نماز خواندن نقش مهمی در زندگی ما دارد و مانند ورود از یک جای تاریک به روشنایی می باشد . در این بخش در مورد فلسفه نماز و راز و رمز نهفته در آن مطالبی را به نمایش گذاشته ایم.
از ارکان مهم اسلام نماز خواندن است .نماز خواندن اداب خاص خود را دارد . از اداب ان وضو گرفتن و با لباس مطهر رو به قبله بایستیم و اذکاری را بخوانیم . در این اذکار راز و رمز هایی وجود دارد . که ما نمونه ای به ان اشاره کرده ایم .در این مجموعه فلسفه نماز و راز و رمز نهفته در آن را بیان کرده ایم . اگر به دنبال راز و رمزهای نماز هستید مطالب ما را در نیک صالحی ببینید.
راز و رمزهای نماز
به گزارش افکارنیوز، یکی از بارزترین مصادیق و کامل ترین موارد لطف تام الهی ارمغان والای نماز است که درمعراج نبوی با همه لوازم، مقدمات و مقارنات به بشر اعطا شد و آن را فلاح “حی علی الفلاح” خوانو از آن به بهترین عمل “حی علی خیرالعمل” یاد کرد.امام صادق (ع) می فرماید: روزی امیرالمومنین نشسته بود و پسرش محمد با او بود به پسرش فرمود: ای محمدبرای من ظرف آبی بیاور تا از آن وضو بگیرم، محمد آب آورد،
حضرت با دست چپ آب بر دست راست ریخت و فرمود: “بسم الله الذی جعل الماء طهورا و لم یجعله بخساً” پس به آن استنجا کرد واین دعا را خواند: “اللهم حصّن فرجی و اعفّه و استر عورتی و حرمنی علی النار” بعد از آن آب را در دهان مضمضه کرد و فرمود: “اللهم لقنی حجتی یوم القاک و انطق لسانی” خدایا در روزی که تورا ملاقات می کنم، حجت و برهان قطعی به من القا کن و زبانم را بدان گویا گردان.
آن گاه استنشاق کرد و آب را در بینی کشید و عرض: “اللهم لاتحرمنی ریح الجنه” خدایا بوی بهشت رابر من حرام مفرما، و از جمله کسانی قرارم ده که بوی بهشت و نکهت پاک آن را می یابد.
سپس حضرت حورت خود را شست و گفت: “اللهم بیض وجهی یوم تبیض وجوه، و تسود وجوه، ولا تسوه وجهییوم تبیّض وجوه و تسوّد وجوه” خدایا روزی که چهره هایی سفید و صورتهایی سیاه می شود، روی مرا سفیدبگردان و صورتم را سیاه مدار در روزی که چهره هایی سفید و صورتهایی سیاه می شود.
آداب و اسرار نماز
آنگاه دست راست خود را شست و عرض کرد: “اللهم اعطنی کتابی بیمینی و الخلد فی الجنان بیساری” خدایا نامهکردارم را به دست راستم عطا فرما و برات جاودانه زیستن در بهشت را به دست چپم ده.سپس حضرت دست چپ را شست و گفت: “اللهم لاتعطنی کتابی بیساری، و لاتجعلها مغلولهً الی عنقی، و اعوذبک منمقطّعات النیران” خدایا نامه اعمالم را به دست چپم مده و به گردنم مبند و به تو پناه می برماز تکه پاره های آتش.آنگاه مسح بر سر گشید و عرض کرد: “اللهم غشنی برحمتک و برکاتک و عفوک” خدایا به رحمت و برکاتو بخشایش خود مرا فرا بگیر.
سپس بر دو پا مسح کشید و گفت: “اللهم ثبتنی عل الصراط، یوم تزلّ فیه الاقدام، و اجعل سعیی فیمایرضیک علنی” خدایا روزی که پاها بر صراط می لغزد مرا ثابت قدم بدار، سعی و تلاش مرا در چیزی قرار بده که تو را خرسند می سازد.آنگاه به محمد پسرش گفت: ای محمد هر کس مانند من وضو بگیرد و چون این اذکار را بخواند، خداونددر برابر هر قطره آب، برای او فرشته ای می آفریند که تقدیس و تسبیح و تکبیر گوید و ثوابآن را تا قیامت برای او می نویسد.هر کس در عمل با اخلاص به جانب خداوند رو کند، بدان دست می یازد و آن کس که دلخویش را تسلیم خدا کند، به او می رسد به گونه ای که از هر آلودگی و پلیدی پاک می گردد.
