد نیاز بدن برسد.
بهتر است قرص آهن در آخر شب قبل از خواب استفاده شود تا عوارض ناشی از آن کاهش یابند.
ویتامینC جذب آهن را افزایش میدهد.
به همین دلیل معمولا مصرف ویتامین C به همراه آهن پیشنهاد میشود.
علاوه بر درمان دارویی باید به میزان آهن قابل جذب در غذا نیز توجه کرد.
جذب آهن غذا اغلب تحت تاثیر شکل آهن موجود در آن میباشد.
آهن موجود در پروتئینهای حیوانی مانند گوشت گاو، ماهی، پرندگان بیشتر جذب میشود، در حالی که جذب آهن پروتئینهای گیاهی
مانند سبزیها و میوهها کمتر میباشد.
ویتامین سی و جذب آهن
باید توجه داشت که ویتامینC جذب آهن سبزیها و میوهها را بیشتر میکند.
مصرف چای همراه یا بلافاصله بعد از غذا میتواند جذب آهن را تاحدصفر تا پنج درصد کاهش دهد.
قهوه، تخممرغ، شیر و لبنیات، نان گندم، حبوبات و فیبرهای غذایی جذب آهن را به علت تشکیل کمپلکسهای نامحلول کاهش
میدهند.
بنابراین فرآوردههای حاوی آهن، طی یک ساعت قبل یا دو ساعت بعد از مصرف هر یک از این مواد نباید
مصرف شود.
منابع غذایی آهن دار :
منابع غذایی آهندار عبارتند از جگر، قلوه، گوشت قرمز، ماهی، زرده تخممرغ، سبزیهای دارای برگ
سبز تیره مانند جعفری، اسفناج و حبوبات، مثل عدس و لوبیا همچنین میوههای خشک (برگهها) بخصوص برگه زردآلو و دانههای
روغنی.
در درمان فقر آهن ابتدا باید به دنبال علت زمینه ای آن گشت و در صورت یافتن علت علاوه بر
درمان با ترکیبات آهن علت زمینه ای باید برطرف شود.
در صورتی که پاسخ به ترکیبات آهن خوب نباشد و یا ناکافی باشد می بایست یک ارزیابی مجدد و دقیق
از بیمار به عمل آید برای وجود هر یک از موارد زیر: خونریزی مستمر نقص د رجذب آهن ( سوء
جذب گوارشی ) وجود یک اختلال التهابی صدمه مغز استخون بنابراین می بایست مجددا به یک پزشک متخصص اطفال مراجعه
نمایید تا بررسی های کاملتری صورت گیرد.
درمان کم خونی با خوراکی گیاهی عسل:
با خوردن عسل در مدت بسیار کمی به تعداد گلبولهای قرمز ۲۵
– ۸ درصد افزوده میشود.
•پسته: پسته موجب افزایش خون میشود.
فندق: فندق خون افزای خوبی است و رنگ چهره را میگشاید.
دمکرده برگ با پوست سبز گردو موجب افزایش تعداد گلبولهای قرمز میشود.
عدس: یکی از مواد خوراکی افزایش دهنده گلبولهای قرمز خون است.
از مواد خوراکی دیگر میتوان به این موارد اشاره کرد: نخود سبز ،زرد آلو ، گردو ، خرما ، شلغم
، کلم و خوراک جو.
آهن : ماده معدنی مهم است که کمبود آن منجر به کم خونی احساس خستگی و ضعف می گردد
.
آهن در انواع گوشتها و تخم مرغ وغلات سبوس دار سبزی وجود دارد آهن موجود در فرآورده های گوشتی جذب خوبی دارد
اما برای جذب بهتر آهن موجود درسایر مواد غذایی مصرف میوه و سبزی سرشارازویتامین C همراه غذا توصیه می شود.
بد نیست سایر نشانه های کمبود آهن را بدانید
ناخن های ضعیف و شکننده – اگر موها و ناخن های شما ضعیف و شکننده شده اند، ممکن است با کمبود آهن مواجه باشید و نیازمند دریافت هر چه بیشتر این ماده معدنی از غذا و مکمل ها باشید.
هوس های غذایی غیر معمول – اگر هوس های غذایی عجیب و غریب برای مواد غیر غذایی، مانند گچ یا خاک، را تجربه می کنید، ممکن است کمبود آهن داشته باشید.
سندرم پای بی قرار – اگر با احساس ناراحت کننده و سوزن سوزن شدن در پاهای خود مواجه هستید که از بین نمی رود باید به پزشک مراجعه کنید تا علت دقیق آن مشخص شود.
درد سینه – درد سینه یکی از نشانه های بالقوه کم خونی است، اما همچنین می تواند نشانه ای از دیگر مشکلات سلامت جدی مانند ایست قلبی نیز باشد.
عصرایران