اسرار تکبیرهای نماز امام رضا (ع) می فرماید: تکبیرهای اول نماز، از آن رو هفت عدد است که اصل نمازدو رکعت است و با هفت تکبیر گشوده می شود: تکبیره الاحرام، تکبیر رکوع، دو تکبیر سجده های رکعت اول،تکبیر رکوع رکعت دوم و دو تکبیر سجده های رکعت دوم، پس وقتی انسان در آغاز نمازش هفت تکبیر گفتو بعضی از تکبیرهای بین نماز را فراموش کرد و یا به طور کلی از آن ها غافل ماند عیبی به نمازش وارد نمی شود.
روح تکبیر، چیزی جز تسبیح و تنزیه نیست، زیرا معنای تکبیر این است، که خداوند برتر از آن است کهبه حس، تخیل، توهم و یا بع تعقل آید.چون او نه جسم است و نه چیزی که با جسم سر و کار داشته باشد.نیز خدا برتر از آن است که کسی بتواند حقیقت بی پایان او را به کشف و شهود بنگرد.راز نیت مراد از نیت در باب عبادات نیست، مانند این که نیت می کند نمازظهر یا عصر بخواند و
یا نیت در باب معاملات مراد نیست.
بلکه مراد از نیت در این جا، تنها خصوص «قصد قربت» و نزدیکی به خدای سبحان است.بنابراین نیت به معنای قصد نزدیکی به خداوند سبحان، روح عمل است، عمل با آن زنده می شود و بدونآن می میرد و پیداست که مرده هیچ اثری ندارد، عبادت با قصد تقرب صحیح می گردد و بدون آنباطل است.پایداری بر عمل تا به مرتبه اخلاق برسد، سخت تر از عمل است و عمل خالص آن است که نخواهی جز خدای عزوجل کسی تو را بر آن سپاس گوید، و نیت از این هم برتر است، بدان که نیتهمان عمل است.
راز و رمزهای نماز
گواه دیگر بر اصالت نیت این است که هرگاه نیت تحقق یابد و توانمند باشد نماز، مناجات با خدا ومعراج نماز گزار می شود، و هرگاه ناتوان گردد و نمازگزار از آن غافل ماند، نماز رنگ مناجات را از
دست می دهد و نمازگزار استحقاق می یابد.راز قرائت در نماز دو رکعتی، و نیز دو رکعت اول نمازهای سه رکعتی و چهار رکعتی قرائت فاتحه الکتابواجب است.
قرائت از راز و نهانی دارد به اعتبار این که آنچه خوانده می شود (قرآن) دارای رازی است، پس تاوقتی قاری راز خواه نباشد، به راز قرائت نمی رسد و نیز به نهان قرآن دست نمی یابد و همچنان
قرائت وی ناقص می ماند.چون رعایت آداب نماز وسیله رسیدن به نهان آن است، نمازگذاری که آن را چون حضور قلب رعایت می کند،به راز نهان آن دست می یابد، و آن وجود خارجی عقلی است که بسی برتر از وجود مثلی است،
چه رسد به وجود طبیعی، به ویژه وجود اعتباری که در جهان طبیعت تحقق می یابد.نمازی را که پیامبر در معراج به جای آورد، واجد همه ویژگی های نماز بود.نمازگزاری که حضور تام دارد، تنها کسی است که با پروردگارش به نجوا می ایستد و می گوید: «ایاک نعبدو ایاک نستعین» تنها تو را می پرستم و تنها از تو کمک می خواهم.ویژگی بسم الله و رازهای سوره حمد بسم الله در آغاز هر سوره، معنای مخصوصی دارد که با محتوای آن سوره هماهنگ است، و چون سوره حمد عهده دار معارف فراوانی است «بسم الله» در آغاز آن حاوی همه آنمعارف است.
«حمد» قطعا در برابر نعمت است و نظام امکانی از معقول گرفته تا محسوس و از غیب تا شهود، همهنعمتهایی است که خداوند باری تعالی فرموده است.پس او مستحق ستایش است و جز او کسی این استحقاق را ندارد و چون غیر خداوند وجود حقیقی نداردزیرا همه ما سوی الله، نشانه ها و مخلوق او هستند، پس او بر هر چه از غیر او صادرمی شود مالک مستقل است، یعنی ستایش که از غیر خدا، پس ستایشگری غیر خدا وجود ندارد، یعنی او همستایشگر است و هم ستایش شده.
جام جم